Tín hiệu hồi sinh từ loạt dự án nghìn tỷ thua lỗ

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp vừa có báo cáo liên quan đến việc xử lý các dự án, doanh nghiệp đầu tư nghìn tỷ thua lỗ ngành công thương. Trong số 12 dự án thua lỗ nghìn tỷ, có 5 dự án được khắc phục và có lãi, 7 dự án còn lại cũng có nhiều tín hiệu tích cực.

Ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho biết, ngay sau khi tiếp nhận nhiệm vụ, Ủy ban đã tiến hành rà soát, đến làm việc trực tiếp tại 11 dự án, doanh nghiệp để nắm bắt, đánh giá đầy đủ thực trạng từng dự án, doanh nghiệp, nhất là những khó khăn, vướng mắc mấu chốt. Trong đó, có các vướng mắc kéo dài liên quan tranh chấp hợp đồng EPC và tồn tại, vướng mắc về tài chính, vay nợ để tham mưu cho Thường trực Chính phủ, Ban Chỉ đạo giải quyết các vấn đề vướng mắc.

Sau khi được Bộ Chính trị cho chủ trương xử lý, tình hình sản xuất, kinh doanh của 5 dự án ( Nhà máy sản xuất xơ sợi Polyester Đình Vũ, Nhà máy sản xuất phân bón DAP 1-Hải Phòng, Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ, Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước và Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Dung Quất) đã có nhiều chuyển biến tích cực. Trong đó một số dự án đã có lãi, giảm lỗ lũy kế đã đóng góp cho ngân sách nhà nước, giảm dư nợ trung hạn và dài hạn của các dự án, bảo đảm duy trì việc làm, đời sống cho hàng nghìn lao động, góp phần ổn định chính trị - xã hội tại địa phương.

Trong số này phải kể đến Nhà máy sản xuất phân bón DAP 1 - Hải Phòng của Công ty cổ phần DAP (Tập đoàn Hóa chất Việt Nam) từ năm 2017 đến nay sản xuất ổn định, hàng năm có lãi và đã hết lỗ lũy kế từ tháng 1/2022.

Với dự án sản xuất xơ sợi Polyester Đình Vũ của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, từ tháng 4/2018 đến nay, đơn vị đã vận hành toàn bộ 27 dây chuyền sản xuất sợi polyester (DTY), các sản phẩm này đáp ứng tiêu chuẩn OEKO-TEX của Đức và yêu cầu khắt khe của chứng chỉ tái sinh toàn cầu GRS, doanh thu bù đắp được chi phí biến đổi và có lợi nhuận trước định phí…

Số liệu thống kê cho thấy, từ đầu năm 2021 đến nay, đơn vị đã sản xuất gần 17.000 tấn sợi với chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường và lợi nhuận thu về hàng chục tỉ đồng.

Với 7 dự án, doanh nghiệp còn lại, tình hình cũng có nhiều tín hiệu rất tích cực. Trong đó, 3 dự án, doanh nghiệp sản xuất phân bón của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy sản xuất phân đạm Hà Bắc; Dự án Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình và Dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai) đã duy trì được sản xuất, kinh doanh; nỗ lực làm chủ công nghệ, từng bước nâng công suất chạy máy bình quân so với công suất thiết kế.

Theo lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, mặc dù còn rất khó khăn nhưng 3 dự án, doanh nghiệp đã sản xuất, cung cấp một lượng lớn phân đạm urê và DAP đáp ứng đầy đủ, kịp thời cho nhu cầu tiêu thụ trong nước và một phần cho xuất khẩu; góp phần ổn định thị trường phân bón, tiết kiệm ngoại tệ nhập khẩu, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.

“Tính tới hết năm 2022, ba nhà máy sản xuất phân bón này vẫn lỗ lũy kế. Nếu tính riêng năm 2022, nhờ thị trường phân bón thuận lợi, giá phân bón cao nhất trong 10 năm gần đây nên kết quả sản xuất, kinh doanh của ba nhà máy đã lãi khoảng 2.632 tỉ đồng, tăng hiệu quả 2.815 tỷ đồng so với năm 2021”, lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cho hay.

Với những kết quả tích cực đạt được trong sản xuất, kinh doanh thời gian qua và trên cơ sở thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo,Ủy ban và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đã hoàn thành phương án xử lý đối với 3 Dự án sản xuất phân bón, tập trung vào các biện pháp cơ cấu tài chính nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để các doanh nghiệp tiếp tục hoạt động, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh để trình cấp có thẩm quyền xem xét.

“Trường hợp 3 dự án, doanh nghiệp phân bón được cấp có thẩm quyền thông qua phương án xử lý, cùng với 5 dự án đã được Bộ Chính trị đồng ý chủ trương, định hướng xử lý trong năm 2021, sẽ nâng tổng số lên 8/12 dự án đã có phương án xử lý cụ thể”, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cho hay.

Bên cạnh những tín hiệu đáng mừng của các dự án, doanh nghiệp phân bón, Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty cổ phần Gang Thép Thái Nguyên (Tisco2), một trong những dự án được coi là khó xử lý nhất trong số 12 dự án, doanh nghiệp đến nay cũng đã có nhiều tiến triển tích cực.

Cụ thể, từ ngày 14 đến 24/10/2022, Tổng thầu EPC của Tisco2 (MCC) đã cử Đoàn chuyên gia sang làm việc tại Việt Nam. Đây được coi là chuyến công tác mang tính phá băng trong xử lý các tồn tại, vướng mắc của Tisco2, tạo ra bước đột phá trong quá trình giải quyết các tồn tại khi lần đầu tiên hai bên đã cùng khảo sát, tiếp cận trên thực tế đối với các máy móc, thiết bị đã tập kết tại hiện trường và các công trình xây dựng dở dang trong khuôn khổ dự án.

“Thời gian tới, trường hợp các dự án, doanh nghiệp không có khả năng phục hồi sẽ báo cáo, xem xét thực hiện phương án phá sản, giải thể theo quy định của pháp luật; mục tiêu thu hồi tối đa tài sản của Nhà nước, hạn chế thấp nhất thất thoát và những tác động tiêu cực đối với ngân sách nhà nước cũng như đối với nền kinh tế”, ông Nguyễn Hoàng Anh cho hay.

Sẽ có phương án tái cơ cấu 4 dự án thua lỗ còn lại trong quý 1/2023

Theo kế hoạch của Chính phủ, phương án tái cơ cấu bốn dự án thua lỗ ngàn tỉ còn lại của ngành công thương sẽ được Chính phủ trình Bộ Chính trị trong quý 1/2023.

Bốn dự án gồm: Dự án mở rộng giai đoạn 2 Gang thép Thái Nguyên; Công ty TNHH MTV công nghiệp tàu thủy Dung Quất; Dự án Nhà máy thép Việt Trung; Dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam. Vướng mắc lớn nhất với bốn dự án chưa có phương án tái cơ cấu là vướng các quy định của hợp đồng PPP có yếu tố nước ngoài. Hơn nữa, bốn dự án này dở dang, chưa đi vào sản xuất, chưa có dòng tiền để bù lỗ.