Lạm phát và lãi suất liệu có duy trì mặt bằng cao trong nhiều năm tới?

Câu hỏi này là một trong những vấn đề then chốt được quan tâm trong giới đầu tư.

Nhiều người cho rằng lạm phát tăng cao gần đây là do Covid19, do đứt gãy chuỗi cung ứng, do Fed bơm tiền ồ ạt. Với lập luận đó thì lạm phát sẽ dần qua đi và hạ nhiệt về mức thấp.

Nhưng nhiều ý kiến khác cho rằng lạm phát tăng cao không chỉ vì những lý do trên mà nguyên nhân chính đó là do Deglobalization, địa chính trị thay đổi, thế giới chia cực, các hàng rào bảo hộ được nâng lên.

Để hiểu rõ điều này chúng ta phải nhìn vào lạm phát trước đây, khi mà quá trình globalization được đẩy lên cực điểm. Trong nhiều năm lạm phát ở Mỹ ở mức khoảng 2% nhưng goods inflation (lạm phát hàng hóa) thì lại ở mức -1%. Nghĩa là giá các sản phẩm ngày càng giảm đi.

Nguyên nhân chính là do quá trình toàn cầu hóa, đặc biệt là sự dịch chuyển sản xuất về TQ đã khiến cho giá thành các sản phẩm giảm nhanh và mạnh chưa từng thấy. TQ với lợi thế đông dân đã làm quá tốt việc tối ưu hóa các quy trình sản xuất, tạo ra những sản phẩm "rẻ không tưởng".

Vậy nhưng quá trình này lại đang bị đảo ngược. Với việc thế giới chia cực, các doanh nghiệp phương Tây giờ đây lại phải dịch chuyển nhà máy ra khỏi TQ, đi đến những nơi mà chi phí cao hơn, hạ tầng logistic kém hơn... Và tất cả những thứ đó sẽ chấm dứt thập kỷ giảm phát của hàng hóa để đến với thời kỳ mà giá sản phẩm sẽ tăng dần lên.

Thêm vào đó là các hàng rào bảo hộ, thuế quan, cấm xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao sẽ ngày càng được sử dụng. Điều này sẽ khiến mức độ cạnh tranh của các doanh nghiệp bớt đi, vì bớt đối thủ (đến từ phe bên kia). Cạnh tranh giảm cũng sẽ dẫn tới giá thành sản phẩm có xu hướng tăng lên, vì các doanh nghiệp đã được bảo hộ nên sẽ ít có nhu cầu tìm cách giảm giá sp.

Tất cả những điều trên đều dẫn tới việc lạm phát sẽ khó có thể quay trở lại như trước kia, khi mà thế giới được tận hưởng toàn cầu hóa, tận hưởng tự do thương mại, tận hưởng thịnh vượng chung.

Thế giới đó có lẽ đã là quá khứ, và lạm phát thấp, lãi suất thấp có lẽ cũng sẽ chỉ còn là dĩ vãng mà thôi.