Fitch: Ngân hàng ở ASEAN đủ bộ đệm để vượt qua các cú sốc kinh tế

Việc Trung Quốc mở cửa trở lại mang đến hy vọng về dòng tài sản từ đại lục đổ vào các ngân hàng của ASEAN sẽ gia tăng.

Động lực từ Trung Quốc

Sau hơn hai năm thực hiện các chính sách phong tỏa nghiêm ngặt để ngăn chặn dịch COVID-19, việc Trung Quốc nới lỏng đã dấy lên kỳ vọng về dòng vốn mới từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vào phần còn lại của châu Á. Giám đốc điều hành của ngân hàng Oversea-Chinese Banking Corp. (OCBC) Helen Wong cho biết: “Việc mở lại biên giới của Trung Quốc sẽ tiếp tục tạo thuận lợi cho dòng chảy Trung Quốc đại lục – ASEAN”.

Ông Giorgio Daher, giảng viên thỉnh giảng tại Trường Kinh doanh EM Normandie của Pháp, cho biết: “Về lâu dài, châu Á và đặc biệt là ASEAN sẽ là những thị trường tăng trưởng hấp dẫn đối với mảng ngân hàng tư nhân và quản lý tài sản cũng như ngân hàng đầu tư. Một số ước tính cho thấy tài sản được quản lý dự kiến​​ tăng gấp đôi vào năm 2025 so với năm 2021”.

Tuy nhiên, sức mạnh mà một số ngân hàng Đông Nam Á đang sở hữu có thể bị hạn chế bởi rủi ro từ các khoản nợ khó đòi. Trong một báo cáo hồi tháng 01/2023, Fitch Ratings cảnh báo việc tăng lãi suất ở khu vực này trong năm 2022 và 2023 sẽ làm suy yếu chất lượng tài sản trên hầu hết hệ thống ngân hàng ASEAN.

“Sự suy giảm nhẹ về chất lượng tài sản mà chúng tôi dự đoán trong năm 2023 phần lớn do tác động trễ của việc tăng lãi suất vào năm 2022. Lãi suất có thể sẽ tăng thêm trong năm nay ở cả 6 thị trường ngân hàng chính của ASEAN, làm trầm trọng thêm tác động đó”, cơ quan xếp hạng này cho biết thêm, ngụ ý đến Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Philippines và Việt Nam.

Mặt khác, Fitch nhận thấy áp lực lạm phát ở Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam đã giảm bớt so với ở châu Âu hoặc Mỹ, từ đó làm giảm nhu cầu thắt chặt chính sách tiền tệ mạnh mẽ hơn.

Fitch lưu ý: “Điều này, cùng với triển vọng tăng trưởng nhu cầu trong nước mạnh mẽ và thị trường việc làm ổn định, sẽ giúp hạn chế áp lực về chất lượng tài sản. Chúng tôi tin rằng hệ thống ngân hàng ở hầu hết quốc gia ở ASEAN đều có đủ bộ đệm để hấp thụ tổn thất và vượt qua các cú sốc tiêu cực”.

Thu nhập ngoài lãi giảm mạnh

Các báo cáo kết quả kinh doanh mới nhất cho thấy một số ngân hàng ở ASEAN đang chật vật vì thu nhập từ phí bị thu hẹp, gây ảnh hưởng đến thu nhập ngoài lãi, trong bối cảnh thị trường bấp bênh khiến một số nhà đầu tư chùn bước.

Các ngân hàng ở Singapore và Thái Lan chứng kiến sự sụt giảm trong mảng quản lý tài sản, ngay cả khi môi trường lãi suất tăng cao giúp họ tạo ra lợi nhuận nhiều hơn từ hoạt động cho vay.

Fred Winchar, đồng sáng lập công ty môi giới tài chính MaxCash, nói với Nikkei Asia: “Tình hình kinh tế toàn cầu đã khiến hoạt động kinh doanh và đầu tư sụt giảm, dẫn đến khối lượng giao dịch thấp hơn. Việc các thị trường tài chính dễ bị tổn thương đã ảnh hưởng đến doanh thu được tạo ra từ phí giao dịch và phí quản lý tài sản”.

Căng thẳng địa chính trị, cùng với chi phí vốn cao hơn sau khi Fed tăng lãi suất, đã tạo ra sự không chắc chắn trên thị trường tài chính, khiến một số nhà đầu tư đứng ngoài cuộc.

Các ngân hàng lớn nhất của ASEAN, gồm DBS Group Holdings, Oversea-Chinese Banking Corp. (OCBC) và United Overseas Bank (UOB) của Singapore, đều báo cáo về những khó khăn trong tháng này.

OCBC ngày 24/02 cho biết thu nhập ngoài lãi giảm đáng kể 42% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 615 triệu đô la Singapore, ngay cả khi lãi suất cao ngất ngưởng giúp họ đạt được lợi nhuận ròng 1.3 tỷ đôla Singapore trong quý 4/2022, tăng 34%.

Một ngày trước đó, UOB cho biết thu nhập ròng từ phí giảm 16% xuống còn 485 triệu đô la Singapore trong quý cuối của năm ngoái. Giống như OCBC, lợi nhuận ròng của họ vẫn mạnh mẽ, tăng 13% lên 1.15 tỷ đô la Singapore trong cùng kỳ.

Giám đốc tài chính Lee Wai Fai của UOB cho biết: “Phí quản lý tài sản vẫn ở mức thấp trong quý trước do tâm lý thị trường yếu. Khách hàng bị thu hút bởi loại tài sản tương đối an toàn hơn trong bối cảnh thị trường hỗn loạn”.

DBS, ngân hàng lớn nhất Đông Nam Á tính theo tổng tài sản, hồi đầu 02/2023 báo cáo mảng ngân hàng đầu tư và quản lý tài sản suy yếu. Trong quý 4/2022, thu nhập ròng từ phí và hoa hồng giảm 19% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 661 triệu đô la Singapore.

Thu nhập từ phí của các ngân hàng ở Thái Lan cũng giảm, theo công ty nghiên cứu tài chính CreditSights. Công ty đã khảo sát kết quả kinh doanh của Bangkok Bank, Siam Commercial Bank (SCB), Kasikornbank, Krung Thai Bank và TMBThanachart Bank

Báo cáo lưu ý rằng trong quý cuối cùng của năm 2022, chẳng hạn, thu nhập ngoài lãi của SCB giảm xuống còn 8.91 tỷ baht (256 triệu USD) từ mức 12.04 tỷ baht của một năm trước đó. Bangkok Bank ghi nhận con số giảm xuống 6.43 tỷ baht từ mức 10.21 tỷ baht của cùng kỳ năm ngoái. Các ngân hàng còn lại cũng chịu áp lực tương tự.

“Thu nhập ngoài lãi đã giảm ở gần như tất cả 5 ngân hàng, từ 2 - 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự sụt giảm này là do doanh thu từ phí môi giới và phí quản lý tài sản giảm, cũng như thu nhập từ mảng giao dịch và đầu tư giảm do lãi suất tăng và điều kiện thị trường kém”, CreditSights lưu ý.

Tuy nhiên, các ngân hàng Thái Lan vẫn đạt mức tăng trưởng lợi nhuận ròng lên tới 56% hàng năm trong năm 2022 nhờ thu nhập lãi cao hơn, CreditSights cho biết.