MỚI

ĐK sử dụng trợ lý đầu tư M.AI

#Chứng khoán

24HMONEY đã kiểm duyệt

Ẩn số thao túng chứng khoán: Khi tin tặc và "đội lái" chung đường

Tội phạm công nghệ cao đang nhắm vào thị trường chứng khoán bằng cách hack hệ thống, thao túng giá và lan truyền tin giả, gây tổn thất nghiêm trọng và đặt ra yêu cầu cấp bách về các biện pháp kiểm soát chặt chẽ.

Tham luận tại Hội nghị Thành viên 2025 do Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam tổ chức ngày 14/3, Trung tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao (Bộ Công an), cảnh báo rằng bên cạnh đà tăng trưởng tích cực, thị trường chứng khoán Việt Nam đang đối mặt với nhiều nguy cơ từ tội phạm công nghệ cao. Các đối tượng xấu lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư và đe dọa sự ổn định của thị trường.

Tội phạm công nghệ cao tấn công hệ thống chứng khoán

Một trong những thủ đoạn phổ biến là tấn công vào hệ thống công nghệ thông tin của các công ty chứng khoán nhằm đánh cắp dữ liệu hoặc mã hóa hệ thống để tống tiền (ransomware). Điển hình là vụ tin tặc tấn công hệ thống Công ty Chứng khoán VNDirect ngày 24/3/2024, khiến giao dịch của nhà đầu tư bị gián đoạn. Hậu quả, cổ phiếu VND bị bán tháo và mất 3,1% giá trị trong hai ngày tiếp theo. Không chỉ thiệt hại về tài chính, sự cố còn làm lộ thông tin cá nhân khách hàng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin vào hệ thống giao dịch.

Thao túng thị trường qua mạng xã hội

Không chỉ tấn công hệ thống, tội phạm công nghệ cao còn lợi dụng các hội nhóm trên mạng để thao túng giá cổ phiếu. “Đội lái” thường sử dụng danh tiếng của các nhân vật có ảnh hưởng (KOLs) để lôi kéo nhà đầu tư tham gia nhóm kín, từ đó tạo hiệu ứng "phím hàng" đẩy giá cổ phiếu lên cao. Khi đạt mức mong muốn, nhóm này sẽ bán tháo để trục lợi, đẩy nhà đầu tư nhỏ lẻ vào cảnh thua lỗ.

Một vụ việc điển hình trong năm 2024 liên quan đến cổ phiếu CMS của Công ty CP Tập đoàn CMH. Nhóm do Trần Bình Minh cầm đầu đã lập hàng loạt hội nhóm trên Zalo để kêu gọi nhà đầu tư mua CMS, khiến giá cổ phiếu tăng đột biến. Đến tháng 8/2024, Công an TP Hà Nội đã triệt phá đường dây này, khởi tố bảy đối tượng về hành vi thao túng chứng khoán, trong đó ba người cầm đầu bị tạm giam.

Không dừng lại ở thao túng giá, một số đối tượng còn tung tin đồn thất thiệt để gây hoảng loạn thị trường. Trường hợp của Đặng Như Quỳnh là một ví dụ điển hình: bằng cách đăng tải thông tin chưa kiểm chứng về doanh nghiệp lớn như Gelex (GEX) hay Viglacera (VGC), người này đã kích động làn sóng bán tháo, làm giá cổ phiếu giảm mạnh. Hành vi này dẫn đến việc Đặng Như Quỳnh bị bắt vào tháng 4/2022 để điều tra về tội "Lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước".

Lừa đảo qua danh nghĩa công ty chứng khoán

Bên cạnh đó, nhiều đối tượng còn giả danh nhân viên công ty chứng khoán để lừa đảo nhà đầu tư. Chúng mời gọi tham gia các khóa học đầu tư trực tuyến, hứa hẹn lợi nhuận hấp dẫn, hoặc dụ dỗ rót tiền vào các quỹ giả mạo. Ban đầu, các nạn nhân thấy lợi nhuận ảo và tiếp tục đầu tư thêm, đến khi hệ thống bất ngờ sập, toàn bộ tiền bị chiếm đoạt.

Giải pháp ngăn chặn tội phạm chứng khoán

Trước thực trạng này, cơ quan chức năng đang tăng cường giám sát và xử lý tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực chứng khoán. Cục An ninh mạng phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước siết chặt kiểm tra an ninh hệ thống tại các công ty chứng khoán, kịp thời phát hiện và xử lý lỗ hổng bảo mật.

Bên cạnh đó, các công ty chứng khoán cần chủ động đầu tư nâng cấp hệ thống an ninh, đào tạo nhân viên về rủi ro tấn công mạng, trong khi cơ quan quản lý tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhà đầu tư về các thủ đoạn lừa đảo.

Cuộc chiến với tội phạm công nghệ cao không chỉ là trách nhiệm của cơ quan quản lý mà còn cần sự chung tay của toàn bộ thành viên thị trường, từ công ty chứng khoán đến từng nhà đầu tư. Khi mỗi cá nhân nâng cao ý thức cảnh giác, thị trường chứng khoán sẽ ngày càng minh bạch, ổn định và phát triển bền vững.