Mỹ áp thuế chống bán phá giá 456% lên thép: Ai hưởng lợi?

Việc Mỹ áp thuế chống bán phá giá 456% với thép việt có nguồn gốc từ Hàn Quốc, Đài Loan không gây tác động tiêu cực nhiều đến ngành thép Việt Nam.

Liên quan đến việc Bộ thương mại Mỹ quyết định áp mức thuế 456% lên thép cuộc cán nguội và thép chống ăn mòn của Việt Nam có nguồn gốc từ Hàn Quốc và Đài Loan, Cục phòng vệ thương mại, Bộ công thương cho biết, Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ với Hiệp hội thép, các doanh nghiệp liên quan của Việt Nam để hợp tác, cung cấp đầy đủ thông tin theo yêu cầu của cơ quan điều tra Hoa Kỳ về quá trình sản xuất tại Việt Nam, mức độ giá trị gia tăng của sản phẩm.

Bộ Công Thương cũng đã cảnh báo, khuyến nghị các doanh nghiệp về việc các cơ quan điều tra của nước nhập khẩu có thể thay đổi quy định, đề ra các yêu cầu khắt khe hơn trong các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại để các doanh nghiệp nghiên cứu, đề ra chiến lược kinh doanh phù hợp, đặc biệt là chuyển sang sử dụng nguồn nguyên liệu sản xuất trong nước hoặc các nguồn khác.

“Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp cùng các cơ quan liên quan, các Hiệp hội doanh nghiệp và phía Hoa Kỳ trong các giai đoạn tiếp theo của vụ viêc để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của doanh nghiệp phù hợp với quy định pháp luật và và các Hiệp định của WTO, đồng thời ngăn chặn các hành vi lẩn tránh bất hợp pháp, gian lận xuất xứ”, Bộ Công thương khẳng định.

Trước đó, ngày 2/7 Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã công bố kết luận sơ bộ trong vụ việc điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với thép cuộn cán nguội (CR) và thép chống ăn mòn (CORE) của Việt Nam sử dụng nguyên liệu thép cán nóng nhập khẩu từ vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc.

Theo DOC, việc sản xuất thép CR, CORE từ thép cán nóng nhập khẩu từ vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc là chuyển đổi không đáng kể, giúp lẩn tránh thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp mà Hoa Kỳ đang áp dụng đối với Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc. Do đó, DOC sẽ áp dụng biện pháp chống lẩn tránh thuế tạm thời với sản phẩm thép CR và thép CORE nhập khẩu từ Việt Nam có nguồn gốc từ Hàn Quốc, Đài Loan.

“Tuy nhiên, đây là vụ việc điều tra xác định hành vi lẩn tránh thuế với nguyên liệu từ Hàn Quốc và vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc), trong trường hợp thép CR, CORE được sản xuất từ nguyên liệu của Việt Nam hoặc các nước, vùng lãnh thổ khác sẽ không bị áp thuế trong vụ việc này”, Cục phòng vệ thương mại nhấn mạnh.

Dự kiến, DOC sẽ thông báo quyết định cuối cùng về cuộc điều tra này vào tháng 9 năm 2019.

Ai hưởng lợi?

Theo nhận định từ CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), việc áp thuế chống bán phá giá lên tới 456% đối với thép việt có nguồn gốc từ Hàn Quốc, Đài Loan không gây tác động tiêu cực nhiều đến ngành thép Việt Nam. Trong ngắn hạn, có thể một số đơn hàng đã chốt sử dụng nguyên liệu xuất xứ Hàn Quốc/Đài Loan bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, trong dài hạn, các doanh nghiệp sử dụng thép nền là thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu từ hai quốc gia này có thể chuyển sang sử dụng thép của Formosa Hà Tĩnh (FHS). Như vậy có thể nói FHS hưởng lợi nhiều nhất từ quyết định áp thuế này”, VDSC nhận định.

Năm 2017, Formosa đã sản xuất được hơn 1,3 triệu tấn thép cuộn cán nóng, con số này đã tăng lên 3,4 triệu tấn trong năm 2018 và dự kiến đạt 4,5 triệu tấn trong năm 2019. Đây là nguồn nguyên liệu dồi dào cho các nhà sản xuất thép Việt nam.

Trong khi đó, sang năm 2020, Tập đoàn Hòa Phát (HPG) dự kiến bắt đầu sản xuất HRC. Hai nhà sản xuất này khi chạy đủ công suất có thể đáp ứng nhu cầu HRC nội địa, việc nhập khẩu HRC có thể sẽ giảm về mức tối thiểu. Đồng thời, cơ hội xuất khẩu sang các thị trường khắt khe như Mỹ cũng sẽ rộng mở hơn.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, nhập khẩu sắt thép các loại vào Việt Nam có xu hướng giảm. Trong năm 2018, trung bình mỗi tháng Việt Nam nhập khẩu 1,1 triệu tấn sắt thép các loại, thấp hơn 12% so với 2017 và thấp hơn 27% so với 2016. Điều này cho thấy, ngành sản xuất thép trong nước phát triển mạnh về cả bề rộng (quy mô) và chiều sâu (chuỗi sản xuất).

Trong 4 năm 2015-2018, ngành sản xuất thép xây dựng, ống thép và tôn mạ đã tăng lần lượt 51%, 69% và 40%. Sản lượng thép cán nóng tăng 29 lần trong giai đoạn 2015-2018 là minh chứng rõ nhất của phát triển chiều sâu của ngành thép nội địa. Trong tương lai, nhập khẩu thép sẽ còn tiếp tục giảm khi Việt Nam tiến tới tự chủ hoàn toàn nguồn cung thép cán nóng khi hai lò cao của Formosa cũng như dự án thép cán nóng của HPG đi vào hoạt động.