Bao phủ vaccine nhanh để sớm phục hồi

Việc đẩy mạnh bao phủ vaccine và kiểm soát dịch bệnh tốt cùng với hàng loạt các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn được triển khai… sẽ giúp tiến trình phục hồi kinh tế diễn ra nhanh hơn để ít nhất là đạt được mục tiêu đã đề ra.

Viên đạn bạc (vaccine) trong tay

Hiện Chính phủ vẫn đang đẩy nhanh tiến độ bao phủ vaccine. Đó được xem là giải pháp hữu hiệu để ứng phó với đại dịch, tạo tiền đề phục hồi kinh tế. Quả vậy, khó ai có thể hình dung được số lượng tiêm nhảy vọt hơn 20 lần, từ khoảng 5 triệu (tháng 7) lên khoảng 111 triệu liều (đến 23/11) như hiện nay. Độ phủ vaccine đang tiến nhanh đến việc sớm đạt kế hoạch đề ra là tiêm cho khoảng 70% dân số với lượng vaccine khoảng 150 triệu liều, thậm chí có thể nhanh chóng vượt xa mục tiêu này khi lượng vaccine tiếp tục về nhiều và việc triển khai tiêm cho trẻ từ 12-17 tuổi cũng bắt đầu được nhiều tỉnh, thành triển khai hay kế hoạch tiêm mũi 3 cho người đã tiêm đủ 2 liều cũng đã được chuẩn bị. Đồng thời, một số loại thuốc đặc trị trong phòng và chữa trị Covid đã được nhiều hãng dược trên thế giới phát triển và cho thấy hiệu lực bảo vệ tốt cũng đã được sử dụng tại nhiều địa phương trong nước.

Cùng với quá trình bao phủ vaccine nhanh, sau hơn 1 tháng đầu tiên thực hiện thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh theo Nghị quyết số 128/NQ-CP, số ca tử vong, số đang điều trị tại bệnh viện, số ca nặng, nguy kịch vì Covid đều giảm mạnh so với 1 tháng trước đó… Tất cả những dữ liệu như trên cho thấy những tín hiệu rất lạc quan, dù không thể chủ quan.

Trong hoạt động điều hành của Chính phủ cũng như trong tất cả các đề xuất về chính sách, giải pháp để phục hồi kinh tế cũng như kỳ vọng phục hồi thì nội dung quan trọng, tiên quyết luôn là vấn đề kiểm soát dịch bệnh. Dù đây không phải là yếu tố liên quan trực tiếp đến kinh tế nhưng lại là nguyên nhân lớn nhất gây ra những bất thường, tác động tiêu cực đến nền kinh tế trong suốt 2 năm qua. Chính vì vậy, giải quyết được vấn đề này chính là yếu tố mấu chốt để có được sự “bình thường mới” trở lại, từ đó giúp cho nền kinh tế phục hồi.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng, có thể xem việc bao phủ vaccine, thuốc đặc trị là “cây đũa thần” vì sẽ giúp tạo ra một trạng thái bình thường mới bền vững, qua đó tạo điều kiện cần quan trọng để cho kinh tế phát triển, để các hoạt động sản xuất kinh doanh, tiêu dùng… phục hồi tốt trở lại.

“Tất nhiên song hành với đó, điều kiện đủ là vẫn phải tiếp tục các chính sách, giải pháp - đặc biệt về mặt kinh tế thì mới mong có tăng trưởng cao được”, chuyên gia này nhận định.

Nhiều chuyên gia cũng dự báo, trong năm 2022 hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ phục hồi do chiến dịch tiêm chủng vaccine đã và đang được tăng tốc. Bên cạnh đó, chúng ta đã thay đổi mô hình, chiến lược phòng, chống dịch, sang chiến lược “Sống chung an toàn với Covid”, nới lỏng các hạn chế, giãn cách xã hội phù hợp, đẩy nhanh lưu thông hàng hóa, khôi phục các chuỗi cung ứng, lao động. Khi vấn đề kiểm soát dịch bệnh có những chuyển biến nhanh theo hướng tích cực (nhờ bao phủ vaccine, thuốc, năng lực hệ thống y tế được cải thiện…), hoàn toàn có cơ sở để kỳ vọng tăng trưởng kinh tế sẽ đạt, thậm chí vượt mục tiêu 6-6,5% đặt ra.

“Khi dịch bệnh được kiểm soát tốt hơn, độ bao phủ vaccine rộng hơn trên phạm vi toàn cầu và Việt Nam; các đối tác kinh tế quan trọng của Việt Nam hồi phục sau dịch bệnh; và trong bối cảnh mức nền tăng trưởng năm 2021 thấp (chỉ khoảng 2- 2,5%), chúng tôi dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2022 có thể đạt 6,5-7%”, TS. Cấn Văn Lực - chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV nhận định.

Tuy nhiên, với dự kiến tăng trưởng GDP 2021 rất thấp, tác động của đại dịch sâu rộng và tiếp tục phức tạp nên phục hồi kinh tế khó có thể diễn ra nhanh, nhiều chuyên gia, đại biểu Quốc hội nhận định, mục tiêu tăng trưởng 6-6,5% năm 2022 là rất thách thức. Như đã nói ở trên, cho dù việc kiểm soát dịch bệnh có những chuyển biến rất tích cực nhưng đây vẫn là nhiệm vụ tập trung ưu tiên trong thời gian tới bởi chưa thể dự đoán chính xác xu hướng và diễn tiến đại dịch sẽ theo hướng nào.

Bên cạnh đó, kiểm soát dịch tốt cũng chỉ là nền tảng để chúng ta có được trạng thái “bình thường mới”, còn để phục hồi một nền kinh tế mà tăng trưởng đã hai năm “dò đáy”; doanh nghiệp, người dân gặp vô vàn khó khăn thì các giải pháp về kinh tế để kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cần được sớm triển khai thì kỳ vọng phục hồi nhanh mới có thể diễn ra. Do đó, việc Chính phủ tiếp tục triển khai các gói hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động nhanh và kịp thời, cùng với đó là hiệu quả và những hiệu ứng lan tỏa từ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2022-2023… sẽ đem lại những tác động tích cực.

Để nền kinh tế phục hồi nhanh trong năm 2022, TS. Cấn Văn Lực và Nhóm tác giả Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV kiến nghị 6 giải pháp. Một là, cần khẩn trương, quyết liệt thực hiện các gói, chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đã ban hành.

Hai là, cần tăng khả năng tiếp cận vốn hỗ trợ thanh khoản, dòng tiền, chi phí sinh hoạt cho các doanh nghiệp, người dân, nhất là các lĩnh vực, địa bàn bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh và các lĩnh vực, đầu tàu phục hồi, phát triển tốt.

Ba là, NHNN tăng cường cho vay tái cấp vốn, tiếp tục linh hoạt hạn mức tăng trưởng tín dụng đối với các TCTD để có thêm nguồn lực giảm lãi suất, cung ứng tín dụng hỗ trợ nền kinh tế phục hồi.

Bốn là, sớm hoàn thiện chiến lược, kịch bản phòng chống dịch trong điều kiện mới và Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2022-2023 và định hướng tiếp theo, cần tìm kiếm các động lực tăng trưởng mới và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô nhằm chủ động tận dụng cơ hội phục hồi mạnh cũng như kiểm soát rủi ro. Đồng thời, hết sức chú trọng khâu thực thi và nhất quán, phối hợp chính sách.

Năm là, Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo đẩy nhanh xây dựng thể chế, hành lang pháp lý cho quản lý, phát triển kinh tế số, xã hội và chính quyền số.

Sáu là, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế nhằm có thể huy động và phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn.