Tìm cách gỡ khó cho doanh nghiệp xuất khẩu

Đầu tư phát triển và tạo điều kiện cho logistic là một phần quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu.

Ông Lê Huỳnh Minh Tú, Phó giám đốc Sở Công thương TP.HCM cho biết, do tác động từ dịch Covid-19, kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp thành phố trong năm 2021 chỉ đạt 44,9 tỷ USD, tăng nhẹ 1% so với năm 2020. Hầu hết các thị trường xuất khẩu chủ yếu của thành phố đều giảm kim ngạch, như Trung Quốc giảm 8,7%, Hoa Kỳ giảm 2,3%, Nhật Bản giảm 14,7% và EU giảm 0,8%...

Mặc dù công tác kiểm soát dịch bệnh trên địa bàn TP.HCM đang được triển khai tốt nhưng hoạt động sản xuất, xuất khẩu của doanh nghiệp khó có thể sớm phục hồi. Việc thiếu hụt nhân công, tài xế, kho bãi; hay giá cước vận tải biển tăng cao; tình trạng thiếu hụt container rỗng, thiết bị bốc dỡ và tàu chuyên chở vẫn đang khiến các chuỗi cung ứng đối mặt với áp lực lớn. Đặc biệt, các thị trường xuất khẩu trọng điểm của TP.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung đang có xu hướng tăng cường áp dụng nhiều biện pháp để phòng chống dịch, gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp.

“Trước thực trạng này, những ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan hữu quan là cơ sở để các bên hữu quan xây dựng các giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu. Đây cũng là cơ hội để cùng trao đổi, nhận diện về bối cảnh, những khó khăn, thách thức để có các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tái cơ cấu, tổ chức lại sản xuất phục vụ xuất khẩu”, ông Tú khẳng định.

Trong khi đó, bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực thực phẩm TP.HCM cho biết, trong bối cảnh hiện nay, doanh nghiệp xuất khẩu phải đối diện với khó khăn về giá nguyên phụ liệu cho sản xuất tăng 15%-40% so với thời điểm trước dịch và phí dịch vụ logistics tăng cao gấp nhiều lần. Đây là hai vấn đề chính khiến các doanh nghiệp tỏ ra khá thận trọng trong việc nhận đơn hàng mới. Hội Lương thực Thực phẩm TP. HCM kiến nghị Chính phủ sớm triển khai chương trình tổng thể phục hồi và phát triển kinh tế với các chính sách được thiết kế khoa học, sát với nhu cầu, điều kiện của doanh nghiệp, tính khả thi cao. Cùng với đó là các gói hỗ trợ đặc biệt cho doanh nghiệp có khả năng phục hồi nhanh ở những ngành quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế và an sinh xã hội để sớm tạo sức bật cho nền kinh tế. “Khó khăn, vướng mắc đối với các doanh nghiệp xuất khẩu ngành lương thực thực phẩm hiện nay nằm ở nhân công thời vụ, vốn sản xuất và các hàng rào kỹ thuật khắt khe", bà Chi nhấn mạnh.

Đại diện cho các doanh nghiệp cung ứng vận chuyển, ông Huỳnh Văn Cường, Phó Chủ tịch Hiệp hội Logistics TP. HCM kiến nghị, cần điều chỉnh, tạo sự linh hoạt, thống nhất trong các quy định; tạo cơ chế đặc biệt cho các doanh nghiệp logistics Việt Nam dẫn dắt thị trường, giảm chi phí, giúp nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm và hàng hóa Việt Nam. Cùng với đó, xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ, đẩy nhanh tiến độ các dự án kết nối hạ tầng giao thông, kết nối đa phương thức, tạo thuận lợi phát triển dịch vụ logistics, tăng cường đầu tư vào hạ tầng hậu cần và kho bãi để tăng cường hệ sinh thái logistics, kết nối khu vực giúp tăng khả năng cạnh tranh thương mại của Việt Nam trên toàn cầu.

"Cần có sự quan tâm, định hướng phát triển đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Xây dựng hệ thống kỹ năng cần thiết - hướng đến mục tiêu người được đào tạo sẽ đáp ứng được nhu cầu thực tế tại doanh nghiệp, hướng đến sự minh bạch năng lực trong ngành dịch vụ logistics, phối hợp với các trung tâm đào tạo, Hiệp hội Quốc tế (FIATA) để xây dựng giáo trình phù hợp, bảo đảm chất lượng đào tạo" - ông Cường bổ sung.

Trong khuôn khổ phối hợp với Sở Công thương TP.HCM giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu nhằm tạo thuận lợi thương mại trong bối cảnh Covid-19, bà Ann Marie Yastishock, Giám đốc Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) Việt Nam, cho biết, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của các doanh nghiệp tại TP.HCM. Do vậy, USAID luôn xem đây là đối tác chiến lược trong các hoạt động tạo thuận lợi thương mại. Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp TP.HCM, USAID đã thông qua dự án “Tạo thuận lợi thương mại” (USAID TFP) để tập trung tháo gỡ những khó khăn liên quan đến các vấn đề như đơn giản hóa và hài hòa hóa các chính sách, thủ tục giữa các cơ quan liên quan.

Quan trọng hơn, trong 6 địa phương được lựa chọn triển khai dự án USAID TFP, TP.HCM là địa bàn trọng điểm được quan tâm hàng đầu trong việc tạo thuận lợi thương mại… “Chúng tôi thu thập ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan hữu quan, từ đó có các giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu, cắt giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp và khắc phục những khó khăn trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 còn diễn biến phức tạp, gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực”, bà Ann Marie Yastishock nói.