“Mùa đông” ập đến thị trường IPO của Trung Quốc

Hoạt động chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) ở Trung Quốc đang đối mặt với một thử thách chưa từng có.

Trong nửa đầu năm nay, tổng giá trị IPO của Trung Quốc Đại lục đã giảm mạnh 84% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ còn 32.5 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 4.48 tỷ USD). Số lượng công ty lên sàn cũng giảm 75%, chỉ còn 44 công ty.

Ông Dick Kay, Trưởng nhóm dịch vụ chào bán của Deloitte, cho biết tốc độ niêm yết trong quý 2 đã chậm lại đáng kể, thậm chí không có thương vụ IPO nào trong tháng 3 và tháng 4. Mặc dù tình hình ảm đạm, ông Kay vẫn dự báo giá trị IPO của Trung Quốc trong cả năm sẽ đạt từ 139-166 tỷ Nhân dân tệ, nhờ kỳ vọng vào các gói kích thích chính sách.

Deloitte cũng đã hạ dự báo cho hoạt động IPO của Hồng Kông (Trung Quốc) xuống còn khoảng 60-80 tỷ HKD (khoảng 7.7-10.3 tỷ USD), so với mức 100 tỷ HKD của quý trước. Từng là điểm đến IPO hàng đầu của các công ty Trung Quốc, Hồng Kông đã lao dốc kể từ năm 2021, xếp thứ 9 trong các thị trường IPO toàn cầu với tổng số tiền huy động được trong nửa đầu năm nay giảm 27% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 13.1 tỷ HKD.

Tình trạng trì trệ của IPO ở Trung Quốc Đại lục diễn ra sau khi cơ quan giám sát chứng khoán Trung Quốc đưa ra các quy định nghiêm ngặt hơn vào giữa tháng 3/2024, khiến số đơn đăng ký IPO giảm mạnh.

Chỉ có hai công ty đăng ký IPO trong 6 tháng qua, so với 334 công ty của năm ngoái. Ông Ringo Choi, người đứng đầu bộ phận IPO ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại EY, cho biết: "Các tiêu chuẩn khắt khe khiến các công ty do dự trong việc nộp hồ sơ đăng ký IPO”.

Ông Ian Goh, Đối tác quản lý tại Trung Quốc của công ty đầu tư mạo hiểm 01VC, cho biết đây là thời điểm khó khăn nhất để huy động vốn ở Trung Quốc. Tổng số tiền đầu tư mạo hiểm vào Trung Quốc đã giảm 66% xuống còn 14.1 tỷ USD vào năm ngoái, và xu hướng giảm tiếp tục trong năm nay, với mức giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái tính đến tháng Năm. Vốn liên quan đến các nhà đầu tư nước ngoài cũng giảm mạnh, chỉ còn 3.7 tỷ USD vào năm ngoái, thấp hơn gần 90% so với đỉnh cao năm 2021.

Tuy nhiên, vẫn có những tín hiệu tích cực. Ông Adrian Hia, Đối tác tại công ty đầu tư mạo hiểm Malaysia Kairous Capital, nhận định thị trường hiện tại "tốt hơn những năm trước". Ông cho biết một môi trường khó khăn hơn có thể tạo ra một hệ sinh thái bền vững hơn cho cả nhà đầu tư và các công ty. Thay vì tập trung vào việc huy động vốn, các công ty hiện nay chú trọng hơn vào việc xây dựng nền tảng vững chắc.

Trong bối cảnh thị trường nội địa yếu, nhiều nhà đầu tư mạo hiểm Trung Quốc đang mở rộng sang các khu vực khác ở châu Á. Gobi Partners, công ty quản lý 1,6 tỷ USD trên nhiều quỹ khác nhau, nhận thấy các nhà đầu tư Trung Quốc đang tìm kiếm cơ hội ở các thị trường mới như Pakistan. Ông Thomas Tsao, đồng sáng lập của Gobi, nhận định "những cơ hội lớn" tại các quốc gia có dân số trẻ và dịch vụ kỹ thuật số phát triển.

Cathay Capital, chủ yếu được hỗ trợ bởi các nhà đầu tư từ Pháp, cũng là một trong những nhà đầu tư đầu tiên vào công ty thương mại điện tử Trung Quốc Pinduoduo. Với 3 tỷ USD tài sản đang quản lý, ông Ming Po Cai, người sáng lập công ty, bày tỏ sự quan tâm đến thị trường Nhật Bản, nhờ sự vững chắc của các ngành công nghiệp Nhật Bản và tiềm năng phát triển ở các thị trường nước ngoài như Tây Âu.

Mặc dù có nhiều khó khăn, ông Cai vẫn tin tưởng vào tiềm năng của Trung Quốc, đặc biệt trong các lĩnh vực như năng lượng mới và chăm sóc sức khỏe, và dự định tiếp tục đầu tư vào các lĩnh vực này.