Chuyên gia đề xuất giải pháp để nâng hạng thị trường chứng khoán

Theo TS. Cấn Văn Lực cần tăng thẩm quyền cho các công ty chứng khoán có thể tự thẩm định rủi ro và tự quyết định các vấn đề ký quỹ cho từng giao dịch nhờ áp dụng các chế tài phạt tiền, xử lý tài sản giúp giải quyết những vướng mắc về nội dung ký quỹ trước giao dịch. Đây là tiêu chí lớn nhất khiến Việt Nam chưa thể nâng hạng thị trường.

Phát biểu tại hội thảo “Nâng hạng thị trường chứng khoán và minh bạch thông tin của công ty niêm yết” vừa được Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức tại Hà Nội, TS. Cấn Văn Lực chia sẻ quan điểm về vấn đề prefunding, hiện đang vướng mắc lớn nhất đối với các nhà quản lý thị trường.

Thực tế, ngoài những nội dung về công bố thông tin hay chuẩn mực kế toán được các chuyên gia đề cập trên các phương tiện truyền thông, ông Lực nhấn mạnh vấn đề yêu cầu bắt buộc ký quỹ trước khi thực hiện giao dịch.

Bên cạnh đó, ông cũng đặt câu hỏi về việc liệu có thể xảy ra các sai sót và rủi ro hệ thống nếu chúng ta không thực hiện cơ chế này. Trên thực tế, các công ty chứng khoán có thể không cần yêu cầu ký quỹ nhưng buộc phải có biện pháp kiểm soát rủi ro như trường hợp nhiều ngân hàng hiện vẫn giải ngân cho vay theo dòng tiền mà không cần có tài sản đảm bảo – ông Lực nêu lên một ví dụ tương đồng từ ngành ngân hàng.

Đặc biệt, ông Lực cũng tập trung nêu rõ khả năng tăng thẩm quyền cho các công ty chứng khoán có thể tự thẩm định rủi ro và tự quyết định vấn đề yêu cầu ký quỹ cho từng giao dịch.

Khi đó, các tổ chức này sẽ được phép tự quyết định từng nhóm khách hàng cần yêu cầu ký quỹ với mức tỷ lệ phù hợp như cách các ngân hàng đang tiến hành thẩm định các khoản cho vay thế chấp/tín chấp hiện nay.

Đồng thời, điều này cũng cho phép các công ty chứng khoán tự thiết lập cơ chế xử lý rủi ro và khả năng chủ động thanh lý tài sản (các loại chứng khoán, tài sản thế chấp, tiền ký quỹ, …) khi có giao dịch thất bại.

Trong báo cáo vừa được FTSE Russell công bố, Việt Nam vẫn đang nằm trong danh sách theo dõi nâng hạng thị trường mới nổi. Tổ chức này dự kiến sẽ cập nhật trạng thái đánh giá khả năng nâng hạng của thị trường Việt Nam như một phần trong báo cáo phân loại thị trường vốn vào tháng 3/2024.