Đồng Nai gặp khó khi thu hồi đất làm dự án

Đồng Nai đang tăng tốc bồi thường giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án đầu tư, song công tác này đang đối diện nhiều khó khăn.

Thu hồi đất quy mô lớn

Theo UBND tỉnh Đồng Nai, trong năm 2020, diện tích thu hồi thêm cho 145 dự án mới lên tới hơn 700 ha, trong đó có 10 dự án thu hồi diện tích đất khá lớn, quy mô từ 18 - 33 ha. Tính cả các dự án đang triển khai, thì tổng diện tích đất tỉnh Đồng Nai cần phải thu hồi là hơn 18.000 ha để triển khai 1.175 dự án.

Các dự án thu hồi đất thuộc nhiều lĩnh vực, gồm: đường giao thông, khu dân cư, công trình thủy lợi, phần lớn nằm trên địa bàn TP. Biên Hòa và các huyện Long Thành, Nhơn Trạch, Vĩnh Cửu. Những dự án có diện tích đất phải thu hồi lớn có thể kể đến như: Dự án nạo vét Rạch Đông (hơn 33 ha), Khu dân cư Tân An (hơn 23 ha), Khu dân cư quy hoạch ở xã Long Tân (30 ha), Khu dân cư đô thị Lành Mạnh xã Vĩnh Thanh (29 ha), Khu dân cư đô thị ở xã Long Tân (29 ha), Khu dân cư đô thị mới ở xã Long Tân - Phú Hội (22 ha), Khu tái định cư Long Phước (32 ha), Khu tái định cư Long Đức (30 ha), đường 25C - đoạn từ Quốc lộ 51 đến hương lộ 19 (21 ha), đường ven sông Đồng Nai - đoạn từ cầu Hóa An đến giáp ranh huyện Vĩnh Cửu (18 ha), đường trung tâm TP. Biên Hòa - đoạn từ đường Võ Thị Sáu đến đường Đặng Văn Trơn (27 ha)…

TP. Biên Hòa là địa phương có số lượng dự án phải thu hồi đất trong năm 2020 nhiều nhất, với 215 dự án, diện tích cần thu hồi 677 ha; huyện Nhơn Trạch có 170 dự án, nhưng phải thu hồi tới 4.031 ha đất (bao gồm các dự án chuyển tiếp). Với huyện Long Thành, ngoài 2 dự án lớn của quốc gia (sân bay Long Thành, cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây), huyện này còn phải thu hồi hàng ngàn ha đất cho 115 dự án khác.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai cho biết, các dự án phải thu hồi đất trong năm 2020 đều phù hợp các quy hoạch về sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước và phải được bố trí vốn mới đưa vào danh mục thu hồi đất.

Lường trước khó khăn

Hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và thu hồi đất của Đồng Nai đối mặt với không ít khó khăn. Vấn đề mà nhiều người dân kiến nghị, chưa đồng thuận chủ yếu là giá bồi thường thấp hơn giá chuyển nhượng trên thị trường.

Theo UBND tỉnh Đồng Nai, tỉnh đang dồn sức cho các dự án, đặc biệt là giải phóng mặt bằng phục vụ dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Đây là dự án ưu tiên hàng đầu, không chỉ bởi là dự án trọng điểm quốc gia, mà còn ảnh hưởng tới sinh kế của hàng ngàn hộ dân trong vùng giải tỏa.

Được biết, qua các cơn sốt, giá đất ở nhiều nơi tại Đồng Nai đang ở mức cao hơn giá thực tế. Nhiều khu vực khi vừa có thông tin triển khai dự án, đặc biệt là dự án giao thông, giá đất lập tức được đẩy lên khá cao và tạo sốt ảo.

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đầu tư, ở một số khu vực có dự án của tỉnh Đồng Nai, đất nông nghiệp giao dịch trên thị trường có giá bán từ 4 đến 10 triệu đồng/m2, đất ở từ 20 đến 100 triệu đồng/m2. Giá này cao gấp cả chục lần khi chưa có dự án.

Ông Huỳnh Tấn Lộc, Phó chủ tịch UBND TP. Biên Hòa cho biết, giá đất tại Biên Hòa thời gian qua tăng rất cao, do đó các dự án phải thu hồi đất của người dân thường gặp khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Không ít dự án trọng điểm của Biên Hoà vì vướng mắc khâu bồi thường mà kéo dài tiến độ mấy năm chưa hoàn thành. Đơn cử các dự án bờ kè sông Cái, nạo vét suối Chùa, Bà Lúa... trong cơn sốt đất nên việc tính toán giá bồi thường gặp trở ngại và rất khó để xây dựng giá đất bằng với giá thị trường.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, ông Lộc cho biết, tại Dự án kè đường ven sông Cái (TP. Biên Hoà) giá đất tại những điểm cần giải tỏa đang được giao dịch trên thị trường từ 20 - 30 triệu đồng/m2, nhưng biểu giá đền bù của Nhà nước chỉ bằng khoảng 70% giá giao dịch trên thị trường. Do vậy, khâu đền bù giải phóng mặt bằng của Dự án đã bị chậm 2 năm so với tiến độ.

Mới đây, HĐND tỉnh Đồng Nai đã thông qua bảng giá đất giai đoạn 2020 - 2024. Theo đó, giá đất ở đô thị tại các tuyến đường trên địa bàn Đồng Nai tăng 1,5 - 4 lần so với bảng giá trước đó. Mức giá cao nhất là 40 triệu đồng/m2 tại TP. Biên Hòa (đường 30-4). Đối với giá đất nông nghiệp, mức điều chỉnh tăng từ 2 - 4,3 lần so với bảng giá hiện hành. Song, dù điều chỉnh thì giá đất vẫn chưa thể bằng giá thị trường.

Thêm một khó khăn nữa là việc bố trí tái định cư cho những hộ dân bị giải tỏa trắng. Tỉnh Đồng Nai phải đầu tư xây dựng khu tái định cư trước rồi mới tiến hành thu hồi đất của người dân. Không ít dự án còn phải làm tái định cư chồng tái định cư. Do thiếu quỹ đất xây dựng khu tái định cư, nên một số dự án phải thu hồi đất của dân trong khu tái định cư và lại phải bố trí tái định cư cho những hộ này, như ở Dự án Giải phóng mặt bằng phục vụ Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, ông Cao Tiến Dũng cho biết, Đồng Nai đang rốt ráo lựa chọn nhà thầu để khởi công xây dựng 2 khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn và phân khu 3 - Khu tái định cư Bình Sơn.

“Hai khu tái định cư này sẽ triển khai thật nhanh để kịp bàn giao mặt bằng cho người dân xây dựng nhà và các công trình vào quý III/2020. Nếu xây dựng chậm, sẽ kéo công tác bồi thường giải phóng mặt bằng chậm theo. Cùng với đó, UBND tỉnh Đồng Nai đã yêu cầu các địa phương tập trung hết sức để chi trả tiền cho các hộ dân, nhất là những hộ thuộc khu vực ưu tiên để người dân có tiền xây dựng nhà ở ngay khi nhận nền đất tái định cư. Việc chi trả bồi thường và bàn giao mặt bằng khu tái định cư phải tiến hành đồng bộ”, ông Dũng nói.