Jack Ma – Hành trình từ giáo viên nghèo tới ông trùm công nghệ đến cú "vạ miệng" lịch sử
Jack Ma, tên thật là Mã Vân, sinh năm 1964 tại Hàng Châu trong một gia đình bình thường, không quyền lực và cũng không giàu có.
Thuở nhỏ, Jack không phải học sinh xuất sắc; ông học yếu toán, thể chất nhỏ bé và thường xuyên bị từ chối. Ông từng thi đại học hai lần đều trượt, mãi tới lần thứ ba mới đỗ vào Đại học Sư phạm Hàng Châu. Sau khi tốt nghiệp, Jack trở thành giáo viên tiếng Anh với mức lương rất khiêm tốn. Dù không giàu, chính công việc này đã giúp ông tiếp xúc với du khách quốc tế, mở ra một thế giới mới. Mỗi sáng, Jack đạp xe gần một giờ đến khách sạn chỉ để trò chuyện miễn phí với khách nước ngoài, luyện tiếng Anh và học tư duy mới. Một du khách đã đặt cho ông cái tên “Jack” – cái tên ấy trở thành thương hiệu tạo nên huyền thoại sau này.
Bước ngoặt năm 1995
Trong chuyến công tác tới Mỹ, Jack Ma lần đầu tiếp xúc với Internet. Khi gõ từ “China”, kết quả trả về… không có gì. Khoảnh khắc đó khiến ông bừng tỉnh: nếu Trung Quốc không có tên trên Internet, phải có ai đó đưa nó lên. Và Jack quyết định chính mình sẽ làm điều đó, dù chưa từng biết lập trình hay có kinh nghiệm kinh doanh công nghệ. Từ quyết tâm đó, China Pages ra đời. Dù dự án thất bại, nhưng nó trở thành nền tảng cho ước mơ lớn hơn của Jack.
1999: Alibaba ra đời
Trở về Hàng Châu, Jack Ma tập hợp 18 cộng sự trong một căn hộ nhỏ và lập Alibaba. Mục tiêu của họ là giúp doanh nghiệp nhỏ Trung Quốc tiếp cận thị trường toàn cầu. Alibaba phát triển thần tốc, thu hút vốn quốc tế và trở thành nền tảng thương mại điện tử hàng đầu. Không dừng lại ở đó, Jack lập Taobao – nền tảng bán lẻ đánh bại eBay ngay tại Trung Quốc.
Rồi đến Alipay – một bước đi táo bạo nhằm giải quyết niềm tin trong giao dịch online. Ban đầu bị xem là “điên rồ”, nhưng Alipay dần trở thành mảnh ghép quan trọng trong hệ sinh thái Alibaba và thay đổi hoàn toàn thói quen thanh toán của người dân Trung Quốc.
Jack Ma lúc này không chỉ là doanh nhân
Ông trở thành biểu tượng khởi nghiệp, biểu tượng đổi mới và một trong những tỷ phú truyền cảm hứng nhất châu Á. Alibaba mở rộng từ thương mại điện tử sang điện toán đám mây, logistics, thanh toán số… hình thành một trong những đế chế công nghệ quyền lực nhất thế giới.
2020: Cú rẽ định mệnh
Trong một bài phát biểu tại Thượng Hải, Jack Ma thẳng thắn chỉ trích hệ thống quản lý tài chính Trung Quốc là lỗi thời và kìm hãm đổi mới. Bài phát biểu tạo ra phản ứng mạnh từ các cơ quan quản lý. Chỉ vài tuần sau, IPO của Ant Group – dự kiến là IPO lớn nhất lịch sử thế giới – bị đình chỉ ngay trước giờ G.
Jack Ma gần như “biến mất” khỏi truyền thông. Ant Group bị yêu cầu tái cấu trúc theo mô hình công ty tài chính truyền thống, chịu sự giám sát nghiêm ngặt. Jack Ma buộc phải rút khỏi quyền kiểm soát. Đây được xem là dấu chấm hết cho thời kỳ ông là nhân vật quyền lực nhất trong giới công nghệ Trung Quốc.
Ý nghĩa câu chuyện
Hành trình của Jack Ma là câu chuyện về khát vọng, sự bứt phá và thành công vĩ đại, nhưng cũng là minh chứng rõ ràng cho giới hạn quyền lực của cá nhân trong một hệ thống chặt chẽ. Từ giáo viên tiếng Anh nghèo khó, ông xây dựng nên đế chế thương mại điện tử khổng lồ, thay đổi cuộc sống của hàng trăm triệu người. Nhưng chính sự thẳng thắn và tốc độ phát triển quá nhanh của đế chế ấy khiến ông phải trả giá bằng cú “ngã” lớn nhất sự nghiệp.
Dù không còn đứng trên đỉnh cao quyền lực, Jack Ma vẫn là một trong những doanh nhân có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất thời hiện đại. Câu chuyện của ông không chỉ về thành công hay thất bại, mà về khát vọng, tinh thần dám nghĩ dám làm, và bài học về sự cân bằng giữa đổi mới và quyền lực.
Theo dõi người đăng bài
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Bấm vào đây để liên hệ 24HMoney ngay

Bàn tán về thị trường