Trung Quốc đang chi phối thị trường xe điện và pin xe điện ra sao?

Theo kết quả khảo sát của Nikkei Asia, các công ty Trung Quốc đang gia tăng thị phần trong thị trường xe điện, pin xe điện và các sản phẩm, dịch vụ quan trọng khác.

Nikkei Asia đã khảo sát thị phần của các công ty với 63 sản phẩm, dịch vụ cuối cùng, bộ phận cốt lõi và nguyên liệu không thể thiếu cho hoạt động kinh tế toàn cầu.

Kết quả cho thấy trong năm 2022, các công ty Trung Quốc đã tăng thị phần trong thị trường xe điện, vật liệu sản xuất pin, màn hình tinh thể lỏng và các sản phẩm quan trọng khác. Trong 63 sản phẩm, dịch vụ, các công ty Trung Quốc chiếm thị phần hơn 30% với 13 sản phẩm, dịch vụ.

Các công ty Trung Quốc cũng đóng vai trò quan trọng trong thị trường xe điện và các thị trường liên quan.

Trong năm 2022, Tesla vẫn dẫn dầu thị trường xe điện toàn cầu, với thị phần 18.9%. Trong khi đó, 3 công ty Trung Quốc nắm tới 27.7% thị phần xe điện. BYD nắm thị phần lớn thứ hai trong thị trường xe điện, với 11.5% (tăng từ mức 6.9% của năm 2021).

Năm 2022, thị phần của Tesla cũng giảm 3.4 điểm phần trăm so với năm 2021.

Trong top 5 nhà sản xuất chất cách điện cho pin lithium-ion (sử dụng trong xe điện và các sản phẩm khác), thì có tới 4 công ty Trung Quốc với tổng thị phần lên tới 63%. Đáng chú ý nhất là trường hợp của Sinoma Science & Technology. Công ty này từng không nằm trong top 5 trong năm 2021, nhưng đã tăng lên vị trí thứ 2 trong năm 2022 với thị phần 11%.

Trong thị trường pin lithium-ion cho xe điện, BYD tăng trưởng mạnh về thị phần từ 7.7% (năm 2021) lên 14.4%. BYD và các nhà sản xuất Trung Quốc chiếm tổng cộng hơn 60% thị phần của thị trường này.

Với hoạt động sản xuất xe điện, các công ty Trung Quốc dường như thống trị từ khâu thượng nguồn cho tới hạ nguồn.

Trong ngày 28/08, BYD công bố lãi ròng 10.9 tỷ Nhân dân tệ (1.5 tỷ USD) trong 6 tháng đầu năm, gấp 3 lần so với cùng kỳ. Trong tháng 7/2023, họ thông báo xây dựng thêm nhà máy sản xuất xe điện và các sản phẩm khác ở Brazil.

Gotion, nhà sản xuất pin lớn thứ 4 ở Trung Quốc, cũng sắp vận hành một nhà máy ở Đức vào cuối năm 2023.

Trong bối cảnh thế này, Mỹ và các quốc gia khác sẽ khó giảm phụ thuộc vào nguồn cung xe điện và các sản phẩm liên quan từ Trung Quốc.

Chuỗi cung ứng toàn cầu cũng bị ảnh hưởng khi căng thẳng Mỹ-Trung chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Các công ty Mỹ đã ứng phó với vấn đề này theo nhiều cách khác nhau.

Apple và các công ty khác chuyển dịch nhà máy từ Trung Quốc sang Ấn Độ để đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Trong khi đó, công ty đầu tư vốn mạo hiểm Sequoia Capital quyết định tách hoạt động ở Trung Quốc thành công ty riêng, đồng thời quản lý tách biệt giữa thị trường Mỹ và Trung Quốc.

Trong chuyến thăm Trung Quốc hồi tháng 5/2023, CEO Tesla Elon Musk cho biết công ty của ông phản đối tình trạng “tách rời” giữa Mỹ và Trung Quốc, đồng thời cam kết mở rộng hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc.

Ở lĩnh vực bán dẫn, 14 công ty Trung Quốc đã huy động hơn 6.83 tỷ USD thông qua các đợt IPO trong 6 tháng đầu năm.

Trong khi đó, nhà sản xuất chip Micron Technology của Mỹ cho biết sẽ chi 4.3 tỷ Nhân dân tệ để lắp đặt các thiết bị kiểm tra và đóng gói hiệu suất cao tại nhà máy ở Trung Quốc.

Theo kết quả khảo sát của Nikkei, các công ty Mỹ chiếm thị phần lớn nhất đối với 22 sản phẩm. Còn các công ty Trung Quốc dẫn đầu ở 16 thị trường. Trong khi đó, các công ty Nhật Bản chiếm thị phần lớn nhất ở 6 thị trường, giảm so với mức 7 thị trường hồi năm 2021.

“Để giảm thiểu rủi ro, các công ty cần phải đa dạng hóa chuỗi cung ứng ở từng khu vực”, Kumiko Pivette, nhà quản lý cấp cao tại PwC Japan, chia sẻ.