Bí mật đồng tiền: Phái sinh liệu có tác động xấu đến chứng khoán cơ sở?

Chuyên gia cho rằng hợp đồng tương lai chỉ số VN30 có thể giúp nhà đầu tư phòng vệ rủi ro cho danh mục chứng khoán.

Chương trình "Bí mật đồng tiền" ngày 5/10 diễn ra xoay quanh chủ đề về chứng khoán phái sinh với nhiều lý giải và kiến thức các chuyên gia cung cấp, trong bối cảnh nhà đầu tư đang tìm sản phẩm khác khi thị trường cổ phiếu giảm điểm.

Ông Nguyễn Đức Thông, Giám đốc Giao dịch Phái sinh CTCP Chứng khoán SSI đề cập tại Mỹ, hợp đồng tương lai đã có cách đây 30-40 năm. Sản phẩm phái sinh giúp nhiều nhà đầu tư có thể phòng ngừa, giảm rủi ro đến từ thị trường cơ sở. Thay vì phải bán cổ phiếu đang nắm giữ đi, nhà đầu tư có thể sử dụng hợp đồng phái sinh để phòng vệ rủi ro, giảm lỗ và tìm kiếm lợi nhuận. "Nếu không có phái sinh nhiều người sẽ phải bán cổ phiếu", ông Thông nhìn nhận, vì vậy quan điểm về việc thị trường cổ phiếu giảm do phái sinh không đủ cơ sở để kết luận.

Chuyên gia SSI chia sẻ giao dịch phái sinh tại Việt Nam là thực hiện các vị thế hợp đồng tương lai VN30. Nhà đầu tư có thể kỳ vọng vào diễn biến thị trường tăng điểm (mở vị thế mua - long position) hay thị trường giảm điểm (mở vị thế bán - short position). Giá hợp đồng tương lai sẽ phụ thuộc vào chỉ số VN30. Do đó, khi muốn phòng ngừa rủi ro cho danh mục đầu tư, nhà đầu tư có thể mở vị thế bán khi thị trường đi xuống và ngược lại.

Theo ông Thông, nếu xem phái sinh đơn thuần là "long- short", không dựa vào cơ sở thì tương đương đặt cược cổ phiếu lên hoặc xuống để ra quyết định. Vì vậy, khi mới bắt đầu tham gia, nhà đầu tư cần xem xét để hợp đồng tương lai phòng vệ rủi ro cho danh mục cổ phiếu.

Số tiền tối thiểu để mua một hợp đồng tương lai sẽ phụ thuộc vào quy định của mỗi công ty chứng khoán. Tuy nhiên, theo ông Thông, trung bình một hợp đồng sẽ có giá từ 15-25 triệu đồng. Ông cũng lưu ý nhà đầu tư, phái sinh là một sản phẩm đòn bẩy tài chính. Vì vậy dù mua một hợp đồng giá 15-25 triệu đồng, chỉ cần tăng một hoặc hai điểm nhà đầu tư sẽ có lãi 100.000 đồng đến 200.000 đồng.

Ông thông chia sẻ thêm thị trường phái sinh Việt Nam cũng có điểm giống với Forex ở nước ngoài. Tuy nhiên, đòn bẩy của Forex lớn hơn thị trường phái sinh Việt Nam rất nhiều, có thể ở mức 50-100 lần. Nếu Forex giảm 1%, ngay lập tức nhà đầu tư có thể bị "cháy" tài khoản. Thị trường phái sỉnh Việt Nam an toàn hơn khi tỷ lệ đòn bẩy là 5 lần.