Tin vui từ xuất khẩu gạo của Việt Nam

Việt Nam đứng thứ 3 trên thế giới về xuất khẩu gạo. Dự báo Việt Nam còn nhiều tiềm năng tăng sản lượng, giá trị gạo xuất khẩu do nhu cầu gạo trên toàn cầu tăng cao.

Việt Nam là đối tác xuất khẩu gạo lớn nhất của Philippines

Mới đây, ông Arsenio Balisacan, Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Phát triển quốc gia Philippines tuyên bố giảm thuế nhập khẩu với mặt hàng gạo từ 35% xuống 15% và kéo dài đến năm 2028, thông tin trên Người Lao Động dẫn nguồn báo chí Philippines.

Đặc biệt, chính sách này áp dụng với cả gạo trong và ngoài hạn ngạch. Quyết định này nhằm tạo thuận lợi cho các nhà nhập khẩu gạo và đưa gạo về mức giá phù hợp với số đông.

Có thể nói đây là tin vui cho gạo Việt Nam. Bởi, theo Thương vụ Việt Nam tại Philippines, nhập khẩu gạo của Philippines từ đầu năm 2024 đến ngày 23/5 đạt gần 2 triệu tấn, tăng 20,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, gạo Việt Nam chiếm đến gần 73% thị phần. Đứng thứ hai là gạo Thái Lan đạt 300.227 tấn, tiếp theo là gạo Parkistan đạt 144.834,5 tấn, còn gạo Myanmar đạt 65.080 tấn.

Ngoài ra, theo số liệu mới nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 4 tháng đầu năm, Philippines là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam với 45,9% thị phần xuất khẩu, khi đạt 1,49 triệu tấn và kim ngạch 935,6 triệu USD, tăng lần lượt 15,9% về lượng và 44,7% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.

Theo thông tin từ một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo, thị trường Philippines ưa chuộng các loại gạo DT8 và OM5451 của Việt Nam vì ngon cơm và giá cả phù hợp.

Cũng liên quan đến xuất khẩu gạo, ngày 4/6, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) dẫn nguồn từ Oryza White Rice Index cho thấy giá gạo 5% tấm của Việt Nam hiện chỉ còn 573 USD/tấn, giảm 1 USD/tấn so với một ngày trước đó; trong khi gạo Thái Lan lại tăng 2 USD, lên 622 USD/tấn; gạo Pakistan 587 USD/tấn, giảm 6 USD/tấn.

Như vậy, giá gạo Việt Nam loại 5% tấm đang thấp nhất trong số các nước xuất khẩu chính và thua gạo Thái Lan đến 49 USD/tấn. Trong khi năm ngoái, gạo Việt Nam thường xuyên giữ giá cao nhất thế giới do chất lượng được cải thiện đáng kể. Lúc cao điểm, giá gạo Việt Nam cao hơn Thái Lan đến 90 USD/tấn (tháng 11/2023).

Việc một số doanh nghiệp gạo Việt Nam trúng thầu xuất khẩu gạo cho Indonesia với giá thấp nhất trong các đơn vị dự thầu đã phần nào ảnh hưởng tới giá gạo của Việt Nam.

Trong khi đó, thương mại gạo thế giới đang chờ đợi thông tin từ nước xuất khẩu gạo lớn nhất là Ấn Độ. Nếu nước này mở cửa xuất khẩu trở lại, mặt bằng giá gạo toàn cầu có thể bị ảnh hưởng.

Trao đổi với Tài Chính Doanh Nghiệp ông Phùng Văn Thành - Tham tán Thương mại Thương vụ Việt Nam tại thị trường Philipines, gạo của Việt Nam có phẩm cấp chất lượng vừa phải, phù hợp với thị hiếu, thói quen tiêu dùng và đáp ứng được nhu cầu đa dạng của người dân Philippines, từ số lượng lớn dân số có thu nhập trung bình và thấp cho đến các tầng lớp giàu có, giá cả phải chăng nên có tính cạnh tranh.

"Không những vậy, nguồn cung gạo Việt Nam ổn định cả về số lượng và giá cả, có thể đáp ứng được nhu cầu nhập khẩu hàng năm của Philippines. Khoảng cách địa lý gần nên chi phí thấp và thuận tiện trong chuyên chở", ông Phùng Văn Thành nhận định.

Ngoài ra, Tham tán Thương mại Phùng Văn Thành cũng cho biết, gạo Việt Nam cũng tận dụng được ưu thế trong các hiệp định thương mại song phương và đa phương mà hai bên tham gia, như Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA); Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện Khu vực (RCEP)... trong khi các đối tác ngoài ASEAN của Philippines (như Ấn Độ, Pakistan) không có.

Trong những tháng còn lại của năm 2024 và những năm tiếp theo, để hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường Philippines bền vững, Tham tán Thương mại Thương vụ Việt Nam tại thị trường Philipines khuyến nghị, Philippines trong những năm gần đây luôn là thị trường xuất khẩu gạo quan trọng của Việt Nam, vì vậy Thương vụ kiến nghị các doanh nghiệp xuất khẩu gạo trong nước, bên cạnh tranh thủ những cơ hội mới ở những thị trường mới, cũng vẫn cần phải luôn quan tâm duy trì đảm bảo vị thế số một xuất khẩu gạo của Việt Nam tại thị trường Philippines.

Việt Nam giữ vị trí top 3 nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới niên vụ 2023-2024

Việt Nam tiếp tục giữ vị trí cao trong danh sách các nước xuất khẩu gạo của thế giới với sản lượng dự kiến năm 2024 đạt 43 triệu tấn, theo Vietnam+. Đáng chú ý Đông Nam Á có 4 quốc gia trong số 10 nước hàng đầu thế giới về xuất khẩu gạo. Trong danh sách này, Thái Lan đứng thứ 2 với 16,5 triệu tấn, tiếp theo là Việt Nam đứng thứ ba thế giới với 7,6 triệu tấn.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết dự kiến sản xuất lúa cả nước năm nay sẽ đạt 43 triệu tấn. Với sản lượng này sẽ đảm bảo nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu hơn 8 triệu tấn.

Sản lượng gạo hàng hóa xuất khẩu năm 2024 của Việt Nam chủ yếu vẫn tập trung ở các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Tổng khối lượng gạo hàng hóa cho xuất khẩu tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long năm 2024 ước đạt khoảng 7,6 triệu tấn; trong đó, nhóm gạo chất lượng cao khoảng 3,2 triệu tấn; nhóm gạo thơm, đặc sản đạt 2,5 triệu tấn; nhóm gạo chất lượng trung bình đạt 1,15 triệu tấn; nhóm nếp đạt 0,75 triệu tấn.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết dự kiến sản xuất lúa cả nước năm 2024 sẽ đạt 43 triệu tấn, đảm bảo nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu hơn 8 triệu tấn.

Trong 4 tháng 2024, xuất khẩu gạo đã đạt 3,23 triệu tấn, tăng 11,7% với 2,08 tỷ USD, tăng 36,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Kết quả này nhờ giá xuất khẩu gạo bình quân từ đầu năm đạt 644 USD/tấn, tăng 22,2%.

Dự báo thế giới sẽ thiếu hụt khoảng 7 triệu tấn gạo trong năm 2024. Điều này tạo ra cơ hội cho các nước xuất khẩu gạo; trong đó, có Việt Nam.

Năm 2024, Việt Nam có thể đáp ứng được nguồn cung để xuất khẩu gạo tương đương năm 2023 (8,13 triệu tấn) nhưng vẫn bảo đảm an ninh lương thực.

Xuất khẩu gạo năm 2023 đạt hơn 4,6 tỷ USD

Theo Tổng cục Hải quan, năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu 8,1 triệu tấn gạo với trị giá 4,67 tỷ USD, tăng 14,4% về lượng và tăng 35,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022. Cơ cấu chủng loại gạo xuất khẩu đi đúng định hướng, gia tăng giá trị cho hạt gạo với các chủng loại như: gạo thơm, gạo nếp, gạo trắng cao cấp…

Các thị trường xuất khẩu gạo chính của Việt Nam hiện nay là: Philippines, Indonesia, Trung Quốc, Ghana, Malaysia, Singapore…; trong đó, Philippines chiếm hơn 38% tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam.

Bên cạnh các thị trường xuất khẩu truyền thống, trọng điểm được tiếp tục giữ vững nói trên, thì một số khu vực thị trường cũng ghi nhận tăng trưởng tốt, điển hình là EU.