MỚI

Tạo thiệp giáng sinh 2024

#Chuyên gia

24HMONEY đã kiểm duyệt

Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung: Ai thực sự nắm lá bài tẩy?

Cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa Mỹ và Trung Quốc trong tháng này không chỉ là một căng thẳng nhất thời mà còn mở ra viễn cảnh u ám nếu Donald Trump thực hiện lời hứa tăng thuế mạnh đối với hàng hóa Trung Quốc khi tái đắc cử.

Washington vừa gia tăng các lệnh trừng phạt xuất khẩu, nhắm vào chip nhớ băng thông cao và thiết bị sản xuất chất bán dẫn, đồng thời đưa thêm 140 công ty Trung Quốc vào danh sách đen, khiến họ gần như không thể tiếp cận công nghệ Mỹ. Đáp lại, Bắc Kinh đã áp dụng các biện pháp trả đũa nhắm vào những khoáng sản quan trọng, đồng thời siết chặt kiểm soát nguồn cung than chì. Các đòn phản công này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn đe dọa trực tiếp các ngành công nghiệp mũi nhọn của Mỹ, từ chất bán dẫn, công nghệ hồng ngoại đến năng lượng tái tạo và pin lithium.

Động thái qua lại giữa hai siêu cường là lời nhắc nhở rằng trả đũa chính là động lực thúc đẩy leo thang xung đột. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách Mỹ dường như đang đánh giá thấp sự phụ thuộc lẫn nhau giữa hai nền kinh tế. Họ cho rằng Trung Quốc cần công nghệ và nhu cầu tiêu dùng từ Mỹ, nhưng bỏ qua thực tế rằng chính Mỹ cũng cần hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc để duy trì mức sống của tầng lớp thu nhập thấp, cần vốn tài chính từ Trung Quốc để lấp đầy khoảng trống tiết kiệm, và cần Trung Quốc như thị trường xuất khẩu lớn thứ ba.

Trong nhiệm kỳ đầu của Trump, thuế quan Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc đã tăng từ 3% năm 2016 lên 19% năm 2020. Nhưng kết quả không như kỳ vọng: thâm hụt thương mại của Mỹ tăng từ 879 tỷ USD năm 2018 lên 1.060 tỷ USD năm 2023. Hơn nữa, việc chuyển hướng nhập khẩu từ Trung Quốc sang các quốc gia khác như Mexico, Việt Nam hay Ấn Độ thường đi kèm với chi phí cao hơn, làm tăng gánh nặng lên doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ.

Nếu Trump tiếp tục nhiệm kỳ thứ hai, các biện pháp tương tự có thể được lặp lại, và Trung Quốc sẽ không ngần ngại mở rộng các đòn đáp trả. Ngoài việc hạn chế xuất khẩu đất hiếm – tài nguyên chiến lược của Mỹ – Bắc Kinh còn có trong tay "vũ khí tài chính" với hơn 1 nghìn tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ. Dù bán tháo trái phiếu có thể gây tổn hại cho Trung Quốc, nhưng hành động này cũng đủ sức tạo ra hỗn loạn trên thị trường tài chính toàn cầu và đẩy nền kinh tế Mỹ vào tình thế khó khăn.

Trong bối cảnh mối quan hệ song phương ngày càng căng thẳng, việc Mỹ chỉ tập trung vào các hành động đơn phương mà bỏ qua yếu tố trả đũa là một sai lầm chiến lược. Nền kinh tế toàn cầu đã gắn kết chặt chẽ, và chính sách "Nước Mỹ trên hết" chỉ càng làm gia tăng nguy cơ đối đầu. Trung Quốc, với nhiều "lá bài" trong tay, sẵn sàng gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng họ không dễ bị khuất phục trên bàn cờ địa chính trị này.

Kết luận

Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung là phép thử chiến lược với hậu quả khó lường cho cả hai bên. Mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau khiến các đòn trả đũa từ Trung Quốc, như hạn chế khoáng sản hay vũ khí tài chính, trở thành thách thức lớn cho Mỹ. Trong một thế giới kinh tế gắn kết, tư duy đơn phương chỉ làm leo thang xung đột, đòi hỏi cả hai bên cần cách tiếp cận cân bằng hơn để tránh bất ổn toàn cầu.