Zimbabwe: Khi siêu thị truyền thống chao đảo, chợ đêm lên ngôi
Chợ đêm tại Zimbabwe: Giải pháp sống còn cho người dân
Tại thủ đô Harare, Zimbabwe, những khu chợ đêm bất hợp pháp mọc lên nhộn nhịp từ chập tối, nơi người dân chen chúc mua sắm dưới ánh đèn điện thoại hay đèn huỳnh quang. Những khu chợ này không chỉ là nơi mua bán mà còn là minh chứng cho sự thích nghi trước cuộc khủng hoảng tiền tệ của đất nước.
Batsirai Pabwe, một người mua sắm lần đầu tại chợ đêm, chia sẻ: "Với 20 đô la, tôi mua được rất nhiều thứ như bột giặt, kem đánh răng, và đồ ăn nhẹ. Ở siêu thị, số tiền đó chỉ đủ mua thịt và gia vị mà thôi."
Cuộc khủng hoảng tiền tệ của Zimbabwe
Tháng 4/2024, Zimbabwe phát hành đồng tiền mới có tên ZiG (viết tắt của Zimbabwe Gold), được quảng bá rầm rộ như một giải pháp cứu cánh. Đây là lần thứ sáu đất nước này thử nghiệm với các loại tiền tệ mới sau khi đồng Zimbabwe cũ sụp đổ vào năm 2009 với mức lạm phát kỷ lục 5 tỷ phần trăm.
Tuy nhiên, chỉ sau 7 tháng, đồng ZiG đã cho thấy dấu hiệu sụt giá nghiêm trọng. Người dân và cả những người kinh doanh tại thị trường phi chính thức đều quay lại sử dụng đồng USD ổn định hơn.
Gift Mugano, một giáo sư kinh tế, nhận định: "Vấn đề lớn nhất ở đây là khủng hoảng tiền tệ. Các cửa hàng chính thống chịu thiệt hại lớn từ chênh lệch tỷ giá và chi phí vận hành cao."
Chợ đêm: Lối thoát hay nguy cơ?
Tại sao chợ đêm phát triển mạnh mẽ?
Các chợ đêm không chịu thuế, phí hoặc luật pháp, do đó giá rẻ hơn rất nhiều. Một hộp nước ép giá 3 đô la tại siêu thị chỉ còn 1,5 đô la tại đây.
Người bán dùng điện thoại thay đèn, không tốn tiền điện, và chủ yếu kinh doanh vì mục tiêu sinh tồn.
Tác động đến nền kinh tế chính thức
Các siêu thị lớn, như Pick n Pay, gặp khó khăn nghiêm trọng và nhiều nơi phải đóng cửa vì không thể cạnh tranh với chợ đêm.
Hiệp hội Bán lẻ Zimbabwe cảnh báo rằng tình hình hiện tại là "không thể duy trì."
Cuộc sống của người lao động phi chính thức
Hơn 80% người dân Zimbabwe kiếm sống từ nền kinh tế phi chính thức, theo Tổ chức Lao động Quốc tế.
Những người như Oswald Gari, 51 tuổi, nuôi sống gia đình 10 người nhờ công việc tại chợ đêm, nói rằng: "Chúng tôi làm việc chỉ để tồn tại, không ai trông chờ vào việc làm chính thức nữa."
Khách hàng nói gì về chợ đêm?
Nhiều người, như Pabwe, chọn chợ đêm vì giá cả hợp lý và không phải đau đầu tính toán giá trị của đồng ZiG. Anh hài lòng khi có thể mua đủ nhu yếu phẩm chỉ với số tiền ít ỏi: "Tôi nghĩ mình sẽ mua sắm ở đây thường xuyên hơn."
Kết luận: Sự thích nghi hay tín hiệu nguy hiểm?
Chợ đêm tại Zimbabwe không chỉ là giải pháp cho người dân mà còn phản ánh sự bất lực của nền kinh tế chính thức trước cuộc khủng hoảng tiền tệ. Liệu đây là lối thoát tạm thời hay sẽ trở thành một phần lâu dài của xã hội Zimbabwe? Chỉ thời gian mới có câu trả lời, nhưng sự tồn tại của những khu chợ này nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của sự thích nghi trong những hoàn cảnh khó khăn.
NQL STOCK
Theo dõi người đăng bài
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Liên hệ 24HMONEY ngay
Bàn tán về thị trường