Lý trí trong thế giới hấp dẫn, nhưng đầy cạm bẫy

“Cần phải thông thái, điềm tĩnh”; “hãy lý trí bao gồm cả việc tỉnh táo đón nhận cơ hội và quản trị rủi ro trong một thế giới hấp dẫn nhưng cũng đầy cạm bẫy”, TS. Cấn Văn Lực và TS. Võ Trí Thành khuyến nghị các nhà đầu tư.

Đi qua nửa năm 2021 với rất nhiều thách thức, áp lực khi đại dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4 tại Việt Nam, song thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam ghi được những kỷ lục chưa từng có, như thu hút trên 500.000 tài khoản mới mở, thanh khoản bình quân khoảng gần 1 tỷ USD, phiên cao điểm gần 1,5 tỷ USD; vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt trên 105% GDP, vốn hóa thị trường trái phiếu cũng đạt 46,5% GDP, VN-Index tăng 24% so với đầu năm…

“Sự thăng hoa của TTCK trong 6 tháng đầu năm nay có sự bất ngờ hơn là bất thường”, TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh tóm lược lại các ý kiến của các chuyên gia tại Talkshow: TTCK và Dự báo do Tạp chí Kinh tế và dự báo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức.

Lý giải xu hướng tăng trưởng này các chuyên gia cho rằng, năm 2021 được coi là năm phục hồi kinh tế. Theo đó, nền kinh tế tiếp tục phục hồi mạnh mẽ trong 6 tháng đầu năm 2021. “GDP 6 tháng tăng 5,64%, dù thấp hơn mục tiêu đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP là trên 6%, tuy nhiên vẫn là một mức tăng trưởng đang khích lệ”, TS. Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV nhận định.

Bên cạnh đó, kết quả kinh doanh quý I/2021 của nhiều doanh nghiệp niêm yết vẫn rất khả quan. Trong khi đó nghiên cứu của VCCI phối hợp với WB công bố hồi tháng 3/2020 cho thấy 87,2% doanh nghiệp cho biết chịu ảnh hưởng ở mức “phần lớn” hoặc “hoàn toàn tiêu cực” từ dịch Covid-19. Ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, chính sự đối lập giữa 2 bức tranh này lại càng làm gia tăng kỳ vọng của nhà đầu tư vào doanh nghiệp niêm yết và TTCK. Niềm tin này được củng cố thêm bởi kinh tế thế giới được kỳ vọng sẽ có bước phục hồi mạnh mẽ từ việc triển khai vaccine trên diện rộng tại nhiều quốc gia. Trong khi chính sách kích thích tiền tệ, tài chính vẫn tiếp tục được duy trì; mặt bằng lãi suất vẫn duy trì ở mức thấp...

Nhìn về triển vọng nền kinh tế Việt Nam, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, nền kinh tế cuối năm sẽ đạt mức tăng trưởng theo kịch bản cơ sở là GDP tăng từ 6,1 - 6,3% trong năm 2021. Dù mức tăng trưởng này thấp hơn dự báo mà IMF, WB đưa ra, song theo TS. Lực, trong bối cảnh đợt dịch Covid-19 lần thứ tư vẫn diễn biến phức tạp, đây là mức tăng trưởng khá lạc quan.

Với TTCK, ông Nguyễn Sơn - Chủ tịch HĐQT Trung tâm Lưu ký chứng khoán cho rằng, bên cạnh triển vọng kinh tế thì dòng vốn dồi dào tương đối ổn định và khá thấp và có thể kéo dài vài năm tới khi lãi suất Fed chưa thay đổi, NHNN sẽ duy trì mức lãi suất thấp khiến dòng tiền sẽ đi vào các thị trường trong đó có TTCK.

Về hoạt động của nhà đầu tư nước ngoài, mặc dù bán ròng trên thị trường cổ phiếu với giá trị 32.000 tỷ đồng, song khối này lại đang mua ròng trên thị trường trái phiếu khoảng 2.500 tỷ đồng. Bên cạnh đó, theo ông Sơn, phần bán ròng này không nhiều trong tổng vốn đầu tư của khối ngoại trên thị trường. Điều đó cho thấy các nhà đầu tư ngoại vẫn đặt niềm tin vào thị trường Việt Nam và dòng tiền vẫn chưa rút ra, có nghĩa họ đang chờ cơ hội đầu tư mới, sản phẩm mới.

Những động lực mới cho phát triển TTCK cũng đã được các nhà quản lý chỉ ra đó là việc triển khai Luật Chứng khoán sẽ hiện hữu nhiều hơn trên thị trường trong thời gian tới. UBCKNN cũng đang hướng tới xây dựng thị trường cho star-up, thị trường dành cho việc chứng khoán hóa các khoản nợ. Cùng với đó là một nền tảng công nghệ mới dự kiến đưa vào vận hành vào đầu tháng 7 giải quyết những tắc nghẽn hiện tại cũng như là nền tảng để bổ sung thêm nhiều tính năng mới hỗ trợ nhà đầu tư trong thời gian tới; Việt Nam đang nỗ lực vào nhóm các thị trường mới nổi muộn nhất năm 2025.

Hấp dẫn là thế, song TS. Nguyễn Trí Hiếu – Chuyên gia tài chính khuyến nghị nhà đầu tư cần “chọn mặt gửi vàng”, tìm mã cổ phiếu tốt với những nhà phát hành có năng lực tài chính. Điều quan trọng là đừng chạy theo đám đông; nếu không có khả năng phân tích thì nên dựa vào các công ty chứng khoán, nhà tư vấn tốt.

Ông Nguyễn Sơn cũng cho rằng nhà đầu tư cần tỉnh táo, cẩn trọng trong đầu tư tránh tâm lý hành động theo đám đông. “Hiện chúng ta có điều kiện, nền tảng cơ bản duy trì sự ổn định tăng trưởng của thị trường, nhưng đằng sau đó còn rất nhiều rủi ro vì vậy nhà đầu tư cần có hiểu biết, tham vấn của các tổ chức có chuyên môn. Nếu không có thể đầu tư thông qua các định chế đầu tư như các quỹ đầu tư rất đa dạng tại Việt Nam hiện nay”, ông Sơn cho biết.