Tiêu thụ thép: Bức tranh trái chiều

Do ảnh hưởng dịch Covid-19, các hoạt động xây dựng bị đình trệ, mức tiêu thụ thép trong nước tháng 8 đã "về đáy" trong 5 năm trở lại đây. Tuy nhiên, xuất khẩu lại tăng cao, kéo theo lượng tiêu thụ thép của Việt Nam trong 8 tháng năm 2021 vẫn tiếp tục tăng

Tiêu thụ trong nước "chạm đáy"

Báo cáo từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho thấy, trong tháng 8/2021, tiêu thụ nhiều mặt hàng thép đều có mức giảm do khó khăn từ dịch Covid-19, các hoạt động xây dựng bị đình trệ. Cụ thể, sản xuất thép thành phẩm đạt 2,35 triệu, giảm 1,9% so với tháng 7, tương đương mức sản lượng cùng kỳ năm 2020; tiêu thụ thép các loại đạt 1,9 triệu tấn, giảm lần lượt 9,4% so với tháng trước và giảm 8% so với cùng kỳ năm trước.

Sản xuất và tiêu thụ thép xây dựng gần như thấp nhất trong 5 năm gần đây. Sản lượng thép xây dựng sản xuất đã giảm hơn 2% so với tháng 7 và giảm 8,1% so với cùng kỳ 2020; tiêu thụ chỉ đạt hơn 559.000 tấn, giảm mạnh 29,31% so với tháng trước và giảm 39,6% so với cùng kỳ năm 2020. Sản xuất thép cuộn cán nguội tháng 8 đạt hơn 383.000 tấn, giảm 12,73% so với tháng 7.2021 và giảm 12,9% so với cùng kỳ 2020; tiêu thụ đạt gần 164.000 tấn, giảm 8,35% so với tháng trước và giảm 10% so với cùng kỳ 2020…

Lý giải nguyên nhân tiêu thụ thép giảm mạnh, VSA cho rằng, các TP.Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và nhiều tỉnh phía Nam thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 khiến các hoạt động xây dựng bị đình trệ, giãn tiến độ hoặc dừng lại, chuỗi cung ứng nguyên liệu có nguy cơ bị đứt gãy. Ngoài ra, cước phí vận tải biển tăng cao, các hoạt động logistics tắc nghẽn; việc tổ chức duy trì sản xuất 3 tại chỗ của doanh nghiệp phát sinh nhiều chi phí. Bên cạnh đó, ở miền Bắc, thời tiết bước vào mùa mưa khiến cho các hoạt động xây dựng không thuận lợi...

Xuất khẩu tăng cao

Mặc dù tiêu thụ thép trong nước giảm mạnh do những tác động khách quan, song xuất khẩu thép cả nước trong tháng 8 lại tăng mạnh. Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 8, xuất khẩu sắt, thép các loại đạt 1,53 triệu tấn với trị giá gần 1,5 tỷ USD, tăng 33,8% về lượng và 35,2% về trị giá so với tháng trước. Nếu so với cùng kỳ năm trước, trị giá xuất khẩu của mặt hàng này cao gấp 2,5 lần. Đây là tháng có trị giá xuất khẩu sắt, thép các loại cao nhất từ trước đến nay và là tháng thứ hai liên tiếp vượt 1 tỷ USD. Tính chung từ đầu năm đến hết tháng 8, cả nước xuất khẩu 8,54 triệu tấn sắt, thép các loại với trị giá đạt gần 7,1 tỷ USD, tăng 43,4% về lượng và 127% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.

Sắt, thép các loại được các doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu sang các thị trường ASEAN đạt 2,7 triệu tấn xấp xỉ mức xuất khẩu của cùng kỳ năm trước. Xuất sang thị trường Trung Quốc đạt 1,8 triệu tấn, giảm 13,2%. Ngược lại, xuất khẩu nhóm hàng này tăng vượt trội sang hai thị trường EU và Mỹ.

Theo đánh giá của VSA, xuất khẩu sắt, thép đang thuận lợi khi nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường gia tăng nhiều tháng qua. Xuất khẩu sang EU tăng 7,5 lần so với cùng kỳ nhờ tác động từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) hơn một năm qua.

Nhờ xuất khẩu nhiều và mức tiêu thụ các tháng đầu năm tăng cao nên tính lũy kế 8 tháng, sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm thép của doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn tăng trưởng. Về giá thành, hiện giá bán thép trong nước đã ổn định do trong nước nhu cầu thấp, ở mức bình quân khoảng 16.200 - 16.500 đồng/kg tùy từng chủng loại sản phẩm và từng doanh nghiệp cụ thể.