MỚI

"Tạo Thiệp năm mới 2025"

#Hàng hóa

24HMONEY đã kiểm duyệt

Những yếu tố then chốt định hình tương lai của thị trường dầu mỏ

Năm 2024 khép lại với nhiều diễn biến đáng chú ý trên thị trường dầu mỏ, từ những biến động mạnh mẽ về giá cả đến các thay đổi trong cấu trúc cung cầu.

Đây là giai đoạn mà các yếu tố kinh tế, chính trị và công nghệ giao thoa, mang đến cả thách thức và cơ hội lớn cho ngành năng lượng truyền thống này. Trong bối cảnh ấy, câu hỏi lớn được đặt ra là: Thị trường dầu mỏ sẽ tiếp tục phát triển ra sao trong năm 2025, khi những xu hướng chủ đạo vẫn tiếp tục định hình?

Nhìn lại một năm đầy biến động

Giá dầu trong năm qua có sự biến động mạnh mẽ, dao động từ 70 USD/thùng đến 100 USD/thùng, chủ yếu bị ảnh hưởng bởi nhu cầu từ Trung Quốc và tình hình căng thẳng tại Trung Đông. Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, đóng vai trò quyết định, với những lo ngại về tăng trưởng kinh tế và nhu cầu dầu mỏ liên tục tác động đến giá cả.

Các gói kích thích kinh tế từ Bắc Kinh không tạo ra sự bứt phá trong tiêu thụ dầu như mong đợi, khiến giá dầu có sự sụt giảm rõ rệt. Trong khi đó, xung đột leo thang tại Trung Đông, đặc biệt là giữa Israel và Iran, đã làm dấy lên nỗi lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung, gia tăng sự bất ổn trên thị trường.

Tại Mỹ, các nhà sản xuất dầu đá phiến giữ thái độ thận trọng, tập trung vào các thương vụ sáp nhập và mua lại thay vì tăng trưởng sản lượng mạnh mẽ. Dù kỳ vọng về một cuộc bùng nổ sản xuất sau cuộc bầu cử tổng thống, nhưng các nhà lãnh đạo ngành lại chú trọng đến lợi nhuận hơn là sản lượng. CEO của ExxonMobil đã tuyên bố rằng công ty sẽ không gia tăng sản xuất trừ khi giá dầu quốc tế đạt mức đảm bảo lợi nhuận.

Ngoài dầu mỏ, năm 2024 còn chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ nhu cầu khí đốt tự nhiên, đặc biệt từ ngành công nghiệp điện lực, với tác động không nhỏ từ cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI) của các công ty công nghệ lớn. Nhu cầu tăng cao, kết hợp với các thách thức mà năng lượng tái tạo như gió và mặt trời đang đối mặt, đã làm gia tăng sự chú ý trở lại đối với năng lượng hạt nhân, đặc biệt là các lò phản ứng hạt nhân module nhỏ, như một giải pháp thay thế đáng tin cậy và không phát thải.

Cũng trong năm 2024, đầu tư vào năng lượng tái tạo gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt ở châu Âu và Bắc Mỹ. Các quốc gia cam kết giảm phát thải carbon đã tạo ra áp lực lớn đối với ngành dầu mỏ. Tuy nhiên, nhu cầu dầu trong ngành vận tải và hóa dầu vẫn giữ vững, cho thấy vai trò quan trọng của dầu mỏ trong nền kinh tế toàn cầu.

Tổ chức OPEC và các đồng minh (OPEC+) tiếp tục là lực lượng điều tiết chính trên thị trường dầu. Các đợt cắt giảm sản lượng trong năm đã giúp duy trì giá dầu ở mức có lợi cho các quốc gia xuất khẩu, nhưng cũng gây áp lực không nhỏ lên các quốc gia nhập khẩu trong bối cảnh lạm phát toàn cầu gia tăng.

Triển vọng 2025: Con đường đầy bất định

Triển vọng thị trường dầu mỏ năm 2025 vẫn đầy bất ổn. Một số nhà phân tích dự báo giá dầu sẽ tăng ngắn hạn, nhưng xu hướng chung dường như giảm, khi lo ngại về dư thừa nguồn cung và nhu cầu suy yếu chiếm ưu thế trong bức tranh tổng thể.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo rằng nguồn cung dầu mỏ sẽ vượt quá nhu cầu toàn cầu vào năm 2025, ngay cả khi OPEC+ duy trì cắt giảm sản lượng. Tình trạng dư thừa này, kết hợp với căng thẳng thương mại tiềm tàng và sự không chắc chắn về nhu cầu từ Trung Quốc, có thể tạo ra áp lực giảm giá dầu.

Tuy nhiên, các sự kiện địa chính trị và những gián đoạn bất ngờ có thể làm thay đổi bất ngờ xu hướng thị trường. Sự phụ thuộc của thị trường dầu mỏ vào sự ổn định địa chính trị và tăng trưởng kinh tế ở các quốc gia tiêu thụ lớn khiến thị trường này đặc biệt dễ bị tổn thương trước những cú sốc.

Giám đốc điều hành của Vitol, công ty năng lượng lớn nhất thế giới, Russell Hardy, nhận định nhu cầu dầu toàn cầu có thể đạt đỉnh trong vòng 10 năm tới, khi tiêu thụ ở các quốc gia đang phát triển bù đắp cho sự sụt giảm ở các nền kinh tế tiên tiến. Cuộc tranh luận về nhu cầu dầu trong tương lai đang dần trở nên nóng bỏng, với OPEC có quan điểm đối lập với IEA.

Tổng thư ký OPEC, Haitham Al Ghais, tỏ ra lạc quan về triển vọng nhu cầu dầu dài hạn. Ông cho rằng "tăng trưởng kinh tế đang trong giai đoạn khởi sắc. Mặc dù có một số thách thức, bức tranh kinh tế toàn cầu không ảm đạm như nhiều người nghĩ." Trong khi đó, IEA dự báo nhu cầu dầu, than và khí đốt sẽ đạt đỉnh vào năm 2030, trong bối cảnh nhu cầu xe điện và năng lượng tái tạo ngày càng tăng.

IEA dự báo nhu cầu dầu sẽ tăng thêm khoảng 900.000 thùng/ngày trong năm 2024 và gần 1 triệu thùng/ngày vào năm 2025, một mức tăng trưởng thấp hơn nhiều so với mức 2 triệu thùng/ngày hậu đại dịch COVID-19.

Chuyên gia năng lượng Tom Kloza từ OPIS lo ngại rằng giá dầu có thể giảm mạnh xuống 30-40 USD/thùng nếu OPEC+ tăng sản lượng và không đạt được thỏa thuận kiềm chế nguồn cung. Thị phần của OPEC+ đã giảm đáng kể trong những năm qua, tạo thêm áp lực cho thị trường.

Điều chỉnh và thích nghi

Năm 2025 sẽ là thời điểm mà thị trường dầu mỏ phải thích nghi với sự thay đổi trong nhu cầu, đối mặt với áp lực từ chuyển đổi năng lượng và các biến động địa chính trị. Dầu mỏ vẫn sẽ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu, nhưng các yếu tố như công nghệ, môi trường và chính trị sẽ dần thay đổi cấu trúc của thị trường.

Đây cũng là năm mà các chính sách năng lượng và môi trường toàn cầu sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ. Việc thực hiện các cam kết giảm phát thải khí nhà kính sẽ tạo áp lực lên ngành dầu mỏ, nhưng đồng thời cũng mở ra cơ hội cho các quốc gia và doanh nghiệp hợp tác phát triển các công nghệ mới như thu hồi carbon (CCS) hoặc nâng cao hiệu suất khai thác.

Diễn biến thị trường dầu mỏ trong năm 2025 không chỉ phụ thuộc vào khả năng vượt qua các biến động ngắn hạn mà còn vào sự chuẩn bị cho tương lai dài hạn. Dù thị trường dầu mỏ sẽ không còn như trước, nhưng nó vẫn sẽ là một phần không thể thiếu trong hành trình phát triển kinh tế toàn cầu.