Xung đột Nga - Ukraine tác động ra sao đến xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam?

Bộ NN-PTNT nhận định xung đột Nga - Ukraine cùng với hàng loạt biện pháp trừng phạt kinh tế của các nước phương Tây đối với Nga sẽ khiến xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam chịu nhiều tác động tiêu cực trong thời gian tới.

Chiều 3.3, Bộ NN-PTNT đã thông tin nhận định về tác động của xung đột Nga - Ukraine đối với xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam tại các thị trường này.

Theo đó, Việt Nam cũng không nằm ngoài các tác động xấu về kinh tế do ảnh hưởng của xung đột Nga - Ukraine, đặc biệt các rủi ro về thanh toán quốc tế, đứt gãy chuỗi cung ứng cho các xuất và nhập khẩu. Các hàng tàu lớn đã tuyên bố không vận chuyển đi và đến Nga, tăng chi phí vận chuyển…

Về xuất khẩu, mỗi năm Việt Nam xuất khẩu nông lâm sản sang Nga và Ukraine khoảng 500 triệu USD (năm 2021 là 550 triệu USD). Trong đó, có một số mặt hàng có giá trị đáng kể như thủy sản (164 triệu USD, chiếm 3% tổng xuất khẩu thủy sản), cà phê (173 triệu USD, chiếm khoảng 6%), tiêu và điều (60 triệu USD, khoảng 2%).

Khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, giao dịch xuất khẩu nông lâm sản sang Nga đều phải tạm dừng do rủi ro về giao dịch ngân hàng, thiếu tàu vận chuyển và chi phí cao. Các doanh nghiệp đang phải theo dõi tình hình để xử lý hàng tồn hoặc tìm cách xuất khẩu sang các thị trường khác.

Việt Nam cũng nhập khẩu từ Nga và Ukraine nhiều nguyên liệu đầu vào cho sản xuất nông nghiệp trong nước với tổng giá trị khoảng 500 triệu USD. Cụ thể, Việt Nam nhập khẩu lúa mỳ (khoảng 1 triệu tấn, chiếm khoảng 20% tổng nhập khẩu lúa mì), ngô (3% tổng nhập khẩu ngô) làm thức ăn chăn nuôi, phân bón (10% tổng nhập khẩu phân bón).
Dự báo 4 ngành hàng chịu tác động lớn

Cũng theo Bộ NN-PTNT, trong bối cảnh thiếu hãng tàu đến Nga, chi phí vận chuyển tăng cao khiến các doanh nghiệp nhập khẩu đầu vào của Việt Nam đang phải dừng giao dịch với Nga và chuyển sang các tìm nhà cung ứng từ các nước khác như Úc, Nam Mỹ, Nam Phi.

Bên cạnh đó, thiếu hụt nguồn cung từ Nga và Ukraine đã làm tăng giá nguyên liệu đầu vào như lúa mì, ngô… lên khoảng 10 - 20%. Giá phân bón tăng trên 20% trong thời gian gần đây, ảnh hưởng xấu đến ngành chăn nuôi và trồng trọt. Bộ NN-PTNT đang phối hợp với Hiệp hội ngành hàng và Ngân hàng Nhà nước để hỗ trợ thanh toán cho các doanh nghiệp đã có hàng xuất đi Nga nhưng giao dịch tài chính đang bị đình trệ.

Bộ NN-PTNT cho biết sẽ làm việc với 4 hiệp hội, ngành hàng lớn là Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), Hiệp hội Cà phê - cacao (VICOFA), Hiệp hội Điều Việt Nam, Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam để bàn giải pháp xử lý khó khăn trước mắt do ngưng trệ thị trường Nga và Ukraine; giải pháp đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Ngoài ra, Bộ NN-PTNT sẽ làm việc với các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu đầu vào để bàn giải pháp ổn định giá đầu vào cho sản xuất nông nghiệp trong nước.