Ngân hàng Nhà nước có khả năng cân nhắc nới lỏng tiền tệ hơn nữa?

Việc Fed công bố cắt giảm lãi suất 0,5% có thể làm tăng khả năng (và áp lực) đối với NHNN trong việc cân nhắc nới lỏng chính sách một cách tương tự.

Đây là một trong những quan điểm của các chuyên gia UOB khi đánh giá về kinh tế Việt Nam quý III/2024 và những tác động với chính sách tiền tệ, tỷ giá trong bối cảnh mới.

Dự đoán duy trì lãi suất tái cấp vốn mức hiện tại

Cụ thể, về chính sách tiền tệ, các chuyên gia UOB cho rằng, bất chấp tác động từ cơn bão Yagi vừa qua và tỷ giá VND phục hồi đáng kể từ tháng 7, UOB vẫn kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ duy trì lãi suất chính sách chủ chốt trong thời gian còn lại của năm 2024, đồng thời chú ý đến rủi ro lạm phát.

Từ đầu năm đến hết tháng 8, CPI toàn phần tăng 4% so với cùng kỳ năm trước, chỉ thấp hơn một chút so với mục tiêu 4,5%. Áp lực tăng giá có thể sẽ gia tăng sau sự gián đoạn trong sản lượng nông nghiệp, vì thực phẩm chiếm 34% trọng số CPI.

Đây cũng là nhận định đã được ông Suan Teck Kin, CFA, Giám đốc Khối nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB đưa ra khi đánh giá nhanh các tác động từ quyết định hạ lãi suất 50 điểm cơ bản của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngay sau cuộc họp 17-18/9 vừa qua, đối với các nền kinh tế, chính sách tiền tệ trong đó có Việt Nam.

Trong bối cảnh mới với kinh tế quý III vừa chịu tác động tổn thất của cơn bão Yagi quét qua 26 tỉnh thành, các chuyên gia cho rằng NHNN có thể sẽ áp dụng cách tiếp cận hỗ trợ theo trọng tâm hơn để hỗ trợ các cá nhân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng trong khu vực của họ, thay vì triển khai một công cụ hỗ trợ rộng rãi trên toàn quốc như cắt giảm lãi suất.

"Do đó, chúng tôi dự đoán NHNN sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức hiện tại là 4,50% trong khi tập trung vào việc thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và các biện pháp hỗ trợ khác. Tuy nhiên, việc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ công bố cắt giảm lãi suất 50 điểm cơ bản tại cuộc họp tháng 9 có thể làm tăng khả năng (và áp lực) đối với NHNN trong việc cân nhắc nới lỏng chính sách một cách tương tự", nhóm chuyên gia dự đoán.

Với tiền tệ, ngoại hối, ghi nhận dữ liệu hệ thống cho thấy VND phục hồi từ mức thấp kỷ lục trong quý III năm 2024.

Cụ thể, cùng chung diễn biến với các đồng tiền trong khu vực, VND đã ghi nhận mức tăng theo quý lớn nhất kể từ năm 1993, phục hồi 3,2% đạt mức 24.630/USD.

Áp lực bên ngoài từ sức mạnh của đồng USD đang bắt đầu giảm dần khi Fed bắt đầu chu kỳ nới lỏng như kỳ vọng, trong khi các yếu tố nội tại cho thấy sự ổn định hơn nữa của VND. Bất chấp ảnh hưởng của cơn bão, đà tăng trưởng mạnh mẽ được dự báo của Việt Nam, được thúc đẩy bởi cả hoạt động sản xuất và thương mại, cũng nhiều khả năng sẽ kéo dài sang năm 2025. Kỳ vọng về chính sách tiền tệ ổn định từ NHNN với trọng tâm là thúc đẩy tăng trưởng tín dụng cũng hỗ trợ cho VND.

Tuy nhiên, theo UOB, đà tăng thêm của VND từ đây khó có thể diễn ra với tốc độ tương tự như quý III năm 2024. Nhìn chung, dự báo USD/VND cập nhật của UOB là 24.500 trong quý IV năm 2024, 24.300 trong quý I năm 2025, 24.100 trong quý II năm 2025 và 23.900 trong quý III năm 2025.

Dự báo cập nhật về các chỉ số vĩ mô, tiền tệ của UOB.

Điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP

Theo tính toán của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong quý III, bão Yagi, một siêu bão cấp 5, đã đổ bộ vào châu Á từ ngày 31 tháng 8 đến ngày 8 tháng 9 đã gây thiệt hại trị giá 40 nghìn tỷ đồng (1,63 tỷ đô la Mỹ) ở các địa phương phía Bắc và ước tính sẽ làm giảm 0,15% GDP năm 2024 của Việt Nam. Cơn bão đã ảnh hưởng đến 26 địa phương, chiếm khoảng 41% GDP của cả nước và 40% dân số của cả nước.

Trước cơn bão, dữ liệu của Việt Nam cho đến tháng 8 vẫn cho thấy đà tăng trưởng mạnh mẽ.

Về triển vọng tăng trưởng năm 2024, theo UOB, ảnh hưởng từ cơn bão Yagi sẽ được cảm nhận rõ hơn vào cuối quý III năm 2024 và đầu quý IV năm 2024 ở các vùng phía bắc của đất nước. Tác động sẽ thể hiện qua việc sản lượng sụt giảm và các cơ sở bị hư hỏng ở nhiều lĩnh vực như sản xuất, nông nghiệp và các dịch vụ. Tuy nhiên, ngoài những gián đoạn tạm thời này, các yếu tố cơ bản dài hạn vẫn khá vững chắc.

Mặc dù Việt Nam đã tăng trưởng vượt trội ở mức 6,93% trong quý 2 năm 2024, tốc độ nhanh nhất trong gần 2 năm, nhưng đà tăng trưởng mạnh mẽ này khó có thể tiếp tục trong nửa cuối năm 2024. Sau khi tính đến những yếu tố ảnh hưởng từ bão Yagi, các nỗ lực tái thiết và nền cơ sở cao hơn trong nửa cuối năm 2023, UOB đang điều chỉnh giảm mức dự báo tăng trưởng cho Việt Nam. Đối với quý III năm 2024, nhóm chuyên gia dự báo tốc độ tăng trưởng chậm lại ở mức 5,7% (giảm so với mức 6,0% trước đó) và đối với quý IV năm 2024 là 5,2% (giảm so với mức 5,4%). Do đó, dự báo tăng trưởng cả năm cho năm 2024 được hạ xuống còn 5,9% (giảm khoảng 0,1% điểm phần trăm so với dự báo trước đó là 6%). Đây vẫn là sự phục hồi tích cực so với mức tăng trưởng 5% vào năm 2023. Dự báo tăng trưởng GDP cho năm 2025 được điều chỉnh tăng ~0,2% điểm phần trăm lên 6,6%, phản ánh mức tăng dự kiến ​​để bù đắp cho những khoản sụt giảm trước đó.