Xăng tăng giá, xe điện liệu có ‘lên ngôi’?

Giá nhiên liệu hóa thạch tăng cao khiến người tiêu dùng có thêm lý do để cân nhắc việc sở hữu một chiếc xe điện.

Nhu cầu tăng mạnh, nguồn cung dầu mỏ đang trở nên khan hiếm, đặc biệt khi xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra khiến cho giá dầu mỏ tăng mạnh. Mới đây, liên bộ Công thương – Tài chính đã công bố giá cho mỗi lít xăng RON95 lên đến 29.820 đồng, cao hơn 14% so với thời điểm cách đây 2 tuần và gần gấp 3 lần so với mức hơn 11 ngàn đồng vào thời điểm 2 năm trước.

Đề xuất giảm các loại thuế, phí để hạ giá xăng đang được trình Chính phủ phê duyệt. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng những nỗ lực này là chưa đủ để hạ giá xăng khi những bất ổn trong chuỗi cung ứng dầu mỏ toàn cầu vẫn còn tiếp diễn. Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà còn nhiều quốc gia khác trên thế giới

Giá nhiên liệu vận hành xe động cơ đốt trong tăng cao và được dự báo vẫn sẽ diễn biến khó lường trong thời gian tới cũng là lúc người tiêu dùng cân nhắc tới việc tìm kiếm phương tiện giao thông thay thế.

Theo thông tin của Electrek, số lượng các đơn đặt hàng của Tesla tại Mỹ đang chứng kiến mức tăng mạnh, có nơi tăng đến 100% trong tháng 2 vừa qua. Tại Úc, doanh số bán xe điện cũng tăng mạnh trong tháng 2, với khoảng 600 chiếc, chưa tính số lượng xe của hãng Tesla, cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

Hãng Tesla chưa công bố doanh số tại Úc, tuy nhiên The Driven của Úc ước tính, với tỷ lệ xe điện của Tesla chiếm 60% như năm 2021, số lượng xe bán được tại Úc trong 2 tháng đầu năm nay có thể đạt đến gần 3.000 chiếc. Song song với đó là sự sụt giảm mạnh của doanh số xe động cơ đốt trong.

Tại Việt Nam, xe điện cũng đang là một chủ đề được người tiêu dùng quan tâm trong thời gian gần đây. Lượng xe điện lưu thông trên đường còn khá khiêm tốn, tuy nhiên theo một khảo sát của VnExpress về phương án trước việc xăng tăng giá, có khoảng hơn 5 nghìn người lựa chọn “chuyển sang xe điện”, chiếm 33%.

Lý do được người tiêu dùng không chỉ nằm ỏ việc xăng tăng giá mà còn là những ưu đãi dành cho xe điện được mới được ban hành, có thể kể đến như việc miễn phí trước bạ 3 năm đầu lăn bánh, giảm mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt. Cùng với đó, hãng xe VinFast đang tiến hành xây dựng hàng loạt trạm sạc điện ở các tòa nhà, trạm dừng, bãi đỗ xe công cộng, giúp việc sử dụng xe điện phần nào trở nên thuận tiện hơn.

Về chi phí vận hành, một nghiên cứu của hãng bảo hiểm AAA chỉ ra, xe điện không yêu cầu bảo dưỡng nhiều như xe xăng vì không cần thay dầu hoặc thay lọc gió. Như vậy, nếu sử dụng đúng như khuyến nghị của nhà sản xuất, trung bình mỗi chiếc xe điện tiêu tốn 949 USD mỗi năm cho bảo dưỡng, thấp hơn 330 USD so với xe xăng.

Có thể thấy, việc xăng tăng giá, cộng với những tiện ích và chính sách hỗ trợ dành cho xe điện đang phần nào đưa dòng “phương tiện xanh” đến gần hơn với người tiêu dùng. Tuy nhiên, ngành công nghiệp xe điện cũng đang phải vật lộn với bất ổn riêng trong chuỗi cung ứng.

Ghi nhận của Wall Street Journal (WSJ), tại sàn giao dịch London vào ngày 8/3 vừa qua, kim loại niken được bán với giá 80 nghìn USD/tấn, mức tăng giá khủng khiếp so với 24 nghìn USD/tấn ghi nhận vào ngày 25/2. Lý giải cho điều này, theo WSJ, tuy chỉ chiếm 6% lượng niken khai thác nhưng riêng 1 công ty của Nga đã chiếm đến 20% nguồn cung cho niken thành phẩm để chế tạo pin xe điện.

Không chỉ niken, một kim loại cần thiết để chế tạo pin xe điện khác là coban cũng đã đạt mức giá 71 nghìn USD/tấn tại sàn giao dịch London, mức giá kỷ lục trong 4 năm qua.

Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine gia tăng áp lực lên chuỗi cung ứng chất bán dẫn khi cả 2 quốc gia này đều là “quê hương” của nhiều loại khí và nguyên liệu thô cần thiết khác, ví dụ như khí neon.

Trong bối cảnh đó, việc sản xuất xe điện đang bị đình trệ. Hãng xe Tesla hiện đang phải giải quyết bài toán không đáp ứng kịp các đơn hàng. Phương án tăng giá xe và kéo dài thời gian giao hàng được đưa ra nhưng chỉ là giải pháp tạm thời.

Bình luận về thị trường xe điện, trả lời phỏng vấn của WSJ, ông Chris Harto, chuyên gia phân tích tại Consumer Reports nhận xét, người tiêu dùng rõ ràng nên lên kế hoạch sớm hơn cho một chiếc xe điện, vì những lợi ích mà dòng phương tiện này đem lại, thay vì đưa ra quyết định vội vã khi xăng tăng giá kỷ lục.