Trước thềm cổ phần hóa, Handico làm ăn ra sao?

Thủ tướng Chính phủ vừa ra quyết định phê duyệt danh mục 93 doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa đến đến năm 2020, trong đó có tên Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển Nhà Hà Nội (Handico).

Cho đến thời điểm hiện tại, Handico có vốn điều lệ 1.900 tỉ đồng, tuy nhiên vốn góp của chủ đầu tư mới đang ở mức 1.735 tỉ đồng, 100% thuộc về Ủy ban Nhân dân TP Hà Nội.

Tính đến hết năm 2018, Handico quản lý vốn tại hơn hai chục công ty thành viên. Trong đó sở hữu 100% tại Công ty TNHH MTV Kinh doanh Dịch vụ nhà Hà Nội; ba công ty con vốn góp trên 50%; 14 công ty liên kết và 4 công ty liên doanh.

"Con gà đẻ trứng vàng"

Theo Báo cáo tài chính hợp nhất năm 2018 của doanh nghiệp này, tính đến 31/12/2018, tổng tài sản của Handico đạt gần 8.000 tỉ đồng, trong khi đó, tổng nợ phải trả là 3.980 tỉ đồng và vốn chủ sở hữu là 4.017 tỉ đồng.

Cho đến thời điểm hiện tại, Handico có vốn điều lệ 1.900 tỉ đồng

Năm ngoái, doanh thu thuần hợp nhất của Handico đạt 1.359 tỉ đồng, giảm 19% so với cùng kỳ. Cơ cấu doanh thu đóng góp 72% từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản, phần còn lại là doanh thu từ các hợp đồng xây dựng. Biên lợi nhuận gộp hoạt động kinh doanh đạt 21%.

Doanh thu hoạt động tài chính của Handico đều đặn 150 tỉ đồng mỗi năm, 2/3 trong số đó đến từ phần cổ tức được chia trong các công ty đầu tư (gần 100 tỉ đồng).

Đáng chú ý nhất trong nhóm này là liên doanh của Handico và Stanley Electric (Nhật Bản), đây là doanh nghiệp chuyên sản xuất thiết bị điện tử và thắp sáng trong xe cộ, đối tác của các nhà sản xuất ô tô xe máy như Honda, Yamaha, Suzuki…

Handico sở hữu 30% của liên doanh này, với giá trị ghi sổ tại thời điểm cuối năm 2018 gần 1.500 tỉ đồng. Cũng trong năm này, liên doanh Stanley Việt Nam đạt lợi nhuận 247 tỉ đồng, tăng 23% so với năm trước đó.

Thành công của "Gà đẻ trứng vàng" Stanley cũng giúp lãi ròng của Handico đạt 363 tỉ đồng, tăng nhẹ 4% bất chấp việc doanh thu sụt giảm. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của Handico tại thời điểm kết thúc năm 2018 tăng lên gần chạm mức 1.600 tỉ đồng.

Bản báo cáo tài chính hợp nhất này cũng ghi nhận chi phí xây dựng dở dang của Handico tính đến 31/12/2018 là 2.143 tỉ đồng, tăng 519 tỉ đồng so với đầu năm 2018.

Lượng tài sản này nằm chủ yếu ở các dự án Đầu tư xây dựng khu nhà ở cao tầng kết hợp thương mại dịch vụ công cộng tại ô đất A10 thuộc Khu tái định cư Nam Trung Yên (462 tỉ đồng), Khu tái định cư Nam Trung Yên phần xây dựng Nhà ở và Hạ tầng kỹ thuật thiết yếu giai đoạn một (897,6 tỉ đồng), dự án xây dựng hạ tầng tuyến đường và các ô đất hai bên đường Láng Hạ - Thanh Xuân (268 tỉ đồng)...

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của Handico đạt 1.359 tỉ đồng (gồm doanh thu hợp đồng xây dựng và doanh thu chuyển nhượng bất động sản), giảm 328 tỉ đồng so với năm 2017.

Tuy nhiên lợi nhuận trước thuế của năm 2018 là 379 tỉ đồng, cao hơn so với 2017 khoảng 10 tỉ đồng. Còn lợi nhuận sau thuế là 363 tỉ đồng, cao hơn so với năm 2017 khoảng 15 tỉ đồng. Có thể lý giải một phần nhờ chi phí tài chính trong năm 2018 của Handico giảm đáng kể, trong đó, có việc hoàn nhập khoản dự phòng tổn thất đầu tư.

Handico đã và đang thực hiện các dự án: Dự án Khu đô thị mới Bắc Thăng Long, dự án đầu tư khu nhà ở xã hội tại ô đất CT3, CT4 Khu đô thị mới Kim Chung (Thăng Long Green ở Đông Anh, TP Hà Nội), dự án đầu tư khu nhà ở cao tầng kết hợp thương mại dịch vụ công cộng tại ô đất A10 thuộc Khu tái định cư Nam Trung Yên (Cầu Giấy, Hà Nội), dự án khu hỗn hợp văn phòng cho thuê và nhà ở tại ô đất 3.0 Lê Văn Lương, quận Thanh Xuân, Hà Nội...

Thanh tra ra nhiều vấn đề

Tuy nhiên, theo Đời sống và pháp lý, trong năm 2018, Thanh tra Bộ Tài chính đã ban hành kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật về tài chính, kế toán và thuế tại Handico và 5 doanh nghiệp khác thuộc "họ" Handico.

Cụ thể,theo cơ quan thanh tra, Handico đầu tư tài chính dài hạn tại thời điểm 31/12/2016 là hơn 655 tỉ đồng vào 38 công ty (gồm 3 công ty con, 18 công ty liên kết, liên doanh và đầu tư khác vào 17 công ty).

Trong đó, Handico đầu tư tài chính dài hạn vào Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 68 nhưng không được chia lợi nhuận do lỗ lũy kế đến ngày 31/12/2016 là hơn 49 tỉ đồng. Ngoài ra, Handico đầu tư vào 4 công ty liên kết khác nhưng bị lỗ, năm 2016 số tiền lỗ hơn 5,9 tỉ đồng.

Handico còn đầu tư tài chính dài hạn vào 17doanh nghiệpkhác với giá trị đầu tư gần 151 tỉ đồng nhưng chỉ 8doanh nghiệphoạt động kinh doanh có lãi hơn 70 tỉ đồng, 2doanh nghiệpđã thoái vốn và 2doanh nghiệpkinh doanh lỗ hơn 235 tỉ đồng vào năm 2016là Công ty CP Kinh doanh và Xây dựng nhà và Công ty Tài chính CP Handido.

Qua công tác thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính cũng chỉ ra Handico có nợ phải trả quá hạn là 13,3 tỉ đồng

Và đến thời điểm kết thúc thanh tra 23/1/2018, 6 doanh nghiệp trong đó có Handico còn nợ thuế hơn 8,4 tỉ đồng. Kết luận thanh tra cũng xác định cácdoanh nghiệpnày kê khai sai dẫn đến thiếu thuế phải nộp cho ngân sách nhà nước 16,8 tỉ đồng. Trong đó thuế GTGT là 12,4 tỉ đồng, thuế thu nhậpdoanh nghiệplà 1,1 tỉ đồng, lợi nhuận còn lại nộp ngân sách là 3,2 tỉ đồng.

Đối với công ty mẹ Handico, Thanh tra Bộ Tài chính cũng chỉ ra đơn vị này hạch toán thiếu doanh thu hoạt động sản xuất - kinh doanh và doanh thu hoạt động tài chính số tiền hơn 4,7 tỉ đồng.

Trên cơ sở kết luận thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị HĐTV, tổng giám đốc Handico chỉ đạo các đơn vị thực hiện đối chiếu đầy đủ công nợ khi lập báo cáo tài chính, kiên quyết thu hồi các khoản nợ phải thu để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, thực hiện đúng quy định trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi, dự phòng đầu tư tài chính.

Đồng thời, Thanh tra Bộ Tài chính cũng yêu cầu cácdoanh nghiệpthực hiện kê khai bổ sung thuế GTGT đầu ra 12,4 tỉ đồng; thực hiện nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Tài chính 16,8 tỉ đồng để xử lý nộp vào ngân sách nhà nước.