HPG và con đường hồi phục của ngành thép

Mặc dù thị trường thép có nhiều tín hiệu tích cực và có được kỳ vọng tăng trưởng 10% sản lượng trong năm 2024, tuy nhiên vẫn còn nhiều yếu tố rủi ro liên quan đến thị trường Trung Quốc và giá nguyên liệu tăng.

Nhu cầu thép vẫn duy trì tốt trong ngắn hạn

Những tháng đầu năm nay, sản lượng và bán hàng thép thành phẩm ước tăng lần lượt 32,3% và 37,7% so với cùng kỳ năm ngoái lên lần lượt 2,6 triệu tấn và 2,4 triệu tấn. Trong đó, riêng thép xây dựng (mặt hàng chiếm khoảng 40% tỷ trọng thép thành phẩm) ghi nhận lượng bán hàng tăng 15,2% lên hơn 1 triệu tấn.

HPG và con đường hồi phục của ngành thép

Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), nhu cầu thép xây dựng trong tháng 1 vẫn duy trì mức tốt trong ngắn hạn. Từ quý IV/2023, các yếu tố khiến tăng bao gồm giá nguyên vật liệu đầu vào (quặng sắt, than coke, phế, giá điện), chi phí tài chính và trượt giá USD/VND. Do đó, các nhà máy phải tăng giá bán nhằm bù đắp lại một phần giá tăng nguyên vật liệu.

Mặc dù nhu cầu thép trong tháng 1 vẫn duy trì ở mức tốt trong ngắn hạn nhưng nhìn chung dài hạn chưa có tín hiệu khởi sắc.

Kỳ vọng tăng trưởng sản lượng 10% trong năm 2024

Với những chương trình thúc đẩy nền kinh tế của Chính phủ, trong đó có tháo gỡ khó khăn lĩnh vực bất động sản, hỗ trợ lãi suất, đẩy mạnh đầu tư công… kỳ vọng dự báo ngành thép tăng trưởng sản lượng 10% trong năm 2024

Hiện nay, ASEAN là thị trường xuất khẩu thép lớn nhất của Việt Nam, chiếm 32%, EU và Mỹ đứng thứ hai và ba lần lượt 28% và 9%.

Lượng xuất khẩu thép của Việt Nam được kỳ vọng sẽ cải thiện trong quý đầu tiên do chênh lệch giữa giá thép HRC ở Bắc Mỹ và Châu Âu so với giá thép ở Việt Nam ngày càng gia tăng. Ngoài ra, Châu Âu kiểm soát chặt hơn việc nhập thép bán thành phẩm do Nga sản xuất trong năm 2024 cũng sẽ hỗ trợ xuất khẩu thép Việt Nam sang Châu Âu.

“2024 sẽ là năm khởi động của ngành thép sau khi đã chạm đáy vào năm 2023. Thị trường sẽ bắt đầu vào đà phục hồi từ năm 2025”. Đó là nhận định của ông HPG - Tổng Giám đốc Tập đoàn Hòa Phát khi trao đổi với chúng tôi về triển vọng của ngành thép trong năm 2024.

Theo ông Thắng, năm 2023 chính là đáy của ngành thép và 2024 thị trường sẽ tốt hơn. Tuy nhiên, mức độ tăng thế nào sẽ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc nhanh hay chậm, lộ trình giảm lãi suất của Fed ra sao, triển vọng nền kinh tế Mỹ có suy thoái hay không.

Với thị trường nội địa, sức tiêu thụ cũng chưa thể phục hồi một cách nhanh chóng. “Hy vọng rằng thị trường bất động sản sẽ phục hồi vào nửa cuối năm nay sẽ tạo ra nhu cầu cho ngành thép. Chúng tôi lên kế hoạch tăng sản lượng thép trong năm nay trên 10% với kỳ vọng tăng trưởng tiêu thụ cũng ở mức tương tự”, ông Thắng nói.

Riêng Tập đoàn Hòa Phát quý IV/2023, đạt doanh thu 34.925 tỷ đồng, tăng 33% so với cùng kỳ năm 2023. Lợi nhuận sau thuế đạt 2.969 tỷ đồng, tăng 249% so với cùng kỳ 2022 và tăng 48% so với quý trước.

Lũy kế cả năm 2023, Hòa Phát đạt 120.355 tỷ đồng doanh thu, giảm 16% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế là 6.800 tỷ đồng, giảm 19% so với năm 2022 và hoàn thành 85% kế hoạch năm.

CEO của Hoà Phát cho rằng mặt hàng HRC sẽ phục hồi nhanh hơn bởi nhu cầu hiện nay vẫn đang khá tốt, đặc biệt là trong lĩnh vực cơ khí, chế biến chế tạo. Bên cạnh đó, chênh lệch giá thép HRC so với xây dựng cũng lớn hơn.

“Giá thép HRC hiện tốt hơn hẳn so với thép xây dựng, khoảng chênh lệch giá tương đối lớn do ngành xây dựng vẫn đang gặp khó khăn, trong khi ngành chế biến, chế tạo phục hồi tốt hơn”, ông nói.

Rủi ro đến từ Trung Quốc

Mặc dù ngành thép Việt Nam được kỳ vọng sẽ phục hồi trong năm nay nhưng vẫn còn những lo ngại liên quan đến thị trường Trung Quốc và việc tăng giá nguyên liệu đầu vào.

Ngoài ra, chi phí đầu vào tăng có thể làm giảm biên lợi nhuận trong ngắn hạn nếu nhu cầu chậm lại. Giá than cốc và quặng sắt đã tăng lần lượt 18% và 27% trong 4 tháng qua, nguyên nhân là sản lượng nhập khẩu của Trung Quốc tăng, tình trạng dự trữ theo mùa của các công ty thép và chi phí sản xuất và vận chuyển gia tăng.

Năm ngoái, thị trường bất động động sản của nước này rơi vào khủng hoảng đã kéo theo nhu cầu thép xây dựng suy yếu. Ngoài ra, việc thiếu vắng quy định về hạn ngạch sản lượng hàng năm cũng thúc đẩy các nhà máy thép Trung Quốc tăng sản xuất và xuất khẩu.

Năm 2023, Việt Nam nhập khẩu 8,3 triệu tấn thép từ Trung Quốc, tăng 63% so với năm 2022 và chiếm tỷ trọng cao nhất khoảng 78% cơ cấu các thị trường xuất khẩu thép vào Việt Nam. Giá thép nhập khẩu từ Trung Quốc trong năm đạt trung bình 681 USD/tấn, giảm 30% so với năm ngoái.