Khách hàng vay tiêu dùng “bùng nợ” ngày càng nhiều

Theo Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, tỉ lệ khách hàng vay tiêu dùng không trả nợ ngày càng cao và có hiện tượng rủ nhau "bùng nợ" công ty tài chính khiến nợ xấu tăng, lãi suất vay khó giảm.

Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) vừa có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước về sơ kết 4 năm thực hiện Chỉ thị 12/CT-TT của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đen, đồng thời kiến nghị loạt giải pháp hỗ trợ thị trường tài chính tiêu dùng.

Tại tọa đàm Tín dụng tiêu dùng: "Cho vay và thu hồi nợ đúng pháp luật!" do Báo Người Lao Động tổ chức mới đây, ông Ngô Xuân Duy, Giám đốc Pháp Chế, Công ty Mua bán nợ Việt Nam quốc tế, kiến nghị cần có khung pháp lý rõ ràng hơn trong thu hồi nợ và có thể điều chỉnh các công ty mua bán nợ thay vì chỉ có tổ chức tín dụng. Như công ty ông khá phân vân việc gọi điện nhắc nợ như thế nào là đúng? Công ty cũng khởi kiện tại tòa án đối với khách hàng chây ỳ trả nợ nhưng còn khó khăn nên cần cơ chế phù hợp hơn đối với hoạt động thu hồi nợ trong bối hiện nay.

Theo VNBA, hoạt động của các công ty tài chính tiêu dùng do Ngân hàng Nhà nước cấp phép gần đây gặp nhiều khó khăn, nhất là hoạt động thu hồi nợ. Việc đòi nợ sai luật là hành vi cần lên án, công ty cho vay tiêu dùng nào vi phạm cần xử lý nghiêm, thậm chí rút giấy phép để tạo sự công bằng, minh bạch cho thị trường.

Dù vậy, việc nhiều công ty tài chính do Ngân hàng Nhà nước cấp phép cùng bị cơ quan chức năng kiểm tra đã ảnh hưởng tới hoạt động thu nợ đang bị đình trệ, nợ xấu tăng cao.

"Một số khách hàng mượn những thông tin công ty tài chính bị kiểm tra để tẩy chay, chây ỳ trả nợ và có hành vi thách thức lại cán bộ thu hồi nợ khi bị nhắc nợ nhiều lần. Tỉ lệ khách vay không trả nợ ngày càng cao, trong khi chế tài với khách hàng này chưa có và việc khởi kiện lại khó thực hiện với các khoản nợ giá trị thấp" – ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký VNBA, nói.

Chưa hết, gần đây xảy ra hiện tượng rủ nhau "bùng nợ" từ một bộ phận khách hàng sau những thông tin cơ quan điều tra khởi tố một số đối tượng đòi nợ "khủng bố", đòi nợ phản cảm… gây tác động xấu tới thị trường.

Tính đến cuối năm 2022, thống kê của VNBA cho thấy nợ xấu của các tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước cấp phép tăng 23,09% so với cuối năm trước và có xu hướng tăng cao trong thời gian tới.

Chưa hết, các công ty tài chính phải trích lập dự phòng theo tình hình nợ xấu thực tế đã ảnh hưởng đến khả năng tăng trưởng kinh doanh và hệ quả là lãi suất cho vay tiêu dùng điều chỉnh tăng, tác động trực tiếp tới người đi vay.

Do đó, VNBA kiến nghị Ngân hàng Nhà nước có cơ chế quản lý riêng đặc thù với mảng tài chính tiêu dùng như quy định tỉ lệ nợ xấu chuẩn cho công ty tài chính ở mức cao hơn để phù hợp với đặc thù phân khúc khách hàng đa số dưới chuẩn, cho vay không có tài sản bảo đảm. Nghiên cứu, ban hành quy định về trách nhiệm, nghĩa vụ của người đi vay với tổ chức tín dụng; có chế tài xử lý phạt người đi vay cố tình chây ỳ trả nợ.

"Ngân hàng Nhà nước tăng cường kiểm tra giám sát hoạt động của các công ty tài chính, nhất là việc thu hồi nợ, bán nợ, thuê tư vấn dịch vụ pháp lý… nhằm uốn nắn kịp thời. Đồng thời, chủ động phối hợp với các cơ quan công an lập đoàn kiểm tra liên ngành đối với những công ty biểu hiện vi phạm. Tuyên truyền để khách hàng không đánh đồng công ty tài chính được Ngân hàng Nhà nước cấp phép với công ty cho vay tiền qua app, cho vay trực tuyến, tín dụng đen núp bóng..." – ông Nguyễn Quốc Hùng kiến nghị.