Doanh nghiệp đầu tư cầm chừng vì chưa thấy "đáy khó khăn"

Tỷ lệ doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong quý I/2023 cao hơn số doanh nghiệp gia nhập, tái gia nhập đang là chỉ dấu của tình trạng bất an về sản xuất - kinh doanh.

Đây là “nét vẽ” chung nhất về khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa mà Luật sư Lê Anh Văn, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ pháp luật và phát triển nguồn nhân lực (Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam) gửi tới Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khi nhận được đề nghị báo cáo cụ thể tình hình doanh nghiệp, để Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3, theo kế hoạch sẽ diễn ra vào ngày 3/4 tới.

Nguyên nhân của tình trạng trên, theo ông Lê Anh Văn, có rất nhiều, từ chi phí đầu vào gia tăng, đầu ra khó khăn… Nhưng đáng ngại nhất là tình trạng nhiều dự án do các doanh nghiệp đang triển khai gặp vướng mắc pháp lý, nhưng chưa có hướng ra.

“Nhiều dự án vướng quy định của pháp luật về nhà ở, đất đai, phòng cháy chữa cháy…, phải đi hỏi nhiều sở, ban, ngành, nhưng vẫn chưa có phương án. Có cảm giác như các sở, ngành ở nhiều địa phương cũng e dè, né tránh”, ông Lê Anh Văn thẳng thắn nêu.

Là người phát biểu mở đầu cuộc làm việc do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trực tiếp chủ trì, ông Lê Anh Văn cũng đề xuất rất cụ thể phương án, đó là các địa phương thành lập ban chỉ đạo do chủ tịch UBND tỉnh trực tiếp làm trưởng ban. “Chúng ta nói rất nhiều về gỡ vướng, nhưng cần cơ chế tháo gỡ cụ thể cho từng vướng mắc của doanh nghiệp, chứ hiện tại, doanh nghiệp rất loay hoay, nhờ tư vấn, nhờ luật sư cũng không giải quyết được”, ông Lê Anh Văn nói.

Nhưng loay hoay không phải là tình trạng riêng của hội viên Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam. Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội các Nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC) cho biết, doanh nghiệp ngành xây dựng trong quý I/2023 chỉ thực hiện được khoảng 10% kế hoạch năm.

“Trong lĩnh vực xây dựng, quý I thường có tỷ lệ thực hiện thấp hơn các quý khác, nhưng trung bình mọi năm đạt khoảng 18-20%. Năm nay, có doanh nghiệp cho biết, từ đầu năm chưa có dự án nào”, ông Hiệp nói.

Đặc biệt, theo ông Hiệp, tình trạng doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đề nghị thanh toán cho doanh nghiệp xây dựng bằng sản phẩm vì không có tiền mặt đã diễn ra. “Vấn đề không chỉ là chưa có tiền lệ, mà còn vì nhiều sản phẩm bất động sản chưa đủ cơ sở pháp lý, không nhận thì sợ mất, mà nhận thì chưa biết xử lý thế nào. Doanh nghiệp xây dựng đa phần đi vay để thực hiện dự án, giờ không có dòng tiền, nên rất lao đao”, ông Hiệp làm rõ.