Khoảnh khắc quyết định số phận của nền kinh tế

Trong giới tài chính, có một câu nói rằng các cuộc khủng hoảng kinh tế không phải là do tuổi tác mà là do Cục Dự trữ Liên bang (Fed) gây ra. Chủ tịch Fed, Jerome Powell, trong hai năm qua, đã không ngần ngại đối mặt với lạm phát ngay cả khi điều đó có thể dẫn đến suy thoái.

Hiện tại, Powell đang trên đỉnh cao của một chiến thắng quan trọng mà không làm suy yếu nền kinh tế, nhưng những tháng tới sẽ là thước đo thực sự của thành công này.

Nếu Powell có thể hạ cánh nền kinh tế một cách nhẹ nhàng, giảm lạm phát mà không gây ra tỷ lệ thất nghiệp cao, ông sẽ ghi dấu ấn trong lịch sử ngân hàng trung ương. Tuy nhiên, nếu thất bại, nền kinh tế Mỹ có thể rơi vào suy thoái do lãi suất cao kéo dài, và điều này sẽ củng cố quan niệm rằng Fed là thủ phạm của các cuộc khủng hoảng.

Trong những tuần gần đây, Powell và các đồng nghiệp đã ám chỉ rằng họ sẵn sàng bắt đầu cắt giảm lãi suất, đặc biệt khi áp lực giá cả đang giảm và thị trường lao động đang nguội dần. Điều này đã làm nổi bật câu hỏi về tốc độ mà Fed nên giảm lãi suất từ mức cao nhất trong hai thập kỷ. Đối với Powell, giai đoạn cuối cùng của cuộc chiến chống lạm phát này sẽ là thời khắc quyết định, và cách ông tiếp cận sẽ là chủ đề chính tại hội nghị thường niên của Fed tại Công viên quốc gia Grand Teton, Wyoming trong tuần này.

Hai năm trước, khi phát biểu tại cùng hội nghị, Powell đã đưa ra một lời hứa ảm đạm, ám chỉ rằng ông sẵn sàng chấp nhận suy thoái như cái giá phải trả để kiểm soát lạm phát, lấy ví dụ từ cựu Chủ tịch Fed, Paul Volcker. Vào đầu những năm 1980, Volcker đã tăng lãi suất mạnh mẽ và đẩy nền kinh tế vào một cuộc suy thoái đau đớn, nhưng cuối cùng đã chế ngự được lạm phát.

Dưới sự lãnh đạo của Powell, Fed đã nhanh chóng tăng lãi suất trong năm 2022 và 2023. Tuy nhiên, Powell vẫn tin rằng lần này, Fed có thể tránh được suy thoái vì lạm phát giai đoạn 2021-2023 có bản chất khác với những năm 1970. Đối với các quan chức Fed, một cuộc hạ cánh nhẹ nhàng sẽ là sự cứu chuộc cuối cùng, đặc biệt sau khi họ dự đoán sai về lạm phát vào ba năm trước.

Một kết quả thành công sẽ kết hợp sự kiên cường của Volcker và sự khéo léo của Alan Greenspan, người đã chống lại áp lực làm chậm nền kinh tế vào cuối những năm 1990 trong bối cảnh bùng nổ với ít lạm phát.

Tuy nhiên, Powell đang đối mặt với nhiều thách thức. Ông đang điều hành Fed trong bối cảnh chính trị phân cực, với những lời chỉ trích từ cả hai đảng phái. Các đảng viên Dân chủ, bao gồm Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, đã chỉ trích Powell vì không cắt giảm lãi suất sớm hơn, trong khi Donald Trump, người bổ nhiệm Powell, có thể muốn có tiếng nói lớn hơn trong chính sách lãi suất nếu tái đắc cử.

Những lo ngại về thị trường lao động và việc giảm lãi suất quá nhanh cũng đặt ra câu hỏi về việc Powell sẽ điều chỉnh chính sách thế nào trong những tháng tới. Lạm phát đã giảm xuống còn khoảng 2,5%, gần với mục tiêu 2% của Fed, nhưng tỷ lệ thất nghiệp lại tăng. Một số quan chức lo ngại rằng việc cắt giảm lãi suất sẽ gây ra áp lực giá mới, trong khi nền kinh tế Mỹ đang dần mất đi các đệm bảo vệ đã giữ cho nó ổn định trong hai năm qua.

Ngành nhà ở, một lĩnh vực tránh được suy thoái trong các lần tăng lãi suất trước, giờ đây đang đối mặt với triển vọng ảm đạm. Thị trường lao động cũng đang chậm lại, với việc tuyển dụng giảm và có nguy cơ thất nghiệp tăng cao hơn.

Trong quá khứ, Hoa Kỳ chỉ đạt được một cuộc hạ cánh nhẹ nhàng thành công vào năm 1995 dưới sự lãnh đạo của Greenspan. Liệu Powell có thể tái hiện kỳ tích này không phụ thuộc không chỉ vào việc nền kinh tế có suy yếu nhanh chóng hay không, mà còn vào việc liệu lãi suất thấp hơn có thể kích thích hoạt động vay mượn và chi tiêu mới để chống lại suy yếu hay không.

Những tháng tới sẽ là thời gian thử thách cho Fed, khi họ đối mặt với quyết định khó khăn về tốc độ và quy mô của việc cắt giảm lãi suất. Powell sẽ cần phải cân nhắc kỹ lưỡng các động thái tiếp theo, vì nền kinh tế Mỹ có thể vẫn đứng trước ngưỡng cửa của một cuộc suy thoái hoặc một cuộc hạ cánh nhẹ nhàng hiếm hoi.

----------------------------------------------------------------------------------------------

Trong chu kỳ kinh tế, dòng tiền đầu tư được luân chuyển giữa các loại tài sản đầu tư khác nhau để tối đa hóa lợi nhuận. Hiện nay Sở giao dịch hàng hóa VN mới được cấp phép liên thông trên thị trường hàng hóa quốc tế. Thông qua Sở mình có thể đầu tư trực tiếp trên các sàn hàng hóa thế giới, với các sản phẩm thiết yếu như là: Đồng, Bạc, Cà phê, Đường, Nông sản ...