NHTW Anh: Các quỹ hưu trí đã gần sụp đổ trước khi NHTW can thiệp

Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) tiết lộ rằng một số quỹ hưu trí đã rất gần bờ vực sụp đổ tại thời điểm BoE quyết định can thiệp vào thị trường trái phiếu Chính phủ Anh trong tuần trước.

Trước đó, Uỷ ban Chính sách Tài chính của NHTW Anh đã ra tay can thiệp khi giá trái phiếu Chính phủ Anh lao dốc dữ dội trong ngày 23/09. Tại thời điểm đó, Chính phủ của tân Thủ tướng Anh Liz Truss vừa công bố chính sách tài khoá mới, trong đó có cắt giảm mạnh thuế.

Các biện pháp khẩn cấp mà BoE đưa ra bao gồm chương trình mua trái phiếu Chính phủ kỳ hạn dài trong 2 tuần và hoãn kế hoạch bán trái phiếu đã thông qua trước đó.

BoE tiết lộ cú sụp mạnh của thị trường trái phiếu đã gây hoảng loạn cho giới đầu tư, nhất là với ngành quỹ đầu tư thâm dụng nợ (LDI) trị giá 1.69 ngàn tỷ USD của Anh. Trong đó, trái phiếu Chính phủ Anh kỳ hạn dài chiếm 2/3 danh mục của các quỹ LDI.

Nhiều quỹ LDI nằm dưới sự kiểm soát của các quỹ hưu trí phổ biến ở Anh. Đây là các quỹ giúp đảm bảo mỗi người dân sẽ được hỗ trợ về thu nhập khi đến tuổi nghỉ hưu và khoản hỗ trợ sẽ phụ thuộc vào mức lương trung bình hoặc mức lương cuối cùng của người lao động.

Tại thời điểm đó, các quỹ LDI này cần phải bán ra lượng lớn trái phiếu Chính phủ kỳ hạn dài trong bối cảnh giá trái phiếu lao dốc. Lẽ ra họ có thể làm điều này một cách trật tự nếu như giá trái phiếu Chính phủ Anh không lao dốc quá nhanh chóng. Lợi suất trái phiếu dịch chuyển ngược chiều với giá trái phiếu.

Trong lá thư gửi cho ông Mel Stride, Chủ tịch của Uỷ ban Tài chính Liên đảng (TSC), Phó Thống đốc BoE Jon Cunliffe tiết lộ rằng các quỹ LDI gửi nhiều cảnh báo thảm khốc tới NHTW Anh vào đêm ngày 27/09 (giờ địa phương). Đó là khi lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 30 năm tăng 67 điểm cơ bản.

“NHTW đã nhận được hàng loạt cảnh báo từ các nhà quản lý quỹ LDI rằng ở mức lợi suất trái phiếu hiện tại, tổng tài sản ròng (NAV) của nhiều quỹ LDI có thể đã âm. Vì thế, các quỹ LDI có thể phải bán đổ bán tháo trái phiếu vào sáng ngày kế đó”, ông Cunliffe chia sẻ.

“Trong tình huống đó, một lượng lớn trái phiếu Chính phủ Anh có thể bị bán ra trên thị trường. Điều này sẽ dẫn tới vòng xoáy giảm giá trái phiếu, đồng thời gây gián đoạn thị trường tài trợ chủ chốt của đất nước. Kết quả là nước Anh rơi vào tình trạng bất ổn tài chính”.

Trong tình thế nguy cấp, các nhân viên của BoE đã làm việc xuyên đêm 27/09 để nghĩ ra một kế hoạch ngăn chặn khủng hoảng. Trong đêm đó, họ cũng tích cực liên lạc với Bộ Tài chính Anh về kế hoạch giải cứu. Và rồi vào buổi sáng ngày 28/09, BoE đã công bố chương trình mua trái phiếu khẩn cấp và lợi suất trái phiếu Chính phủ Anh kỳ hạn 30 năm đã giảm hơn 100 điểm cơ bản. Thị trường cũng được giải toả phần nào.

Ông Cunliffe lưu ý diễn biến của lợi suất trái phiếu Chính phủ Anh trong giai đoạn đó là “chưa có tiền lệ”, khi chỉ có 2 ngày lợi suất kỳ hạn 30 năm tăng hơn 35 điểm cơ bản.