Thuế thu nhập cá nhân 9 tháng tăng trưởng âm, Tổng cục Thuế nói gì?

Theo thống kê từ Bộ Tài chính, tính đến hết 9 tháng đầu năm nay, số tiền thu từ thuế thu nhập cá nhân giảm tới hơn 7.200 tỉ đồng so với cùng kỳ năm trước. Số liệu này cho thấy thuế thu nhập cá nhân tăng trưởng âm, mặc dù những năm trước đại dịch Covid-19 ảnh hưởng đến nền kinh tế nhưng cũng không để lại tình trạng này.

Tờ VnExpress đưa tin, theo số liệu tình hình dự toán thu ngân sách của Bộ Tài chính, tính đến hết 9 tháng, số tiền thu từ thuế thu nhập cá nhân đạt 121.200 tỉ đồng, bằng 78,4% dự toán. Nhưng điều đáng chú ý là so với cùng kỳ năm trước, số tiền thu được lại giảm tới hơn 7.200 tỷ đồng, tương đương mức giảm 6%.

Trong suốt 10 năm qua, khoản thu từ thuế thu nhập cá nhân trong 3 quý đầu năm hầu hết tăng trưởng, năm 2014 đi ngang. Tuy nhiên, nguồn thu này trong 9 tháng đầu 2023 giảm so với cùng kỳ năm trước, xuất phát từ bối cảnh kinh tế khó khăn cộng với mức nền cao của 2022. Năm nay, nhiều doanh nghiệp giảm lương thưởng, thậm chí sàng lọc bớt nhân sự trước nguồn thu sản xuất, kinh doanh ảm đạm. Việc kinh doanh, buôn bán của nhiều tiểu thương cũng kém khả quan hơn.

Thuế thu nhập cá nhân gồm thuế từ người làm công ăn lương (chiếm chủ yếu) và thuế thu nhập từ cá nhân kinh doanh. Đây là một trong ba sắc thuế trụ cột, đóng góp quan trọng cho ngân sách nhà nước, bên cạnh thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng.

Theo thống kê, trong bối cảnh kinh tế khó khăn, không chỉ thuế thu nhập cá nhân mà nhiều nguồn thu ngân sách khác như thu từ nhà đất, thu từ xuất nhập khẩu... trong 9 tháng đầu năm cũng sụt giảm.

Đơn cử, thu về nhà đất trong 9 tháng chỉ đạt hơn 98.660 tỷ đồng, giảm gần một nửa so với cùng kỳ 2022. Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu giảm hơn 25%, chỉ đạt khoảng 163.760 tỷ. Thu từ phí, lệ phí cũng giảm gần 12%, chỉ đạt 57.415 tỷ đồng...

Trao đổi trên báo Tuổi trẻ, đại diện Tổng cục Thuế giải thích rằng số thuế thu nhập giảm so với năm trước là do số thu thuế đối với giao dịch chuyển nhượng bất động sản và chứng khoán giảm.

Tuy nhiên xét về tổng thể, trong 9 tháng đầu năm, số tiền thu từ thuế thu nhập cá nhân giảm hơn 7.200 tỉ đồng so với năm trước không phải là vấn đề lớn, đáng lo ngại. Bởi trong cơ cấu thu của sắc thuế này thì thu từ tiền công tiền lương là chủ yếu, chiếm đến 85% tổng số thu thuế thu nhập cá nhân.

Số thu thuế thu nhập cá nhân từ tiền công, tiền lương từ đầu năm đến nay vẫn ổn định. Do cá nhân có thu nhập cao vẫn đóng góp rất lớn cho ngân sách nhà nước.

Đại diện Tổng cục Thuế cũng cho biết, số tiền thu thuế thu nhập cá nhân năm 2022 tăng đột biến là nhờ thu từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Riêng 8 tháng đầu năm, cá nhân giao dịch bất động sản đã đóng thuế thu nhập cá nhân tới hơn 26.800 tỉ đồng, còn cả năm là hơn 41.000 tỉ đồng, tăng 20.000 tỉ đồng so với năm 2021.

Về tình hình giao dịch trên thị trường bất động sản, theo ông Nguyễn Văn Đính - phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh bất động sản Việt Nam, thị trường đã qua giai đoạn khó khăn nhưng giao dịch vẫn rất trầm lắng.

Cụ thể, quý 1 nguồn cung sụt giảm nghiêm trọng, gần như "đứng im". Sang quý 2, nhiều dự án đã chào bán trở lại với khoảng 3.700 giao dịch thành công. Còn tính 9 tháng đầu năm, cả nước có khoảng 5.000 giao dịch thành công. Song con số này chỉ chiếm 10% so với điều kiện bình thường.