Bỏ giá rất cao rồi bỏ cọc là thao túng thị trường

Theo Bộ Xây dựng, hiện tượng nhà đầu tư bỏ giá rất cao một số lô đất trong các phiên đấu giá rồi bỏ cọc thời gian qua là nhằm tạo mặt bằng giá ảo để thao túng thị trường. Việc mua đi, bán lại nhiều lô đất trúng đấu giá, nhằm thu lợi bất chính đang diễn ra khá phổ biến và mang tính tổ chức.

Đất đấu giá tại Hoài Đức (Hà Nội) được bỏ giá cao gấp 28 lần giá khởi điểm. Ảnh: Nguyễn Hùng

Bộ Xây dựng vừa có báo cáo gửi Văn phòng Chính phủ về tình hình giá bất động sản, nhà ở thương mại tại một số đô thị lớn tăng cao thời gian qua. Theo Bộ Xây dựng, việc đấu giá đất đã bộc lộ một số hạn chế, tiêu cực. Theo đó, trong quá trình tổ chức đấu giá đất tại một số nơi còn có hiện tượng “cò đấu giá”, thông đồng... ảnh hưởng đến người tham gia đấu giá.

“Hiện tượng có những nhà đầu tư bỏ giá rất cao một số lô đất, rồi bỏ cọc, tạo mặt bằng giá ảo để thao túng thị trường, mua đi, bán lại nhiều lô đất trúng đấu giá nhằm thu lợi bất chính diễn ra khá phổ biến ở nhiều nơi và thậm chí mang tính tổ chức”, Bộ Xây dựng nhận định.

Bộ này cũng chỉ ra một số cuộc đấu giá tại Hà Nội có kết quả rất cao, như đấu giá đất tại huyện Hoài Đức, mức trúng đấu giá cao gấp 18 lần so với giá khởi điểm.

Theo Bộ Xây dựng, có 3 nguyên nhân chính tác động đến kết quả đấu giá đất thời gian qua là mức giá khởi điểm thấp, số tiền đặt cọc thấp và trong các cuộc đấu giá có nhiều hội nhóm đầu tư chuyên tham gia đấu giá rồi bán ngay để kiếm lời. Bên ngoài khu vực đấu giá cũng có rất đông môi giới trực chờ kết quả, sẵn sàng chào mua, bán đất đấu giá với giá chênh từ 200 - 500 triệu đồng/lô.

Bộ Xây dựng cho rằng, kết quả trúng đấu giá đất cao gấp nhiều lần giá khởi điểm sẽ tác động tiêu cực đến mặt bằng giá đất, nhà ở, đến thị trường (cung, cầu) nhà ở, bất động sản do mức giá này sẽ được coi là giá tham chiếu để xác định giá đất, rồi tạo ra mặt bằng giá mới. Giá đấu cao có lợi cho các dự án đã được giao đất và đã nộp tiền sử dụng đất nhưng lại gây bất lợi cho các dự án đã được chấp thuận nhưng chủ dự án chưa nộp tiền sử dụng đất.

Bộ Xây dựng đề xuất nghiên cứu, hoàn thiện các quy định liên quan đến đấu giá đất, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn, theo hướng tăng tiền đặt cọc, xác định giá đất khởi điểm đem đấu sát tình hình thực tế khu vực, rút ngắn thời gian nộp tiền trúng đấu giá, hạn chế người tham gia đấu giá với mục đích đầu cơ.

Bộ này cũng đánh giá, việc nhiều người trúng đấu giá đất với mức giá cao hơn nhiều lần so với giá khởi điểm còn ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư, kéo theo sự tăng giá của nhà ở, bất động sản đã hoặc đang chào bán lân cận địa điểm đấu giá.

“Giá đất tăng sẽ làm tăng chi phí đầu vào và kéo theo tăng giá nhà ở, bất động sản. Các doanh nghiệp khó có cơ hội đầu tư dự án bình dân, giá thấp mà bắt buộc phải đầu tư bất động sản cao cấp, siêu sang phục vụ cho các đối tượng có thu nhập rất cao trong xã hội mới có thể thu hồi vốn và kinh doanh có hiệu quả. Từ đó, gây thêm khó khăn cho người dân, đặc biệt là người có thu nhập thấp, thu nhập trung bình trong việc tạo lập nhà ở”, Bộ Xây dựng phân tích.

Không chỉ đối với người dân, mặt bằng giá đất tăng quá cao sẽ khiến doanh nghiệp, chủ đầu tư không thể có phương án đầu tư, kinh doanh có hiệu quả, dẫn đến không thu hút được đầu tư xây dựng trên địa bàn và làm suy giảm, hạn chế nguồn cung trong tương lai. Ngoài ra, việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với dự án sử dụng đất vào mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế xã hội cũng bị ảnh hưởng khi kết quả trúng đấu giá đất cao bất thường.

“Điều này có thể dễ kích động người dân bị thu hồi đất đã nhận hoặc chưa nhận tiền bồi thường khiếu nại đòi mức cao hơn phương án đã được phê duyệt, gây mất ổn định xã hội”, Bộ Xây dựng cho hay.