Đề xuất giảm lãi vay cho gói tín dụng nhà ở xã hội

Trong bối cảnh, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội chưa đạt được kết quả như kỳ vọng, nhiều ý kiến đề xuất hạ thấp hơn nữa lãi suất cho vay với người mua nhà ở xã hội.

Thời gian qua, nhiều giải pháp, chính sách, chương trình tín dụng đã được Ngân hàng Nhà nước triển khai đồng bộ, quyết liệt, bảo đảm cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng.

Với các giải pháp đồng bộ của ngành, tăng trưởng tín dụng đến hết tháng 6/2024 đạt 6%, trong đó, các ngân hàng cũng vẫn tiếp tục thúc đẩy các các chương trình tín dụng ưu đãi như chương trình 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội; chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản; tín dụng chính sách; các chương trình mục tiêu quốc gia…

Với các giải pháp đồng bộ của ngành, tăng trưởng tín dụng đến hết tháng 6/2024 đạt 6%

Riêng với gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, hiện có 6 ngân hàng tham gia. Trong đó, nhóm “big 4” gồm BIDV, Vietcombank, VietinBank và Agribank mỗi ngân hàng tham gia 30.000 tỷ đồng, còn TPBank và VPBank mỗi ngân hàng tham gia 5.000 tỷ đồng. Đến nay có 34/63 tỉnh, thành công bố 78 dự án nhà ở xã hội thuộc đối tượng được vay gói tín dụng này. Số vốn được các ngân hàng thương mại giải ngân được 1.344 tỷ đồng (cho chủ đầu tư 1.295 tỷ đồng và người vay mua nhà 4,9 tỷ đồng).

Thực tế, việc triển khai gói tín dụng này cũng gặp một số khó khăn, chẳng hạn như nguồn cung nhà ở vẫn hạn chế, một số địa phương chưa công bố danh mục, một số địa phương đã công bố thì nhiều dự án không có nhu cầu vay vốn.

Ngoài ra, một số ngân hàng thương mại phản ánh có những dự án còn vướng mắc thủ tục pháp lý như giải phóng mặt bằng, chuyển mục đích sử dụng đất… nên chưa đủ điều kiện được giải ngân. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp cho biết họ gặp khó khăn về lãi suất vay ngân hàng. Cụ thể, mức ưu đãi lãi suất chỉ 1,5 - 2% so với lãi suất cho vay thông thường là chưa đủ để khuyến khích các chủ đầu tư và người dân vay vốn.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ Xây dựng cũng đánh giá, lãi suất gói vay ưu đãi này vẫn cao, trong khi thời gian cho vay ngắn nên chưa thu hút được các doanh nghiệp, người dân vay vốn.

Trong báo cáo mới đây, Bộ Xây dựng đề nghị Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu gói vay ưu đãi mới cho người mua nhà xã hội với lãi vay thấp hơn 3-5% lãi suất vay thương mại, kỳ hạn vay 10-15 năm.

Để hỗ trợ người vay mua nhà ở xã hội, Ngân hàng Nhà nước đã đề xuất Chính phủ giảm lãi suất cho vay mua nhà mức 3% so với lãi suất bình quân của 4 ngân hàng thương mại nhà nước

Trước thực tế nêu trên, để hỗ trợ người vay mua nhà ở xã hội, ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã đề xuất Chính phủ giảm lãi suất cho vay mua nhà mức 3% so với lãi suất bình quân của 4 ngân hàng thương mại nhà nước. Như vậy mức ưu đãi được đề xuất sẽ tăng thêm 1% so với mức áp dụng hiện nay là 2%. Thời gian xác định lãi suất cho vay 3 tháng/lần, được rút ngắn một nửa so với hiện nay.

"Ngoài ra, thời gian vay ưu đãi chương trình cũng được đề xuất 5 năm thay vì 3 năm. Sau 5 năm tiếp theo, lãi suất cho vay tiếp tục được giảm, tùy theo điều kiện nền kinh tế lúc đó nhưng tối thiểu mức giảm 1-2%/năm. Không phải sau 5 năm, lãi suất cho vay sẽ được thả nổi, điều đó sẽ khiến người vay mua nhà ở xã hội lo lắng", ông Tú nhấn mạnh.

Với chính sách cho vay ưu đãi đối với doanh nghiệp xây dựng và triển khai dự án nhà ở xã hội, theo ông Tú, vẫn áp dụng như hiện nay. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước khuyến khích các ngân hàng cũng như các tập đoàn kinh tế lớn thúc đẩy cho nhà ở xã hội, tạo điều kiện cho người thu nhập thấp vay mua nhà ở xã hội.

Đồng ý với đề xuất của Ngân hàng Nhà nước, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng, đối tượng mua nhà ở xã hội thường là người lao động có thu nhập thấp, do đó lãi suất cho vay càng giảm thì người dân sẽ tiếp cận gói vay nhiều hơn.

Theo tính toán của chuyên gia này, các ngân hàng thương mại hiện nay thường duy trì biên độ lợi nhuận khoảng 3%. Với mức lãi suất huy động từ 5- 6% hiện nay, thông thường các ngân hàng thương mại cho vay ở mức lãi suất từ 8-9%/năm, giờ cho vay nhà ở xã hội với lãi suất thấp hơn, từ 5-6%.

“Mức lãi suất được điều chỉnh này sẽ hấp dẫn hơn với người dân”, ông Hiếu nhấn mạnh.