MỚI

Tạo thiệp giáng sinh 2024

#Chuyên gia

24HMONEY đã kiểm duyệt

Cuộc chiến ngành Bán lẻ Dược phẩm: Long Châu còn vững vị thế đứng đầu?!

Thị trường bán lẻ dược phẩm – Long Châu là cái tên đi đầu

Hiện có khoảng 50.000 nhà thuốc. Trong đó, nhà thuốc nhỏ lẻ vẫn chiếm đa số thị trường, với khoảng 85% thị phần. Tuy nhiên, các chuỗi nhà thuốc hiện đại đang không ngừng mở rộng quy mô, dẫn đầu là Long Châu.

1. Long Châu

Chuỗi nhà thuốc Long Châu, thuộc sở hữu của CTCP Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (mã cổ phiếu: FRT). Long Châu là chuỗi bán lẻ dược phẩm quy mô lớn đầu tiên có lãi (từ năm 2021), và hiện đang dẫn đầu về số lượng nhà thuốc, cán mốc 1.796 nhà thuốc (ngày 17/9/2024).

Long Châu sở hữu những lợi thế nhất định giúp cho chuỗi nhanh chóng bứt phá, đặc biệt từ năm 2023. Cụ thể, các lợi thế này bao gồm: am hiểu thị trường địa phương, áp dụng công nghệ tiên tiến, kinh nghiệm bán lẻ, và lợi thế quy mô.

VDSC nhận thấy hành vi tiêu dùng của người Việt Nam hỗ trợ cho sự phát triển của Long Châu, bao gồm: Nhu cầu thuốc chữa bệnh vẫn cao hơn phòng bệnh, mặc dù nhu cầu cho phòng bệnh đã gia tăng. Người tiêu dùng đến nhà thuốc chủ yếu để mua thuốc hơn là các sản phẩm khác. Đối với các sản phẩm FMCG, mỹ phẩm, người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn các chuỗi tiện lợi như Guardian, Watsons, Medicare… Thói quen đi đến các nhà thuốc thay vì đến bệnh viện hoặc các cơ sở khám chữa bệnh khi bị những triệu chứng nhẹ vẫn chiếm ưu thế, bởi sự tiện lợi và nhanh chóng. Chuỗi bán lẻ thuốc Long Châu, đã tỏ ra thông hiểu thị trường bản địa, ngay từ đầu đã luôn duy trì tỷ lệ thuốc tại các nhà thuốc của mình vào khoảng 60%-70%.

image1920×1430 321 KB

Long Châu còn được hỗ trợ bởi kinh nghiệm bán lẻ từ FRT – công ty mẹ, một nhà bán lẻ có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường.

Long Châu, với lợi thế về quy mô, có thể có được nguồn cung cấp đa dạng với giá chiết khấu hoặc được hưởng mức hoa hồng cao hơn từ các nhà cung cấp.

2. Pharmacity

Pharmacity được thành lập khá sớm, từ năm 2011. Trong giai đoạn 2018-2022, khi thị trường Việt Nam mới bùng nổ mô hình chuỗi nhà thuốc hiện đại, Pharmacity là cái tên dẫn đầu, luôn duy trì khoảng cách với các đối thủ bám sau. Vị thế của Pharmacity vẫn được duy trì cho đến tháng 8/2022 với hệ thống 1.100 nhà thuốc.

Tuy nhiên, Pharmacity mở rộng nhanh nhưng lại có chiến lược tiếp cận chưa phù hợp tại VIệt Nam. Pharmacity, từ 2022 trở về trước, đi theo hướng một nhà thuốc hiện đại học tập các nước phát triển – nơi khách hàng đến không chỉ để mua thuốc mà còn mua các sản phẩm mỹ phẩm và FMCG khác (tỷ lệ sản phẩm không phải thuốc chiếm khoảng 70% danh mục sản phẩm) cũng như việc nhấn mạnh đến mô hình self-service (tự phục vụ). Mô hình này theo VDSC đánh giá là chưa phù hợp với nhu cầu hiện tại của khách hàng Việt Nam khi tìm đến một nhà thuốc với mục đích chủ yếu là mua thuốc chữa bệnh. Ngoài ra, chiến lược giá bán cao hơn so với các nhà thuốc khác cũng làm giảm khả năng cạnh tranh về giá của Pharmacity.

Hệ quả là Pharmacity liên tục ghi nhận lỗ ròng trong các năm gần đây. Theo số liệu VDSC có được cho đến năm 2022, Pharmacity ghi nhận lỗ lũy kế 2.350 tỷ (số liệu năm 2023 chưa được công bố).

Pharmacity nhận được sự hậu thuẫn từ một số cổ đông lớn, bao gồm quỹ đầu tư SK Group và Mekong Capital.

3. An Khang

Chuỗi nhà thuốc An Khang, tiền thân là Phúc An Khang, được thành lập năm 2002, hiện thuộc sở hữu của CTCP Đầu tư Thế giới di động (mã cổ phiếu: MWG) từ cuối năm 2021 (trước đó MWG đầu tư thiểu số vào An Khang từ năm 2017).

Tuy có cùng mô hình kinh doanh tương tự như Long Châu, An Khang lại không tập trung vào thuốc kê đơn cho các bệnh mãn tính, cũng như không nhận được nhiều sự chú ý từ MWG (khi MWG đang dồn lực cho chuỗi bách hóa tiện lợi Bách Hóa Xanh). VDSC cho rằng đây là yếu tố cốt lõi khiến An Khang hụt hơi trong việc cạnh tranh với Long Châu.

4. Trung Sơn

Trung Sơn là chuỗi nhà thuốc lâu đời lớn nhất miền Tây (thành lập năm 1997). Theo thống kê của VDSC vào ngày 17/9/2024, Trung Sơn hiện diện tại TP. HCM (3 chi nhánh) và một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, chủ yếu là Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long…

Cạnh tranh trong thị trường bán lẻ dược phẩm sẽ ngày càng tăng

Trong thời gian tới, cạnh tranh trong thị trường bán lẻ dược phẩm sẽ ngày càng gia tăng. Phân tích mô hình kinh doanh và những lợi thế cạnh tranh của Long Châu, bao gồm: am hiểu thị trường địa phương, áp dụng công nghệ tiên tiến, kinh nghiệm bán lẻ, và lợi thế quy mô. Có thể thấy, các chuỗi nhà thuốc đối thủ của Long Châu (An Khang, Pharmacity) đều đang đi theo mô hình đủ thuốc và giá cạnh tranh của Long Châu. Tuy nhiên, có một số lợi thế cạnh tranh cốt lõi nhất của Long Châu mà trước mắt các chuỗi nhà thuốc đối thủ này khó có thể sao chép là việc áp dụng công nghệ vào hoạt động cùng cơ sở dữ liệu khách hàng lớn bao phủ nhiều tỉnh thành và lợi thế quy mô giúp có giá mua hàng hoá đầu vào tốt hơn, danh mục hàng hoá đa dạng hơn, chính sách thanh toán và chiết khấu linh hoạt hơn. Do đó, VDSC cho rằng Long Châu vẫn sẽ là chuỗi nhà thuốc hiện đại dẫn đầu trong 5 năm sắp tới.