Các NHTW thực hiện hơn 60 đợt nâng lãi suất trong 3 tháng qua

Các ngân hàng trung ương (NHTW) đang đẩy nhanh quá trình nâng lãi suất trên khắp thế giới, với hơn 60 đợt nâng lãi suất đã được thực hiện trong 3 tháng qua.

Các nhà hoạch định chính sách trên khắp thế giới đã thông báo hơn 60 đợt nâng lãi suất trong 3 tháng qua, mức cao nhất kể từ đầu năm 2000, theo phân tích của Financial Times.

Sự chuyển dịch đột ngột về chính sách diễn ra khi lạm phát chạm mức đỉnh trong nhiều thập kỷ qua ở nhiều nước. Điều này là do đà tăng của giá năng lượng và thực phẩm sau cuộc chiến Nga-Ukraine.

Jennifer McKeown, Trưởng bộ phận dịch vụ kinh tế toàn cầu tại Capital Economics, cho hay: “Các NHTW trên thế giới đã bước vào chu kỳ thắt chặt tiền tệ đồng bộ nhất trong nhiều thập kỷ”.

Christian Keller, Chuyên gia kinh tế tại Barclays, cho biết: “Chu kỳ thắt chặt tiền tệ đang là hiện tượng diễn ra trên toàn cầu”.

Vào đầu tháng 5/2022, Fed nâng lãi suất 50 điểm cơ bản lên 0.75-1%, mức tăng mạnh nhất kể từ năm 2000. NHTW Anh nâng lãi suất tại 4 cuộc họp lên tiếp và hiện lãi suất cơ bản đang ở mức 1%.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) dự kiến nâng lãi suất trở lại vào tháng 7/2022 và kết thúc kỷ nguyên lãi suất âm vào tháng 9/2022. NHTW Canada, Australia, Ba Lan và Ấn Độ đều được dự báo nâng lãi suất trong vài tuần tới.

Bất chấp xu hướng nâng lãi suất này, lãi suất vẫn đang ở mức thấp khi so với các tiêu chuẩn lịch sử và các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng các đợt nâng lãi suất gần đây chỉ mới là khởi đầu cho chu kỳ thắt chặt tiền tệ trên toàn cầu.

Ông McKeown cho biết trong số 20 NHTW lớn trên toàn cầu, có khoảng 16 NHTW có thể nâng lãi suất trong 6 tháng tới. Quá trình thắt chặt tiền tệ dự kiến diễn ra nhanh nhất tại Mỹ và Anh. Thị trường kỳ vọng một đợt nâng lãi suất ít nhất 100 điểm vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2023 ở Eurozone, Canada, Australia và New Zealand.

Các nước mới nổi ở Mỹ Latinh đã bắt đầu chu kỳ thắt chặt tiền tệ trong năm 2021, dù rằng nền kinh tế của họ đang bị tác động bởi đại dịch. Brazil đã nâng lãi suất 10 lần trong 1 năm qua và lãi suất tăng lên 12.75%, từ mức 2% hồi tháng 3/2021. Mexico, Peru, Colombia và Chile cũng nâng lãi suất.

Silvia Dall’Angelo, Chuyên gia kinh tế tại công ty quản lý đầu tư Federated Hermes, cho hay các NHTW ở thị trường mới nổi “đều chủ động hơn trước đà tăng của lạm phát”.

Lạm phát ở Đông Á vẫn còn thấp, nhưng điều đó không ngăn các NHTW ở khu vực này nâng lãi suất. Trong tháng 5, NHTW Hàn Quốc quyết định nâng lãi suất trong 2 tháng liên tiếp và NHTW Malaysia bất ngờ nâng lãi suất 25 điểm cơ bản.

Trong khi đó, Trung Quốc đang đi ngược xu hướng chung khi đại dịch Covid-19 và rắc rối từ lĩnh vực bất động sản buộc các quan chức hạ lãi suất cho vay 1 năm. Các ngân hàng tư nhân cũng hạ lãi suất vay thế chấp.

NHTW Nhật Bản duy trì cam kết giữ lợi suất ở mức 0%, bằng cách tăng số dư trên bảng cân đối kế toán nếu cần thiết và các biện pháp khác. NHTW Nga đã giảm lãi suất 3 lần trong những tháng gần đây, khi đồng Rúp ổn định trở lại.