Giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm

Người đứng đầu các cơ quan trực tiếp phụ trách và chịu trách nhiệm rà soát các quy định hiện hành về đầu tư công.

Ngày 15/9, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã ký ban hành hành Nghị quyết số 124 về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm.

Nghị quyết đặt mục tiêu phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư nguồn ngân sách Nhà nước năm nay đạt 95-100% kế hoạch được Thủ tướng giao; giải ngân 100% vốn ngân sách địa phương. Giải ngân tối thiểu 50% vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội được giao trong năm.

Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách

Để đạt được mục tiêu trên, Nghị quyết đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trong đó có rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách.

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở Trung ương, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, người đứng đầu các cơ quan trực tiếp phụ trách và chịu trách nhiệm rà soát các quy định hiện hành về đầu tư công, chỉ ra những quy định bất cập trong thực tiễn triển khai. Trên cơ sở đó, các cơ quan, bộ ngành từ trung ương tới địa phương sửa đổi, bổ sung ngay những quy định thuộc thẩm quyền đối với các ngành, lĩnh vực, địa bàn được phân công phụ trách, quản lý; đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung đối với những vấn đề vượt thẩm quyền. Trong đó, các bộ, ngành, địa phương khẩn trương đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến triển khai các dự án đầu tư công thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) trong tháng 9.

Bộ KH&ĐT chủ trì tổng hợp đề xuất của các bộ, cơ quan, địa phương về việc sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến triển khai các dự án đầu tư công từ khâu hình thành dự án, giao vốn, tổ chức thực hiện thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng. Trên cơ sở đó, Bộ KH&ĐT chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan đề xuất báo cáo Thủ tướng trước ngày 20/10.

Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, tiến hành kiểm tra việc cấp phép mỏ nguyên vật liệu xây dựng thông thường theo các quy định của pháp luật và xem xét trong quá trình sửa đổi Luật Đất đai, Luật Khoáng sản, Luật Bảo vệ môi trường.

Nhà thầu thi công một dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam phía Đông. Ảnh: Vietnam+

Giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công

Nghị quyết cũng đưa ra giải pháp tổ chức triển khai quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Theo đó, Bộ Xây dựng đẩy nhanh tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính; hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra các địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ về xác định, công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng theo quy định của pháp luật.

Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn ngay các bộ, cơ quan trung ương và địa phương về quy trình cấp phép mỏ, khai thác mỏ nguyên vật liệu cho dự án đầu tư công bảo đảm nhanh, hiệu quả và đúng quy định của pháp luật.

Bộ Tài chính chỉ đạo Kho bạc Nhà nước đẩy mạnh thanh toán qua dịch vụ công trực tuyến của Kho bạc Nhà nước nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại của các chủ đầu tư, công khai minh bạch quá trình xử lý hồ sơ tại cơ quan kiểm soát thanh toán.

Các bộ, cơ quan trung ương và địa phương tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công, rà soát lại toàn bộ tiến độ thực hiện của các dự án triển khai trong năm 2022 để điều chỉnh kế hoạch vốn phù hợp với tiến độ thực hiện, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải, manh mún, chia cắt gây lãng phí nguồn lực và chậm trễ trong quá trình giải ngân vốn đầu tư công.

Các bộ, cơ quan trung ương và địa phương căn cứ tình hình thực tế giải ngân, trường hợp dự kiến giải ngân không hết kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm nay được Thủ tướng giao hoặc có nhu cầu bổ sung vốn phải có văn bản đề xuất điều chỉnh tăng hoặc giảm kể hoạch vốn để gửi Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính trước ngày 25/9.

Công trình bệnh viện Ung bướu TP Cần Thơ giải ngân rất chậm do hiệp định vay vốn ODA hết hạn. Ảnh: Báo Tuổi Trẻ

Xử lý nghiêm các trường hợp gây mất thời gian, làm chậm tiến độ giải ngân vốn

Đồng thời, các bộ, cơ quan trung ương đến địa phương phải nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị dự án đầu tư, lựa chọn các tư vấn có năng lực, kinh nghiệm, tiềm lực thực sự, khắc phục tình trạng điều chỉnh dự án khi đang triển khai, gây mất thời gian và làm chậm tiến độ giải ngân vốn; có chế tài xử lý nghiêm khắc theo quy định pháp luật các chủ đầu tư, Ban quản lý dự án, tổ chức, cá nhân cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao vốn, thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công.

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương kiên quyết rà soát, điều chỉnh ngay kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Nhà nước từ dự án giải ngân chậm, dự án đang vướng về thủ tục sang dự án có tiến độ giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung vốn theo thẩm quyền được giao và báo cáo Hội đồng Nhân dân cùng cấp trường hợp vượt thẩm quyền; rà soát, kiểm tra và xử lý toàn bộ việc cấp giấy phép khai thác mỏ, bảo đảm cung cấp đủ nguồn nguyên vật liệu cho các dự án, nhất là các dự án trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia theo các quy định của Chính phủ.

Các tỉnh, thành phố tập trung giải quyết công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư kịp thời, đúng quy định cho người dân, bảo đảm đúng pháp luật và hài hòa lợi ích của Nhà nước và người dân; tăng cường quản lý hiệu lực, hiệu quả đất đai, nhất là nguồn gốc đất, quy hoạch sử dụng các loại đất... hạn chế tối đa việc điều chỉnh phương án đền bù, bảo đảm tiến độ thực hiện; thực hiện các biện pháp kiểm soát giá và chất lượng nguyên vật liệu xây dựng phục vụ cho các dự án đầu tư công.

Chính phủ chỉ đạo các tỉnh, thành phố phải tăng cường kiểm tra, thanh tra, xử lý nghiêm các vi phạm, nhất là việc giao mỏ nguyên vật liệu không đúng đối tượng, không đúng thẩm quyền; cập nhật, điều chỉnh công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng theo tháng bảo đảm theo quy định của Luật Xây dựng và Nghị định số 10/2021 làm cơ sở điều chỉnh gói thầu, tổng mức đầu tư dự án; kiểm soát tình trạng biến động giá nguyên, nhiên vật liệu xây dựng và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, nâng giá trục lợi.