Vì sao chưa ‘ngã ngũ’ hợp đồng BOT quốc lộ 51?

Dù đã dừng thu phí và bàn giao tuyến Quốc lộ 51 về Bộ Giao thông vận tải, nhưng nhà đầu tư BOT vẫn chưa đồng thuận việc dừng hợp đồng trước thời hạn dẫn đến công tác bảo trì tuyến đường không kịp thời, phát sinh hư hỏng, ổ gà, nguy cơ mất an toàn giao thông.

Người dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vừa gửi kiến nghị tới Bộ Giao thông vận tải (GTVT) liên quan tới tình trạng xuống cấp của quốc lộ 51 sau khi dừng thu phí, dẫn tới tình trạng ngập úng tại nhiều vị trí, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cho người tham gia giao thông.

Bộ GTVT cho biết, dự án mở rộng Quốc lộ 51 nối Đồng Nai với Bà Rịa - Vũng Tàu được thực hiện theo hợp đồng BOT, sau khi tính toán cơ bản hoàn thành thu phí thu hồi vốn, đã tạm dừng thu phí từ ngày 13/1/2023. Nhà đầu tư đã bàn giao dự án cho Cục Đường bộ quản lý.

Tuy nhiên, dù đã qua 19 vòng đàm phán, nhà đầu tư vẫn chưa thống nhất với cơ quan có thẩm quyền về việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn. Dẫn tới cơ quan quản lý vẫn chưa thể tiến hành các hoạt động bảo trì tuyến đường kịp thời, nên tuyến đường phát sinh hư hỏng, ổ gà, có nguy cơ mất an toàn giao thông.

Mới đây, Cục Đường bộ đã mời nhà đầu tư và các bên liên quan để tiến hành vòng đàm phán thứ 20 nhằm thống nhất việc chấm dứt hợp đồng BOT trước thời hạn, làm cơ sở bố trí ngân sách thực hiện bảo trì tuyến quốc lộ 51. Tuy nhiên doanh nghiệp dự án lại đề nghị hoãn phiên họp, để các nhà đầu tư trao đổi thống nhất nội bộ trước khi đàm phán.

Bộ GTVT cho biết, trường hợp 2 bên không thể thống nhất được việc chấm dứt hợp đồng BOT qua đàm phán, Cục đường bộ sẽ căn cứ quy định hiện hành để đơn phương chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.

“Trong thời gian chưa chấm dứt hợp đồng BOT trước thời hạn, doanh nghiệp dự án vẫn có trách nhiệm tiếp tục bảo trì công trình, chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu để xảy ra tai nạn do nguyên nhân phát sinh từ việc thực hiện hợp đồng BOT không đảm bảo yêu cầu”, Bộ GTVT nêu quan điểm.

Trước mắt, Cục Đường bộ sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra, chủ động phối hợp các đơn vị có chức năng bảo trì thực hiện bảo dưỡng, duy tu, khơi thông hệ thống thoát nước, đảm bảo giao thông trên tuyến Quốc lộ 51.

Quốc lộ 51 là tuyến đường huyết mạch kết nối TPHCM - Đồng Nai - Vũng Tàu. Dự án BOT mở rộng quốc lộ 51 có chiều dài 72,7 km, tổng mức đầu tư được duyệt 3.970 tỷ đồng.

Dự án đưa vào khai thác từ tháng 4/2013, thời gian thu phí theo hợp đồng là 12,5 năm (gồm 4 năm thu phí tạo lợi nhuận), kết thúc vào năm 2030.

Tuy nhiên, nhờ lưu lượng phương tiện vượt nhiều lần so với tính toán ban đầu, nên doanh thu thu phí cũng vượt dự kiến, như năm 2020, dù ảnh hưởng dịch COVID-19, BOT quốc lộ 51 với 3 trạm thu phí, vẫn đạt tổng thu phí hơn 782 tỷ đồng, đứng thứ 2 về doanh thu BOT trên cả nước (chỉ sau cao tốc Hà Nội - Hải Phòng). Do doanh thu vượt dự kiến, nên thời gian thu phí thu hồi vốn đầu tư cũng kết thúc sớm hơn dự kiến nhiều năm.