GDP Mỹ giảm 4.8% trong quý 1, nhiều khả năng rơi vào suy thoái trong quý 2

Đà tăng trưởng kinh tế dài kỷ lục của Mỹ đã đến lúc phải dừng lại sau gần 11 năm, cùng với đó là khả năng kinh tế suy thoái mạnh nhất trong ít nhất gần 8 thập kỷ.

Cụ thể, quý 1/2020, GDP Mỹ suy giảm 4.8%, mức giảm mạnh nhất kể từ năm 2008 và là đợt thu hẹp đầu tiên kể từ năm 2014, khi đại dịch Covid-19 đóng sầm cánh cửa hoạt động của các doanh nghiệp và người tiêu dùng phải chôn chân ở nhà.

Trước đó, các chuyên gia kinh tế tham gia cuộc thăm dò của Bloomberg dự báo chỉ giảm ở mức 4%.

Chưa dừng lại ở đó, quý 2/2020 có khả năng tệ hơn rất nhiều, trong đó các nhà phân tích dự báo kinh tế Mỹ sẽ suy yếu mạnh nhất kể từ khi dữ liệu được thu thập từ thập niên 40. Bloomberg Economics dự báo kinh tế Mỹ thu hẹp 37% trong quý 2/2020, trong khi UniCredit tỏ ra bi quan cùng cực với ước tính giảm 65%.

Nguyên nhân chính dẫn tới con số GDP ảm đạm trong quý 1/2020 đến từ đà giảm mạnh nhất của chi tiêu tiêu dùng kể từ năm 1980 và tình trạng đầu tư doanh nghiệp lao dốc mạnh nhất trong gần 11 năm.

GDP quý 1/2020 ảm đạm hơn dự báo hé lộ tác động trên diện rộng của Covid-19 đến sản lượng kinh tế Mỹ và tình trạng đóng băng của nền kinh tế.

“Thật sự không thể tin nổi. GDP giảm đến mức này mặc dù nền kinh tế đang hoạt động bình thường đến 80% thời gian của quý 1/2020”, Stephen Stanley, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Amherst Pierpont Securities LLC, nói với Bloomberg Radio.

Dù vậy, chứng khoán Mỹ vẫn tăng nhờ tín hiệu tích cực trong cuộc chiến chống lại virus Corona. Đồng USD suy yếu và lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ đi xuống.

Khủng hoảng và phục hồi

GDP quý 1/2020 đã đặt dấu chấm hết cho đà tăng trưởng bắt đầu từ giữa năm 2009 – thời điểm nền kinh tế bắt đầu phục hồi từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008-2009. Sau đó, GDP Mỹ tăng thêm 7 ngàn tỷ USD và tỷ lệ thất nghiệp rơi xuống mức đáy 50 năm tại 3.5%, mặc dù vẫn còn đó những ánh mắt hoài nghi về việc tài sản tập trung phần lớn trong tay những người giàu có nhất, đồng thời tiền lương tăng trưởng tương đối yếu ớt trong phần lớn thời gian tăng trưởng.

Thế giới bắt đầu ngấm đòn Covid-19, trong đó Trung Quốc đã ghi nhận đà giảm mạnh về sản lượng và khu vực đồng tiền chung châu Âu sắp hé lộ những nét vẽ đầu tiên trong bức tranh u ám sắp tới.

Khi Chính phủ Mỹ và các bang tranh luận dữ dội về thời điểm và tốc độ gỡ bỏ hạn chế đối với các công ty và trường học, thì vẫn còn đó những nỗi lo khôn nguôi: Liệu đà giảm tốc kinh tế sẽ kéo dài bao lâu và kinh tế sẽ phục hồi theo hình gì? Liệu đó là “V”, “L” hay “W”?

Những hy vọng về khả năng kinh tế phục hồi nhanh chóng đã tan biến như bọt biển. Cho tới nay, nhiều dữ liệu báo hiệu về khả năng suy thoái sâu, trong khi các dữ liệu khác lại cho thấy phục hòi nhẹ, theo công cụ theo dõi dữ liệu kinh tế của Bloomberg.

Covid-19: Tảng đá đè nặng tâm lý người tiêu dùng

Mặc cho những gói kích thích khổng lồ và mức lãi suất gần 0% từ Chính phủ và Fed, các doanh nghiệp lớn lẫn nhỏ đang đối mặt với nguy cơ phá sản, trong lúc người tiêu dùng vẫn e dè không muốn đi mua sắm, ăn uống bên ngoài. Đó là vì nỗi ám ảnh mang tên “Covid-19", gánh nặng nợ nần và lo ngại về việc làm.

Liệu cuộc khủng hoảng lần này ảnh hưởng ra sao tới khả năng tái đắc cử của Tổng thống Mỹ Donald Trump? Gần đây, ông Trump liên tục kêu gọi gỡ bỏ các ràng buộc sau khi kinh tế suy yếu trầm trọng.

Còn về phía Fed, Chủ tịch Jerome Powell và đồng nghiệp đã giảm lãi suất và tung ra hàng loạt chương trình chưa có tiền lệ khác nhằm hạn chế tác động của Covid-19, đồng thời tạo điều kiện cho sự phục hồi.

Là một trong những tín hiệu lo ngại nhất, dữ liệu Chính phủ cho thấy 26 triệu người dân Mỹ nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp, cùng với đó là đà lao dốc của doanh số bán lẻ và sản lượng tại các nhà máy.

Thay đổi thói quen chi tiêu

Chi tiêu tiêu dùng vốn đã bắt đầu giảm nhiệt trong nửa cuối năm 2019, nay giảm 7.6% trong quý 1/2020. Sự thay đổi thói quen tiêu dùng bắt đầu lộ rõ trong báo cáo GDP, khi ngày càng nhiều người đặt hàng trực tuyến. Trong khi đó, lượng tiền chi cho hàng lâu bền như xe hơi giảm mạnh nhất trong hơn 11 năm.

Lượng tiêu thụ được dự báo giảm mạnh hơn trong quý 2/2020 vì các biện pháp kìm chế Covid-19 của Chính phủ, bao gồm đóng cửa nhà hàng và cửa hàng từ giữa tháng 3/2020.