MỚI

Lọc CP theo tín hiệu PTKT

#KT vĩ mô

24HMONEY đã kiểm duyệt

Sáp nhập tỉnh thành: Áp lực đầu tư công trước nguy cơ chững lại

Sáp nhập tỉnh, thành có thể tối ưu hóa nguồn vốn cho các dự án lớn, nhưng cũng đặt ra thách thức không nhỏ trong giải ngân đầu tư công, đặc biệt khi tâm lý e dè của cán bộ trở thành rào cản chính.

Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công

Những năm gần đây, Việt Nam đẩy mạnh cải cách hành chính nhằm tinh gọn bộ máy, tối ưu hóa nguồn lực và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh đó, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành phố được xem là một chiến lược quan trọng để nâng cao hiệu quả đầu tư công.

Theo các chuyên gia, việc sáp nhập giúp nguồn vốn đầu tư công được tập trung vào các dự án quy mô lớn, thay vì bị phân tán do quá nhiều đơn vị hành chính nhỏ lẻ. PGS.TS Vũ Sỹ Cường, Kinh tế trưởng Viện Công nghệ và Phát triển tài chính (Học viện Tài chính), cho rằng trước đây, do ngân sách bị chia nhỏ, nhiều địa phương gặp khó khăn khi triển khai các công trình lớn. Khi sáp nhập, các tỉnh có thể tận dụng thế mạnh của nhau: nơi có đất nhưng thiếu vốn có thể kết hợp với địa phương có tài chính dồi dào nhưng hạn chế quỹ đất, tạo điều kiện để phát triển hạ tầng liên vùng như giao thông, xử lý rác thải, cấp thoát nước…

Đồng quan điểm, ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, giảng viên Đại học Fulbright Việt Nam, nhận định rằng sáp nhập tỉnh sẽ tạo ra những vùng kinh tế có quy mô đủ lớn để nâng cao năng lực cạnh tranh. Những tỉnh kinh tế kém phát triển sẽ được hưởng lợi từ cơ sở hạ tầng hiện đại và dòng vốn đầu tư của các tỉnh mạnh hơn, giúp phân bổ ngân sách hiệu quả hơn.

Một trong những lợi ích quan trọng khác là quy hoạch tổng thể về giao thông, đô thị, khu công nghiệp sẽ được triển khai trên quy mô lớn hơn, tránh tình trạng quy hoạch manh mún, chồng chéo giữa các địa phương. Khi rào cản hành chính được gỡ bỏ, các dự án liên tỉnh có thể triển khai nhanh chóng và đồng bộ hơn, không chỉ đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn mà còn nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội.

Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp cũng nhận thấy lợi ích từ việc sáp nhập tỉnh. Một doanh nghiệp xây dựng chia sẻ với Tạp chí Đầu tư Tài chính rằng khi địa bàn hoạt động không còn bị chia cắt bởi ranh giới hành chính, thủ tục xin giấy phép cũng trở nên đơn giản hơn. "Trước đây, nếu một dự án triển khai trên hai xã thuộc hai tỉnh khác nhau, chúng tôi phải xin phép hai địa phương, rất mất thời gian. Khi sáp nhập, doanh nghiệp chỉ cần làm việc với một tỉnh, giúp rút ngắn quy trình đáng kể," đại diện doanh nghiệp cho biết.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam, ông Lương Nguyễn Minh Triết, cũng nhấn mạnh rằng giải ngân vốn đầu tư công là yếu tố quan trọng để đạt mục tiêu tăng trưởng 10% theo yêu cầu của Chính phủ. Một bộ máy hành chính tinh gọn sau sáp nhập sẽ giúp đẩy nhanh thủ tục, giảm chi phí quản lý và tăng hiệu suất phối hợp giữa các cơ quan, từ đó cải thiện tiến độ giải ngân.

Rào cản lớn nhất: Tâm lý cán bộ

Dù mang lại nhiều lợi ích, sáp nhập tỉnh cũng đặt ra thách thức không nhỏ, trong đó, tâm lý e dè của cán bộ được xem là trở ngại lớn đối với tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Ông Nguyễn Duy Ân, Chủ tịch UBND TP. Tam Kỳ (Quảng Nam), cho biết hiện nhiều cán bộ lo lắng về việc sắp xếp lại bộ máy, dẫn đến tâm lý chần chừ, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án. "Nếu không đẩy mạnh giải ngân ngay từ bây giờ, khi sáp nhập diễn ra, khối lượng công việc sẽ bị dồn ứ, khiến tiến độ bị chậm trễ," ông Ân nhấn mạnh.

Trước thực trạng này, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam khẳng định: "Không thể vì lý do tái cấu trúc bộ máy mà cán bộ lơ là trách nhiệm. Cần siết chặt kỷ luật giải ngân, xử lý nghiêm tình trạng trì trệ, buông lỏng nhiệm vụ." Ông yêu cầu UBND tỉnh rà soát và phân bổ hết vốn đầu tư công trong quý I/2025, điều chuyển vốn từ các dự án đình trệ sang dự án có khả năng triển khai nhanh để đảm bảo sử dụng hiệu quả ngân sách.

Tại Bình Định, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng cũng thẳng thắn chỉ ra rằng một số cán bộ có tâm lý dao động, không dồn toàn lực cho công việc vì lo ngại về tương lai sau sáp nhập. Ông nhấn mạnh: "Dù chỉ còn một ngày làm việc, cán bộ vẫn phải hoàn thành nhiệm vụ, không thể để tư tưởng trông chờ làm ảnh hưởng đến tiến độ phát triển kinh tế - xã hội."

Nhìn chung, sáp nhập tỉnh thành mang lại cơ hội tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư công nhưng cũng đi kèm nhiều thách thức, đặc biệt là yếu tố con người. Để tận dụng lợi ích từ chủ trương này, cần có những giải pháp quyết liệt nhằm tháo gỡ tâm lý trì trệ, đảm bảo tiến độ giải ngân và phát huy tối đa hiệu quả của các dự án trọng điểm.