MỚI

Thiệp 24HMoney v2.0

#Kinh doanh

24HMONEY đã kiểm duyệt

Toàn cảnh Quy hoạch điện 8: Chương mới của ngành điện?

Ngày 15/05/2023, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức phê duyệt Quy hoạch điện 8 (QHĐ8). Theo báo cáo của VNDirect, điều này đã mở ra chương mới cho ngành điện Việt Nam.

Sau những cam kết mạnh mẽ tại COP26 và mới đây nhất là COP27, với mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” (Net Zero), Chính phủ Việt Nam đã điều chỉnh quan điểm phát triển nguồn điện từ QHĐ7 sang phương án chuyển đổi năng lượng mạnh mẽ hơn trong QHĐ8. Theo đó, VNDirect cho rằng QHĐ8 đã đánh giá toàn diện hơn, đưa vào cân đối nhiều loại nguồn điện linh hoạt hơn.

Về cơ bản, QHĐ7 và QHĐ8 đều được xây dựng nhằm đáp ứng kịch bản phát triển kinh tế với tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 7% và tăng trưởng tiêu thụ điện trung bình khoảng 9% trong giai đoạn 2021-2030. Tuy nhiên, tỷ trọng cơ cấu nguồn điện đã có sự thay đổi đáng kể, trong đó QHĐ8 đẩy mạnh phát triển các giải pháp xanh hơn với nỗ lực hoàn thành các thỏa thuận trong “Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng” (JETP) đã ký kết trong năm 2022.

Bức tranh của ngành điện sau QHĐ8

QHĐ8 sẽ có tác động lớn đến toàn cảnh ngành điện. VNDirect chỉ ra dưới đây.

Đáng chú ý, nhằm đẩy nhanh tiến độ giảm phát thải, điện khí sẽ phải chuyển đổi một phần nhiên liệu đầu vào sang đốt kèm với hydro sau 20 năm hoạt động.

Hơn nữa, Việt Nam dự kiến đưa vào vận hành 6,000MW điện gió ngoài khơi đầu tiên trong 2021-2030, sau đó bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn nguồn điện này với tăng trưởng kép đạt 15% trong 2030-2050, chiếm 16% tổng công suất nguồn điện.

Trong thời gian tới, các nhà máy điện than trên 40 năm sẽ bị loại bỏ, trong khi các nhà máy khác sẽ phải nghiên cứu đốt kèm thêm ammoniac sau 20 năm hoạt động. Dự kiến, công suất điện than sẽ tăng 2% trong 2021-2030 và giảm 1% trong 2030-2050, tỷ trọng giảm từ 19% tổng công suất trong 2030 xuống còn 4% trong 2050.

So với QHĐ7, phương án chính thức trong QHĐ8 sẽ cắt giảm đáng kể việc phụ thuộc vào nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch, và giảm thiểu gánh nặng nhập khẩu điện. Tuy nhiên, kế hoạch phát triển công suất trong QHĐ8 dự kiến làm tăng chi phí đầu tư của hệ thống trong giai đoạn 2021-2050 tùy kịch bản.

Theo quan điểm của VNDirect, QHĐ8 đã thống nhất được một phương án “đủ và xanh”, nhưng có thể khó thực hiện hơn QHĐ7 điều chỉnh do sự phát triển mạnh mẽ của các nguồn điện giá cao như điện khí và điện NLTT, trong khi các công nghệ thay thế nhiên liệu đầu vào như hydro, ammoniac cho các nhà máy nhiệt điện vẫn chỉ đang ở giai đoạn nghiên cứu và thử nghiệm.

Cụ thể, tổng mức đầu tư cho nguồn điện dự kiến đạt 114 tỷ USD trong giai đoạn 2021-2030, phân bổ chủ yếu cho điện khí (30%) và điện gió (35%). Nhiệt điện than trong giai đoạn này cũng chiếm một phần không nhỏ khoảng 15% tổng nhu cầu vốn.

Giai đoạn 2030-2050, tổng nhu cầu vốn sẽ tăng mạnh và đạt khoảng 495 tỷ USD, trong đó nhu cầu vốn cho điện gió chiếm phần lớn (63%) và sau đó là điện mặt trời (18%). Mặt khác, nhu cầu phát triển lưới điện dự kiến chiếm khoảng 11% tổng nhu cầu vốn ngành điện trong 2021-2030 và 7% trong 2031-2050.