MỚI

ĐK sử dụng trợ lý đầu tư M.AI

#Tài chính

24HMONEY đã kiểm duyệt

Tiền số trỗi dậy: Cơ hội đổi mới hay thách thức cho thị trường vốn?

Các sàn giao dịch tiền số không chỉ tạo cơ hội huy động vốn mới mà còn thách thức sự ổn định của thị trường tài chính truyền thống.

Tác động kép đến thị trường vốn: Cơ hội hay thách thức?

Việt Nam đang từng bước xây dựng khung pháp lý cho tài sản kỹ thuật số, trong đó có các sàn giao dịch tiền số. Khi hành lang pháp lý dần hoàn thiện, thị trường này hứa hẹn sẽ minh bạch và được kiểm soát chặt chẽ hơn, mở ra cơ hội phát triển mới. Đây là bước đi quan trọng, nhất là khi Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ sở hữu tiền số cao nhất thế giới. Theo thống kê từ Triple-A, năm 2023, khoảng 20,9 triệu người Việt sở hữu tiền số, chiếm 21,2% dân số – tỷ lệ vượt xa Mỹ và chỉ đứng sau Ấn Độ về tổng số người dùng.

Trước sự phát triển mạnh mẽ của tiền số, câu hỏi đặt ra là: Liệu thị trường này sẽ bổ sung hay làm xáo trộn thị trường vốn truyền thống? Một mặt, các sàn giao dịch tiền số có thể mang đến kênh huy động vốn mới, gia tăng thanh khoản và mở rộng không gian đầu tư. Mặt khác, sự dịch chuyển dòng tiền từ chứng khoán, trái phiếu sang tiền số có thể gây ra những thách thức trong kiểm soát dòng vốn, ổn định tài chính và ngăn chặn rủi ro đầu cơ.

Cơ hội và thách thức khi hợp pháp hóa tiền số

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP.HCM) nhận định rằng việc xây dựng khung pháp lý và đưa sàn giao dịch tiền số vào vận hành sẽ có tác động hai chiều đến thị trường tài chính. Về mặt tích cực, nó có thể tạo ra một hệ thống giao dịch song song với thị trường truyền thống, giúp Việt Nam nâng cao độ mở tài chính và hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng tiền số hoạt động theo mô hình xuyên biên giới, với chi phí trung gian gần như bằng 0, tạo áp lực cạnh tranh mạnh mẽ lên hệ thống tài chính hiện tại. “Về lâu dài, tiền số có thể dần thay thế phương thức giao dịch truyền thống nhờ vào cơ chế tự động hóa và hợp đồng thông minh,” ông Huân phân tích.

Bên cạnh cơ hội, rủi ro cũng là yếu tố không thể bỏ qua. Các sàn giao dịch tiền số có thể trở thành công cụ cho các hoạt động rửa tiền và tài trợ khủng bố nếu không được quản lý chặt chẽ. “Bitcoin và nhiều đồng tiền số khác đã bị tội phạm mạng lợi dụng, vì vậy cần có cơ chế kiểm soát chặt để hạn chế những tác động tiêu cực,” ông Huân nhấn mạnh.

Một thách thức khác là ảnh hưởng của tiền số đối với chính sách tiền tệ. Nếu các đồng tiền không do Chính phủ phát hành được sử dụng rộng rãi, khả năng điều tiết tiền tệ sẽ gặp nhiều khó khăn. “Việc kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô sẽ chịu nhiều áp lực nếu không có biện pháp quản lý hợp lý,” ông Huân cảnh báo.

Dòng vốn có dịch chuyển khỏi thị trường truyền thống?

Một trong những lo ngại lớn nhất khi sàn giao dịch tiền số đi vào hoạt động là khả năng dòng vốn rời khỏi kênh đầu tư truyền thống như chứng khoán. Tâm lý đám đông và kỳ vọng lợi nhuận cao có thể thúc đẩy sự dịch chuyển này, tạo ra những biến động khó lường trên thị trường vốn.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân cho rằng mức độ dịch chuyển sẽ phụ thuộc vào cách thức vận hành của thị trường tiền số tại Việt Nam. Nếu thị trường này có sự liên thông với chứng khoán, chẳng hạn như mô hình giao dịch chứng khoán phi tập trung, dòng tiền giữa các thị trường sẽ được kết nối chặt chẽ hơn. Ngược lại, nếu thị trường tiền số hoạt động độc lập, sự cạnh tranh với các kênh đầu tư truyền thống là điều không thể tránh khỏi.

Thực tế, số tài khoản giao dịch tiền số của người Việt đã vượt xa số tài khoản chứng khoán trong nước, cho thấy mức độ phổ biến của thị trường này. “Khi chưa có khung pháp lý, nhà đầu tư Việt Nam buộc phải giao dịch trên các sàn quốc tế. Vì vậy, thay vì cấm, chúng ta nên hợp pháp hóa thị trường để dễ dàng quản lý hơn,” ông Huân đề xuất.

Ông cũng lưu ý rằng việc kiểm soát dòng vốn ra nước ngoài sẽ là một thách thức lớn nếu thị trường tiền số vẫn hoạt động theo mô hình xuyên biên giới. “Tự do hóa dòng vốn là xu hướng tất yếu của một nền tài chính phát triển. Vấn đề quan trọng là cần tái cấu trúc hệ thống tài chính để thích ứng với sự thay đổi này,” ông Huân nhấn mạnh.

Sự ra đời của sàn giao dịch tiền số có thể mang đến cơ hội thu hút dòng vốn quốc tế, đồng thời thúc đẩy sự đổi mới trong hệ thống tài chính. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả tiềm năng này mà không gây xáo trộn thị trường truyền thống, Việt Nam cần một khung pháp lý chặt chẽ, linh hoạt và phù hợp với xu hướng phát triển toàn cầu.