Đồng USD đối mặt nguy cơ mất vị thế thống trị toàn cầu

Việc giới chức Mỹ “thờ ơ” kiềm chế thâm hụt ngân sách ngày càng tăng và nguy cơ đóng cửa chính phủ là những yếu tố có thể khiến đồng USD bị “soán ngôi”.

Theo ông Steven Kamin, cựu giám đốc Bộ phận Tài chính Quốc tế của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và ông Mark Sobel, cựu chuyên gia kinh tế của Bộ Tài chính Mỹ, sự thống trị của đồng USD vẫn hiện hữu.

Tuy nhiên, mối đe dọa lớn nhất đối với vị thế đồng tiền dự trữ hàng đầu thế giới này chính là nền kinh tế Mỹ.

Hai chuyên gia kinh tế hàng đầu của Mỹ đã chỉ ra vai trò lâu nay của đồng USD là đồng tiền thống trị thế giới trong bài phân tích trên tờ Business Insider.

Cả hai cho biết, đồng bạc xanh là loại tiền tệ được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới trong cả thương mại và dự trữ ngoại hối của các ngân hàng trung ương. Điều này sẽ vẫn được duy trì trong dài hạn vì việc sử dụng đồng USD hiện đang vượt xa các loại tiền tệ khác.

Khảo sát mới nhất từ Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cho thấy, đồng USD chiếm 88% tổng giao dịch hàng ngày trên toàn cầu. Trong khi đó, theo dữ liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), đồng bạc xạnh cũng chiếm khoảng 55% tổng dự trữ của ngân hàng trung ương toàn cầu trong quý III/2023, nhiều hơn bất kỳ tiền tệ nào khác.

Theo báo cáo của IMF, đồng euro chiếm 20% thị phần, đồng yen Nhật và bảng Anh chiếm tổng cộng 10%, còn đồng nhân dân tệ của Trung Quốc khoảng 2,4% dự trữ tiền tệ toàn cầu.

Một số chuyên gia kinh tế từng cảnh báo một loại tiền tệ đối thủ có thể sớm thay thế đồng USD. Các quốc gia BRICS đã nỗ lực loại bỏ đồng USD ra khỏi hoạt động giao dịch thương mại, trong khi các nước như Nga và Trung Quốc đã đề xuất tạo ra một loại tiền tệ mới để thách thức đồng bạc xanh.

Nhưng trên thực tế, những rủi ro đó khá nhỏ so với mối đe dọa đối với đồng USD xuất phát từ chính nền kinh tế Mỹ, do nguy cơ “suy thoái nghiêm trọng” về tình hình tài chính của nền kinh tế lớn nhất thế giới, theo hai chuyên gia Kamin và Sobel.

Hai chuyên gia này cho rằng những bất đồng chính trị, việc giới chức Mỹ “thờ ơ” kiềm chế thâm hụt ngân sách ngày càng tăng và nguy cơ đóng cửa chính phủ thường xuyên xảy ra, là những yếu tố có thể khiến đồng USD bị “soán ngôi”.

Trong khi đó, một số chuyên gia kinh tế khác cũng đã cảnh báo tình hình tài chính bấp bênh của Mỹ có thể gây ra những rủi ro cho vị thế dẫn đầu của đồng USD trên thị trường toàn cầu. Theo dự báo từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ, thâm hụt ngân sách liên bang dự kiến ở mức 1.600 tỷ USD trong năm nay và đạt 2.600 tỷ USD trong 10 năm tới.

Trước đó, vào cuối tháng 1 vừa qua, chuyên gia Dick Bove của Phố Wall cũng cảnh báo rằng đồng bạc xanh đang đối mặt nguy cơ đánh mất vị trí thống trị trong dự trữ tiền tệ thế giới, nếu nền kinh tế Mỹ bị Trung Quốc “qua mặt”.

Chuyên gia Bove dự đoán quy mô kinh tế Trung Quốc sẽ sớm vượt Mỹ. Vị chuyên gia nói rằng việc các công ty Mỹ tăng cường mở rộng hoạt động sản xuất hàng hóa bên ngoài nước Mỹ cũng tạo điều kiện giúp các nước khác kiểm soát nhiều hơn đối với chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế, nền kinh tế toàn cầu và lưu thông tiền tệ trên thế giới, điều này cũng tác động không nhỏ đến vị thế của đồng USD.