Khắp nơi khó khăn nhưng nhà băng vẫn lãi lớn

Mặc dù trải qua một năm khó khăn, nhiều ngân hàng vẫn ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực. Nhiều nhà băng vẫn đạt lợi nhuận trước thuế vượt mốc 1 tỷ USD trong năm 2023. Chỉ có ít ngân hàng báo lỗ hoặc lãi giảm.

Nhiều nhà băng lãi "khủng"

Đến chiều 24/1, đã có tổng cộng 16 ngân hàng công bố kết quả kinh doanh quý IV và cả năm 2023, tương đương gần một nửa số ngân hàng tại Việt Nam.

Theo kết quả sơ bộ, trong số các ngân hàng đã công bố kết quả kinh doanh năm 2023, chỉ PGBank, Eximbank và TPBank báo lỗ hoặc lãi giảm, các ngân hàng còn lại đều ghi nhận lợi nhuận tăng.

Trong đó, có 5 ngân hàng ghi nhận lợi nhuận vượt mốc tỷ USD trong năm 2023, gồm 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank) và MB.

Vietcombank tiếp tục là quán quân lợi nhuận toàn ngành với lợi nhuận trước thuế ước tính đạt 40.400 tỷ đồng trong năm 2023, tăng 10,2% so với cùng kỳ.

BIDV đứng thứ hai với lợi nhuận trước thuế riêng lẻ đạt 26.750 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế hợp nhất 27.400 tỷ đồng, tăng gần 19% so với cùng kỳ.

Trong khi đó, Agribank báo lãi trước thuế riêng lẻ ở mức từ 25.300-25.400 tỷ đồng.

Còn VietinBank cho biết lợi nhuận trước thuế năm 2023 đã vượt kế hoạch đề ra, ở mức trên 24.000 tỷ đồng, tăng 20% so với năm ngoái.

Trong nhóm cổ phần, Ngân hàng TMCP Quân Đội (MB Bank) ghi nhận kết quả tích cực với lợi nhuận trước thuế ngân hàng mẹ đạt 24.688 tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2022; lợi nhuận hợp nhất của ngân hàng đạt 26.200 tỷ đồng, tăng 15% so với năm 2022.

Sau khi 4 ngân hàng thương mại nhà nước và MB báo lãi vượt tỷ USD thì đến lượt nhiều ngân hàng thương mại cổ phần cũng báo lãi lớn. Nhiều ngân hàng báo lãi trên 10.000 tỷ đồng.

Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) vừa công bố kết quả kinh doanh quý IV/2023 với lợi nhuận trước thuế đạt 5.800 tỷ đồng, tăng 21,6% so với cùng kỳ năm 2022. Lũy kế cả năm 2023, Techcombank đạt lợi nhuận trước thuế 22.900 tỷ đồng, vượt kế hoạch đề ra ở mức 22.000 tỷ đồng đã được cổ đông thông qua.

Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) cũng vừa công bố, kết thúc năm 2023, nhà băng này đạt tổng doanh thu hơn 22.000 tỷ đồng, tăng trưởng 23% so với năm 2022. Trừ hết các chi phí, VIB đạt lợi nhuận trước thuế hơn 10.700 tỷ đồng, tăng 1% so với năm 2022.

Có khả năng thêm 4 ngân hàng nữa có lợi nhuận năm 2023 vượt mốc 10.000 tỷ đồng là ACB, VPBank, SHB và HDBank. Bởi trước đó, lãi trước thuế 9 tháng đầu năm 2023 của các ngân hàng này đã vượt hoặc xấp xỉ ngưỡng này.

Một số ngân hàng khác ghi nhận lợi nhuận thấp hơn nhưng vẫn tăng trưởng cao hơn năm trước.

LPBank vừa báo lợi nhuận trước thuế của quý IV và cả năm 2023 của ngân hàng này lần lượt ở mức 3.352,6 tỷ đồng và 7.039,4 tỷ đồng. Đây đều là mức lãi cao nhất trong lịch sử của LPBank.

BacABank cũng có kết quả kinh doanh tích cực. Lợi nhuận trước thuế trong quý IV và cả 2023 của BacABank lần lượt ở mức 509,6 tỷ đồng và 1.060,8 tỷ đồng.

Trong báo cáo tài chính, BaoViet Bank ghi nhận lợi nhuận sau thuế quý IV/2023 đạt 44,6 tỷ đồng, tăng 7,5% so với cùng kỳ năm trước. Xét lũy kế cả năm, ngân hàng thu về 71,6 tỷ đồng, tăng 1,5% so với năm 2022.

Lợi nhuận trước thuế quý IV/2023 của MSB đạt 607 tỷ đồng, giảm 37% so với quý IV/2022. Lũy kế năm 2023, lợi nhuận trước thuế của MSB đạt 5.830 tỷ đồng, tăng 0,7% so với năm 2022.

Đặc biệt, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương (SaigonBank) ghi nhận lợi nhuận quý IV/2023 cao kỷ lục nhờ mức tăng đột biến trong thu nhập khác và chi phí hoạt động giảm. Theo báo cáo tài chính quý IV/2023, SaigonBank đạt lợi nhuận sau thuế đạt 66,9 tỷ đồng, gấp gần 80 lần so với cùng kỳ năm trước. Trong khoảng hơn 10 năm qua, ngân hàng thường xuyên lỗ hoặc ghi nhận lợi nhuận rất thấp trong quý IV.

Lợi nhuận sau thuế cả năm 2023 của Saigonbank tăng 40,4% so với năm trước, đạt 266,8 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế ở mức 332,2 tỷ đồng.

Vẫn có ngân hàng ghi nhận lợi nhuận giảm

Ở chiều ngược lại, vẫn có một số ngân hàng lại ghi nhận lợi nhuận quý IV giảm so với cùng kỳ năm trước như Eximbank và TPBank hay thậm chí lỗ như PGBank.

Tại báo cáo tài chính quý IV/2023 mới công bố, PG Bank báo lỗ 4,6 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ có lãi gần 95 tỷ đồng. Lợi nhuận trước thuế của PGBank năm 2023 là 356 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 283 tỷ đồng, đều giảm gần 30% và không đạt kế hoạch đặt ra.

TPBank cũng vừa công bố báo cáo tài chính quý IV/2023 cho thấy lợi nhuận sau thuế của nhà băng này đã rơi từ mức hơn 1.519 tỷ đồng cùng kỳ năm trước xuống còn 493 tỷ đồng trong quý IV/2023, giảm tới 67,5%. Lũy kế cả năm 2023, lãi sau thuế chỉ còn 4.463 tỷ đồng, giảm gần 29%.

Trong khi đó, lợi nhuận trước thuế năm 2023 của Eximbank đạt 2.720 tỷ đồng, giảm 26,7% so với năm 2022. Đồng thời, ngân hàng cũng không đạt được chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế hợp nhất ở mức 5.000 tỷ đồng khi chỉ mới thực hiện 54,4% kế hoạch đã đề ra.

Theo đánh giá của giới chuyên gia, lợi nhuận ngân hàng trong năm 2023 sẽ có sự phân hoá mạnh giữa các ngân hàng quy mô lớn và ngân hàng quy mô nhỏ. Trái ngược với mức lãi "khủng" của các ngân hàng thương mại lớn, một số nhà băng tư nhân nhóm quy mô nhỏ lại ì ạch về tăng trưởng lợi nhuận. Yếu tố tác động lên lãi của các nhà băng là tăng trưởng tín dụng và trích lập dự phòng rủi ro.

Lãnh đạo một số ngân hàng cho rằng đóng góp vào lợi nhuận ngân hàng năm qua vẫn chủ yếu từ tín dụng. Tăng trưởng tín dụng 3 quý đầu năm chậm, riêng quý cuối năm sôi động hơn nhưng cũng khá cạnh tranh về lãi suất, nên biên lãi thuần thu hẹp.

Cùng với đó, thu ngoài lãi ảm đạm, nhất là mảng kinh doanh bảo hiểm. Bởi thị trường này chưa phục hồi sau cuộc khủng hoảng niềm tin, có ngân hàng giảm tới 80% thu nhập từ hoạt động bán bảo hiểm.

Một số ngân hàng tư nhân không hoàn thành kế hoạch lợi nhuận đã được đại hội đồng cổ đông thông qua trong năm nay. Nguyên nhân chủ yếu do họ tăng mạnh trích lập dự phòng rủi ro, khiến lợi nhuận bị co hẹp.

Nhận định về lợi nhuận toàn ngành ngân hàng trong năm 2023, Chứng khoán MB (MBS) dự báo lợi nhuận sau thuế toàn ngành ngân hàng giảm 2,5% so với cùng kỳ năm trước trong khi chi phí hoạt động và chi phí trích lập tăng lần lượt 7,7% và 5,4%.

Chứng khoán MB cũng lưu ý sẽ có sự phân hóa rõ nét về chất lượng tài sản giữa các ngân hàng. Những ngân hàng đã gia tăng trích lập lớn trong năm 2023 và nâng chất lượng tài sản lên mức cao có thể sẽ có nhiều dư địa để xử lý hơn, và do đó sẽ có được lợi thế tăng trưởng lợi nhuận cao hơn.