AI giúp tháo gỡ khó khăn cho ngành cà phê?

Ở thời điểm bắt đầu đại dịch, một số trung tâm thương mại ở Mỹ đã sắm một robot chuyên pha cà phê với tốc độ pha 120 cốc/giờ. Robot có tên Café X có giá 25.000 USD, được thiết kế như một cánh tay robot 6 trục linh động, thực hiện các thao tác cầm ly, rót siro, hứng cà phê. Robot được đặt trong buồng kính công cộng, khách đặt cà phê bằng cách chạm màn hình cảm ứng hoặc qua ứng dụng di động.  

Cựu sáng lập Uber, ông Jason Calacanis, đang là nhà đầu tư cho Cafe X, chia sẻ: "Barista (thợ pha chế) dẫu chuyên nghiệp nhưng họ cũng thường xuyên nhầm món, chất lượng giữa các ly không đồng đều, không ghi nhớ thói quen uống của mỗi khách hàng. Tất cả điều này, robot đều làm tốt".

Sau đại dịch, trong bối cảnh gặp khó khăn với việc tìm kiếm người lao động, nhờ những tính năng nổi trội như khả năng miễn nhiễm với các loại virus gây bệnh, tốc độ xử lý công việc nhanh chóng và hiệu quả, các robot được điều khiển bởi AI đang trở thành "cánh tay phải" đắc lực của nhiều doanh nghiệp F&B. Theo tạp chí Coffeerary, nhiều chuỗi cà phê cho biết việc thay thế nhân viên bằng robot sẽ giúp công ty tiết kiệm nhân lực, giảm giá thành các loại đồ uống và đặc biệt, giúp khách hàng cảm thấy thư giãn hơn.

Tại Triển lãm Điện tử tiêu dùng CES 2024, một robot mang tên Adam đã có mặt ở tại Las Vegas, Mỹ. Adam vận hành bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo, được trang bị camera và phần mềm nhận dạng khuôn mặt. Với hai tay, Adam có thể tương tác với khách hàng, nhận đơn và pha chế bất kỳ món đồ uống nào, từ cà phê, cho đến cocktail hay trà sữa trân châu. Đây là một trong số những sản phẩm công nghệ đáng chú ý tại CES năm nay, khi AI chiếm vai trò chủ đạo.

Trước đó, các phương tiện truyền thông thế giới đã đưa tin về quán cà phê Ratio nằm trong trung tâm mua sắm ION nhộn nhịp ở đường Orchard Singapore, với những robot cần mẫn pha chế như những barista chuyên nghiệp. Bà Courtney, Điều hành quán cà phê Ratio ION cho biết: "Nếu như thợ pha chế cà phê thông thường phải làm theo ca, có ngày nghỉ nhưng robot thì có thể làm cả ngày, làm bất kỳ điều gì bạn muốn. Có thể pha chế rất nhiều loại cà phê như expresso từ loại thường đến latte, capuccino hay các loại cà phê hương vị khác nhau tùy theo yêu cầu khách hàng".

Những robot có tên Super Manual này do công ty khởi nghiệp có tên Ross Digital của Singapore nghiên cứu phát triển, giúp cho Singapore giải quyết bài toán thiếu nhân lực và chi phí tăng cao. Vị cà phê cũng không khác so với những ly cà phê do con người tạo ra ở các quán cà phê khác, tuy nhiên đây là một trải nghiệm khá đặc biệt đối với mỗi du khách.

Nâng cao hơn, một xưởng rang cà phê thủ công ở thủ đô Helsinki, Phần Lan, mới đây vừa giới thiệu một loại cà phê trộn có tên "AI-conic" được phát triển bởi trí tuệ nhân tạo. Hỗn hợp do AI lựa chọn với bốn loại hạt, trong đó nổi bật nhất là loại Fazenda Pinhal êm mượt của Brazil, là kết quả cuối cùng của dự án hợp tác giữa của Xưởng rang Kaffa, xưởng rang cà phê lớn thứ ba của Phần Lan, và Elev, một công ty tư vấn AI địa phương.

Phía công ty Elev cho biết: "Tận dụng các mô hình tương tự như ChatGPT và Copilot, AI được giao nhiệm vụ tạo ra một hỗn hợp lý tưởng phù hợp với khẩu vị của những người đam mê cà phê, vượt qua ranh giới của các kết hợp hương vị thông thường". Svante Hampf, Giám đốc điều hành kiêm người sáng lập Xưởng rang Kaffa, nói với The Associated Press rằng hai đối tác muốn thử nghiệm xem AI và các công cụ khác nhau của nó có thể hỗ trợ như thế nào trong việc rang cà phê, một nghề thủ công truyền thống được đánh giá cao ở Phần Lan.

"Về cơ bản, chúng tôi đã cung cấp cho AI mô tả về tất cả các loại cà phê và hương vị của chúng, đồng thời hướng dẫn nó tạo ra một hỗn hợp mới thú vị", ông Hampf nói. Ngoài việc đưa ra lựa chọn kết hợp các hạt cà phê từ Brazil, Colombia, Ethiopia và Guatemala, AI còn tạo ra nhãn hiệu cà phê và mô tả chi tiết về hương vị: "AI-conic là sự pha trộn cân bằng giữa vị ngọt và trái cây chín".

Trong khi đó, các nhà nghiên cứu Đài Loan đã phát triển một cái “mũi điện tử” (e-nose), được cho rằng có thể xác định chính xác loại cà phê dựa trên mùi thơm của nó với độ chính xác lên tới 98%. Giáo sư Chung-Hong Lee của Khoa Kỹ thuật điện tại Đại học Khoa học và Công nghệ quốc gia Cao Hùng (Đài Loan) dẫn đầu nhóm phát minh đã sử dụng thuật toán AI cho mũi điện tử mới.

Theo một báo cáo trên ấn phẩm IEEE Spectrum, sau khi được áp dụng cho cà phê rang và pha thuộc nhiều loại và nguồn gốc khác nhau, các cảm biến sẽ phát hiện các mức khí ấy, sau đó gửi kết quả đến thuật toán AI để xử lý. Nhóm nghiên cứu cho biết kết quả có độ chính xác nhận dạng cà phê dao động từ 81 - 98%, tùy thuộc vào loại cà phê.

Nhóm nghiên cứu cũng đang sử dụng mũi điện tử mới để phát triển thư viện các mùi hương cà phê nhằm cải thiện AI, đồng thời phục vụ cho sự đa dạng hơn về nguồn gốc cà phê, phương pháp chế biến và giống. Giáo sư Lee nói với IEEE Spectrum: “Ngoài sở thích thưởng thức cà phê của cá nhân tôi, mục tiêu rộng hơn là góp phần bảo tồn và hiểu biết về hương thơm trước những thay đổi của môi trường, đảm bảo tính nhất quán về chất lượng và hương vị qua các niên vụ khác nhau”.

Nhiều mũi và lưỡi điện tử khác đã được khám phá để làm công cụ sử dụng trong ngành công nghiệp cà phê, đồ uống và thực phẩm trong nhiều năm qua. Các nghiên cứu gần đây cũng đã sử dụng mũi điện tử và lưỡi điện tử để đánh giá sự khác biệt về đặc tính cà phê robusta, sự khác biệt về đặc tính cà phê rang và ảnh hưởng của phương pháp sản xuất lên đặc điểm cảm quan của cà phê ủ lạnh (cold brew).

Theo Daily Coffee News, trong tương lai, loại đồ uống này sẽ trở nên đắng và đắt hơn khi biến đổi khí hậu tàn phá các khu vực trồng cà phê hàng đầu thế giới. So với cùng kỳ năm ngoái, giá cà phê nguyên liệu đã tăng gấp đôi nhưng thị trường dịch vụ cà phê có tính nhạy cảm về giá rất cao, khi tăng giá bán sẽ mất đáng kể lượng khách hoặc khách giảm tần suất tiêu dùng. Vì thế mọi sự trợ giúp của AI để giảm chi phí nhân công, hay là gia tăng trải nghiệm thú vị cho khách hàng, đều giúp gia tăng doanh thu cho doanh nghiệp.