Đồng yên tăng giá mạnh vì đồn đoán Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sắp điều chỉnh chính sách

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) sắp kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ bằng quyết định có điều chỉnh chương trình kiểm soát đường cong lợi suất (YCC) hay không...

Trong khi đó, đồng yên Nhật đang tăng giá mạnh sau khi có thông tin báo chí nói rằng các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ thảo luận về việc cho phép lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật tăng thêm trong bối cảnh trái phiếu bị bán tháo và đồng yên tiếp tục đương đầu với áp lực mất giá.

Theo dự kiến, Thống đốc Kazuo Ueda và các quan chức BOJ sẽ đưa ra một tuyên bố về kết quả cuộc họp vào chiều nay (31/1), khi họ kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ kéo dài 2 ngày.

Vào đầu phiên giao dịch sáng nay, lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật kỳ hạn 10 năm tiếp tục nhích dần tới gần giới hạn 1%. Có thời điểm, lợi suất đạt 0,955%, cao nhất trong 1 thập kỷ trở lại đây, phản ánh kỳ vọng của thị trường rằng biên độ của YCC sẽ được nới.

Cùng với đó, tỷ giá đồng yên so với USD tăng lên mức cao nhất trong 2 tuần, với 148,81 yên đổi 1 USD. Gần đây, đồng yên quanh quẩn gần ngưỡng 150 yên đổi 1 USD - mốc tỷ giá mà thị trường cho rằng Bộ Tài chính Nhật Bản có thể sẽ can thiệp vào thị trường ngoại hối.

Trong một cuộc khảo sát do Bloomgerg thực hiện vào tuần trước, hầu hết các chuyên gia không cho rằng BOJ sẽ đưa ra một thay đổi chính sách lớn trong lần họp này như chấm dứt lãi suất âm. 40% dự báo BOJ có thể điều chỉnh YCC.

YCC là một trong hai thành phần của chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo mà BOJ đang theo đuổi, bên cạnh việc giữ lãi suất ngắn hạn ở mức âm. Nhằm mục đích ghìm lãi suất dài hạn ở mức thấp, YCC đặt mục tiêu lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm ở mức 0%, với biên độ dao động cho phép hiện là +/- 1 điểm phần trăm so với mức mục tiêu. Biên độ này mới được nới gấp đôi hồi tháng 7 từ mức +/-0,5 điểm phần trăm.

Trái phiếu kho bạc Nhật bị bán mạnh, khiến lợi suất tăng lên gần kịch trần, vì nhà đầu tư cho rằng với lạm phát đã tăng lên và nền kinh tế có những tín hiệu tốt, BOJ sẽ đến lúc phải thay đổi lập trường chính sách tiền tệ. Sáng nay, tờ báo Nhật Bản Nikkei đưa tin rằng BOJ có thể đang cân nhắc cho phép lợi suất của trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm tăng vượt 1% ở mức độ nhất định.

Đồn đoán của thị trường về việc BOJ có thể điều chỉnh YCC gia tăng từ tuần trước, sau khi đồng yên giảm giá quá mức 150 yên đổi 1 USD và lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật kỳ hạn 10 năm tiến gần mức trần 1%.

Áp lực giảm giá đối với đồng yên đến từ chênh lệch lãi suất giữa Nhật Bản với Mỹ. Trong khi BOJ duy trì nới lỏng, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang thắt chặt chính sách để chống lạm phát. Dù có tăng, lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật kỳ hạn 10 năm vẫn đang thấp hơn nhiều so với lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ cùng kỳ hạn. Phiên ngày 30/10, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm dao động ở ngưỡng 4,89%, giảm từ mức đỉnh của 16 năm trên 5% vào tuần trước.

Nguồn thạo tin tiết lộ với hãng tin Bloomberg rằng BOJ có thể sẽ theo dõi chuyển động của lợi suất cho tới phút cuối cùng trước khi đưa ra quyết định về YCC. Trong một cuộc khảo sát do Bloomgerg thực hiện vào tuần trước, hầu hết các chuyên gia không cho rằng BOJ sẽ đưa ra một thay đổi chính sách lớn trong lần họp này như chấm dứt lãi suất âm. 40% dự báo BOJ có thể điều chỉnh YCC.

Thống đốc Ueda của BOJ đang đối mặt với một “bài toán khó” về YCC, vì cả việc điều chỉnh YCC hay không điều chỉnh YCC đều có thể gây ra những hệ luỵ.

Việc tăng biên độ YCC sẽ mang lại cho BOJ dư địa lớn hơn để bảo vệ chính sách kiểm soát đường cong lợi suất khỏi những cuộc tấn công của giới đầu cơ trên thị trường tài chính. Ngoài ra, việc điều chỉnh như vậy cũng giải toả bớt áp lực mất giá đối với đồng yên.

Nhưng mặt khác, cũng chính việc điều chỉnh sẽ khuyến khích lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật tăng lên cao hơn, có thể lạc nhịp với các yếu tố nền tảng của nền kinh tế đúng lúc BOJ đang ở vào một thời điểm mang tính bước ngoặt để đạt mục tiêu lạm phát 2% một cách ổn định. Một động thái điều chỉnh cũng có thể làm giảm uy tín của YCC nếu trần biên độ của lợi suất được nới ngay cả trước khi BOJ tìm cách bảo vệ mức trần hiện tại.

Đi kèm với tuyên bố của BOJ sau cuộc họp này sẽ là một báo cáo cập nhật hàng quý các dự báo kinh tế. Trong đó, thị trường đang kỳ vọng BOJ sẽ điều chỉnh tăng dự báo lạm phát. Tuy nhiên, theo các nguồn thạo tin, do trong nền kinh tế Nhật Bản chưa xuất hiện một vòng xoáy tăng lương-tăng giá, nên giới chức BOJ vẫn sẽ giữ quan điểm rằng họ chưa đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững dù đã có một số tiến bộ phù hợp với kỳ vọng trong việc đạt tới mục tiêu như vậy.