Làn sóng phá sản ập đến ngành dầu đá phiến Mỹ

Giá dầu suy sụp đã kích hoạt làn sóng phá sản trong ngành dầu đá phiến Mỹ có thể kéo dài trong hai năm tới. Kể từ đầu năm đến nay, có 17 công ty dầu đá phiến của Mỹ đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản và con số này có thể tiếp tục tăng nhanh trong thời gian tới.

Theo dữ liệu của Hãng tư vấn năng lượng Rystad Energy, cú sụp đổ về nhu cầu dầu thô do tác động của dịch Covid-19 khiến 37 công ty dầu đá phiến có cổ phiếu niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ thua lỗ tổng cộng 26 tỉ đô la Mỹ trong quí 1 đồng thời khiến tổng giá trị tài sản của họ suy giảm hơn 38 tỉ đô la Mỹ.

Ngành dầu đá phiến Mỹ đang mắc kẹt trong tâm bão khi các lệnh phong tỏa nhằm kiểm soát dịch Covid-19 làm giảm mạnh nhu cầu năng lượng, khiến giá dầu lao dốc và có lúc rơi xuống vùng âm hồi tháng trước.

“Hậu quả là sẽ xuất hiện làn sóng phá sản và tái cấu trúc trong ngành dầu đá phiến”, Regina Mayor, Giám đốc bộ phận năng lượng của hãng kiểm toán và tư vấn doanh nghiệp toàn cầu KPMG, nhận định.

Giới phân tích dự báo 250 công ty dầu đá phiến ở Mỹ có thể phá sản vào cuối năm sau trừ khi giá dầu tăng đủ nhanh để tạo ra dòng tiền mặt giúp họ xoay sở trả khối nợ khổng lồ.

Cú phục hồi trong thời gian gần đây đã đưa giá dầu Tây Texas (WTI) của Mỹ trở lại trên mốc 30 đô la/thùng nhưng vẫn đang giảm gần 50% so với hồi đầu năm và nằm dưới mức giá hòa vốn trung bình của các nhà sản xuất dầu đá phiến.

Buddy Clark, luật sư tư vấn mảng năng lượng ở hãng luật Haynes & Boone, nói: “Tôi không nghĩ mức giá dầu 30 đô la có thể cứu vãn những công ty dầu đá phiến đang rơi vào tình cảnh nguy cấp giống như những bệnh nhân nằm chờ phẫu thuật cấy ghép tim trong phòng cấp cứu. Sẽ có thêm nhiều vụ phá sản xuất hiện”.

Theo dữ liệu của Haynes & Boone, có 17 công ty dầu đá phiến lớn nhỏ ở Mỹ đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản trong năm nay. Những công ty này đang gánh khối nợ tổng cộng 14 tỉ đô la.

Các nhà phân tích ở hãng tư vấn năng lượng Rystad Energy dự báo tổng số công ty dầu đá phiến phá sản ở Mỹ có thể tăng lên con số 73 vào cuối năm nay và thêm 170 công ty dầu đá phiến phá sản nữa vào năm sau nếu giá dầu vẫn quanh quẩn ở mức hiện tại.

Cơn bùng nổ dầu đá phiến trong thập niên qua đã đẩy tăng gấp đôi sản lượng dầu thô của Mỹ kể từ năm 2008, giúp xuất khẩu dầu thô của Mỹ tăng vọt, cho phép Tổng thống Donald Trump tự hào về thành tựu “độc lập năng lượng” của Mỹ.

Song mô hình tăng trưởng của các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ dựa vào tiền vay trong khi biên lợi nhuận rất mỏng. Ngành dầu đá phiến Mỹ vốn đã chật vật tạo dòng tiền và duy trì sự ủng hộ của giới đầu tư vào năm 2019 khi giá dầu WTI ở mức trung bình 57 đô la/thùng.

Giờ đây, giá dầu WTI đã giảm gần một nửa trong khi đó, khả năng tiếp cận nguồn tài chính của các công ty dầu đá phiến ngày càng thu hẹp. Hãng xếp hạng tín dụng toàn cầu Fitch cảnh báo, đại dịch Covid-19 và cơn sụp đổ của giá dầu sẽ làm tăng tốc các vụ vỡ nợ trên thị trường dầu đá phiến.

“Các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ đã gặp khó khăn ngay cả trước khi dịch Covid-19 xảy ra. Sẽ có vài tên tuổi lớn trong ngành dầu đá phiến có thể nộp đơn xin bảo hộ phá sản sớm”, John Kempf, Giám đốc cấp cao của Fitch, nói.

Dư nợ trái phiếu lợi suất cao trong ngành dầu đá phiến của Mỹ đã tăng từ 68 tỉ đô la lên 108 tỉ đô la trong năm nay vì nhiều tên tuổi lớn như Cenovus Energy, Occidental Petroleum và Apache Corporations trở thành “thiên thần gãy cánh” khi trái phiếu hạng đầu tư của họ bị đánh giá tụt xuống “hạng rác”. Các công ty năng lượng chiếm 58% trong danh sách các nhà phát hành trái phiếu đáng lo ngại nhất của Fitch.

Theo dự báo của Fitch, tỷ lệ vỡ nợ của trái phiếu năng lượng lãi suất cao sẽ tăng lên mức 17% vào cuối năm nay.
Tình trạng nguy cấp của ngành dầu đá phiến dẫn đến những lời kêu gọi can thiệp từ Washington bao gồm đề xuất đánh thuế dầu thô nhập khẩu vào Mỹ và thiết kế gói cứu trợ liên bang dành cho nhà sản xuất năng lượng.

Giá dầu thô tăng trong những tuần gần gần, khi các công ty sản xuất dầu cắt giảm nguồn cung và lệnh phong tỏa được nới lỏng, đã làm dịu bớt những lời kêu gọi này.

Tuy vậy, tốc độ phá sản trong ngành dầu đá phiến Mỹ sẽ tăng nhanh trong thời gian tới. Ken Coleman, Giám đốc phụ trách bộ phận tái cấu trúc ở hãng luật Allen & Overy, cho rằng các vụ nộp đơn xin bảo hộ phá sản của các công ty dầu đá phiến Mỹ chỉ mới bắt đầu và một làn sóng phá sản sẽ diễn ra trong mùa hè này. Ông nói: “Câu hỏi đặt ra là làn sóng này sẽ kéo dài bao lâu?”.

Theo Financial Times