Lý do ''ông lớn'' xăng dầu phải khẩn thiết kiến nghị

Nhiều cửa hàng dừng bán hàng, dẫn tới nhu cầu dồn về Petrolimex và sản lượng tiêu thụ của tập đoàn tăng mạnh

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) vừa có văn bản khẩn gửi Bộ Công Thương, Bộ Tài Chính, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp kiến nghị đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát để bình ổn thị trường xăng dầu.

Theo Petrolimex, diễn biến giá thành phẩm các mặt hàng xăng dầu hiện nay hết sức phức tạp. Giá tăng, giảm bất thường với biên độ rất lớn và chịu sự chi phối mạnh mẽ bởi các yếu tố về địa chính trị, dự báo về suy thoái kinh tế toàn cầu, căng thẳng nguồn cung khí đốt khu vực EU....

Trong khi đó, các yếu tố cấu thành trong giá cơ sở như chi phí đưa xăng dầu về đến cảng (premium) và chi phí vận tải tạo nguồn trong nước chưa được tính đủ từ chu kỳ điều hành giá ngày 11-7 đến nay đã tạo ra khó khăn rất lớn về nguồn lực tài chính của các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu trong việc chia sẻ thù lao/chiết khấu cho các thương nhân nhận quyền bán lẻ...

Bên cạnh đó, theo quy định tại Nghị định số 95 do thời điểm điều hành giá trùng vào lễ 2-9 nên thời gian điều hành giá phải lùi lại đến ngày làm việc đầu tiên tiếp theo.

Sự cộng hưởng của các yếu tố trên đã tác động rất lớn đến thị trường xăng dầu trong nước. Thậm chí, đã xảy ra hiện tượng nhiều cửa hàng dừng bán hàng, dẫn tới nhu cầu dồn về Petrolimex và sản lượng tiêu thụ của tập đoàn tăng mạnh trên các kênh bán hàng, nhất là kênh bán lẻ trực tiếp.

Đơn cử, thông thường bán lẻ trực tiếp của Petrolimex khoảng 17.000 m3/ngày nhưng gần đây sản lượng tăng trên 21.000 m3/ngày. Đỉnh điểm ngày 31-8, sản lượng bán lẻ trực tiếp là 27.000 m3 tăng 60% so với ngày bình thường.

Bên cạnh đó, nhu cầu nguồn hàng của các thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu thuộc hệ thống phân phối của Petrolimex cũng không ngừng tăng cao.

Sản lượng tiêu thụ tăng đột biến đã tạo nên áp lực lớn trong công tác tạo nguồn do lượng hàng tồn kho sụt giảm rất nhanh trong khi việc mua hàng của DN không thể bù đắp ngay lập tức sự thiếu hụt.

Vì vậy, Petrolimex lo ngại nguy cơ thiếu nguồn hàng cục bộ ở một số nơi hoặc một số thương nhân nhượng quyền có thể xảy ra, đặc biệt đối với các địa bàn xa các kho xăng dầu đầu mối.

Ngoài ra, hoạt động kinh doanh xăng dầu của thương nhân đầu mối phát sinh lỗ lớn nên nguồn lực để chia sẻ cho các thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu, đại lý hoặc thương nhân phân phối không đảm bảo bù đắp được chi phí thực tế phát sinh, đặc biệt trong tháng 7, 8 khi giá xăng dầu thế giới giảm sâu.

Do đó, trên thị trường đã xuất hiện tâm lý lo lắng của không ít DN kinh doanh xăng dầu có tính chất đối phó, cầm chừng để chờ thời điểm thuận lợi...

Trước tình hình trên, để bình ổn thị trường xăng dầu Petrolimex khẩn thiết kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước tăng cường kiểm tra để đảm bảo tất cả các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối đều phải có trách nhiệm đảm bảo nguồn hàng đáp ứng đầy đủ cho nhu cầu bán hàng của hệ thống phân phối của mình.

Kịp thời điều chỉnh các yếu tố cấu thành trong giá cơ sở và chi phí vận tải vào chu kỳ điều hành giá ngày 12-9 để giảm bớt khó khăn cho các thương nhân đầu mối.

Các cơ quan quản lý nhà nước đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát ngay từ đầu nguồn thông qua việc kết nối dữ liệu từ các kho của các thương nhân đầu mối trong việc tiếp nhận hàng nhập khẩu hoặc mua từ các nhà máy lọc dầu trong nước.