Trung Quốc dùng 'bí kíp' cũ kỹ để thúc đẩy tăng trưởng

Nền kinh tế của Trung Quốc tiếp tục phục hồi trong tháng 7, tuy nhiên giới phân tích quốc tế cảnh báo đây là một bước "trở về quá khứ".

Theo South China Morning Post, các chuyên gia quốc tế nhận định nền kinh tế Trung Quốc một lần nữa dựa dẫm vào ngành công nghiệp nặng, các dự án hạ tầng, nợ và hàng xuất khẩu giá trị thấp.

Ngày 31/7, Tổng cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) công bố chỉ số quản lý thu mua (PMI) tháng 7 đạt 51,1. Con số này cao hơn mức 50,9 của tháng trước và vượt qua kỳ vọng 50,8 của Bloomberg. Điều đó cho thấy các ngành sản xuất, dịch vụ và xây dựng tăng trưởng tháng thứ 5 liên tiếp.

Xuất khẩu, các dự án xây dựng và đầu tư nhà nước đứng sau kết quả tăng trưởng này. "Không có gì đáng ngạc nhiên cả. Trung Quốc có thể đẩy GDP bằng cách tăng đầu tư công hoặc tăng dự trữ than, quặng sắt... Bắc Kinh có thể tiếp tục làm như vậy trong 2-3 quý nữa", SCMP dẫn lời giáo sư kinh tế Heiwai Tang thuộc Đại học Hong Kong giải thích.

“Về cơ bản, Trung Quốc đang quay trở lại với mô hình tăng trưởng nhờ đầu tư. Đây là phương án cần thiết đối với Trung Quốc khi môi trường kinh tế quốc tế yếu ớt vì dịch Covid-19 và căng thẳng địa chính trị tiếp tục leo thang”, giáo sư Tang nói.

Các nhà phân tích cho biết Trung Quốc sẽ cố gắng dựa vào thị trường nội địa, tuy nhiên không dễ để Bắc Kinh thực hiện các cải tổ cần thiết để đạt được mục tiêu này.

"Rõ ràng Trung Quốc có xu thế hướng nội. Thậm chí, tôi muốn gọi đó là sự bắt đầu của quá trình tự cô lập. Tuy nhiên, chưa rõ đây là chính sách lâu dài hay là chiêu kiên nhẫn chờ đến sau cuộc bầu cử Mỹ", nhà phân tích Bo Zhuang của TS Lombard nói.

Thống kê cho thấy nhập khẩu than tăng mạnh và các nhà máy thép tăng cường hoạt động cho thấy đầu tư xây dựng bùng nổ. Xuất khẩu các mặt hàng giá trị thấp cũng thúc đẩy tăng trưởng của Trung Quốc. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng cú hích này chỉ có tác dụng ngắn ngủi.

"Nhu cầu nội địa suy yếu, các ổ dịch thỉnh thoảng xuất hiện khiến tốc độ phục hồi của ngành dịch vụ Trung Quốc trở nên chậm chạp. Tăng trưởng trong xuất khẩu hàng y tế sẽ sớm kết thúc, và căng thẳng Mỹ - Trung sẽ khiến xuất khẩu cũng như đầu tư sản xuất của Trung Quốc sụt giảm", nhà kinh tế Lu Ting của hãng đầu tư Nomura nói.

Trong khi đó, chính quyền các địa phương ồ ạt vay nợ lãi suất thấp để kích thích kinh tế. Trường hợp điển hình là huyện nghèo Độc Sơn vay nợ tới 40 tỷ NDT (5,7 tỷ USD) để đổ vào các dự án xây dựng công. Con số này gấp 40 lần doanh thu tài chính mỗi năm của huyện này.

Các nhà phân tích cho rằng "bí kíp" cũ kỹ khó có thể giúp nền kinh tế Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng trong những tháng tới. “Nhìn bề ngoài, kinh tế phục hồi Trung Quốc ấn tượng. Nhưng thực sự là kinh tế Trung Quốc không hề cân bằng và còn phụ thuộc quá nặng vào các gói kích thích kinh tế", nhà kinh tế Shaun Roache thuộc S&P Global khẳng định.

"Tiêu dùng Trung Quốc sẽ phải phục hồi nếu nếu nước này muốn đạt mục tiêu tăng trưởng ổn định cuối năm nay”, Shaun Roache, nhà kinh tế trưởng về khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại S&P Global nhận định.