Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Singapore và Brunei: Gắn kết hai đối tác chia sẻ một ASEAN thịnh vượng

Chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Singapore và Brunei thể hiện sự coi trọng của Việt Nam với hai đối tác quan trọng trong khu vực.

Nhận lời mời của Thủ tướng nước Cộng hòa Singapore Lý Hiển Long và Quốc vương Brunei Darussalam Sultan Haji Hassanal Bolkiah, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thăm chính thức nước Cộng hòa Singapore và Brunei Darrussalam từ ngày 8-11/2.

Chuyến đi nhiều ý nghĩa

Là chuyến thăm khai Xuân Quý Mão 2023, chuyến thăm chính thức Singapore và Brunei Darussalam của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có ý nghĩa hết sức quan trọng. Đây là chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Chính phủ đến hai nước trên cương vị mới, nhằm tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại nhất quán mà Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đề ra, đó là ưu tiên phát triển quan hệ với các nước láng giềng và ASEAN. Đặc biệt, đây cũng là chuyến thăm chính thức đầu tiên của người đứng đầu Chính phủ Việt Nam tới Singapore sau gần năm năm và Brunei sau gần 16 năm.

Với Singapore, chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Singapore phát triển năng động, mạnh mẽ trên các lĩnh vực. Đặc biệt, năm 2023 đánh dấu dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 10 năm quan hệ Đối tác chiến lược. Vì vậy, đây là sự kiện đầu tiên trong một loạt sự kiện sẽ diễn ra tại hai nước trong năm nay.

Tiếp nối hai chuyến thăm của hai nguyên thủ quốc gia trong năm 2022 (chuyến thăm Singapore của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Halimah Yacob), chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính thể hiện sự tin cậy chính trị, mối quan hệ đặc biệt giữa Việt Nam và Singapore.

Với Brunei, chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ hai nước đang trên đà phát triển tốt đẹp và hai nước vừa kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2022.

Với ý nghĩa đó, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt nhận định, chuyến thăm sẽ giúp tạo xung lực mạnh mẽ làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược với Singapore, một trong những đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam và quan hệ Đối tác toàn diện với Brunei, đối tác kinh tế giàu tiềm năng và là nơi chứng kiến Việt Nam trở thành thành viên thứ bảy của ASEAN vào tháng 7/1995.

Nhấn mạnh quan hệ Việt Nam với Singapore và Brunei dựa trên nhiều điểm đồng, cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, giao lưu nhân dân, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt tin rằng Việt Nam và hai nước đều chia sẻ ước muốn xây dựng khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định và phồn vinh. Do đó, chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ lần này còn mang theo thông điệp về láng giềng gần gũi, bổ sung lẫn nhau, chung tay phát triển vì một ASEAN gắn kết, một Đông Nam Á hòa bình, ổn định và thịnh vượng.

Trọng tâm “số” và “xanh”

Trong chuyến thăm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Lãnh đạo cấp cao của Singapore và Brunei dự kiến sẽ trao đổi và thống nhất nhiều phương hướng và biện pháp, trong đó có những biện pháp mới, mang tính đột phá nhằm làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực, nhất là về hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, an ninh, quốc phòng, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ và mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới như đổi mới sáng tạo, kinh tế số, kinh tế xanh, phát triển bền vững và năng lượng sạch…

Các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp của Việt Nam cũng sẽ ký kết các văn kiện hợp tác quan trọng với các đối tác của Singapore và Brunei nhân dịp này, trong đó điểm nhấn là Bản ghi nhớ cấp Chính phủ về thiết lập Quan hệ đối tác kinh tế số - kinh tế xanh Việt Nam-Singapore và Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Brunei giai đoạn 2023-2027.

Bên cạnh đó, các bộ, ngành, địa phương cũng sẽ có nhiều hoạt động hợp tác chuyên ngành nhân dịp chuyến thăm này, nhất là trong giáo dục-đào tạo, an ninh-quốc phòng, phát triển hạ tầng đô thị, hàng hải, cảng biển...

Đặc biệt, nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư sẽ được tổ chức với sự tham gia của các tập đoàn hàng đầu của hai nước và quốc tế. Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ chủ trì diễn đàn doanh nghiệp, gặp và làm việc với lãnh đạo nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn, trong đó có tọa đàm với các quỹ đầu tư, ngân hàng, tài chính lớn của Singapore và quốc tế để tìm kiếm cơ hội đầu tư vào các lĩnh vực ESG (môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp) và tọa đàm với một số doanh nghiệp năng lượng hàng đầu Brunei.

Có thể thấy rõ, chuyến thăm đặt trọng tâm vào chuyển đổi số và hợp tác về năng lượng xanh, năng lượng sạch. Đây là những lĩnh vực mà Singapore và Brunei có thế mạnh, trong khi Việt Nam đang có nhu cầu. Đồng thời, việc thúc đấy các hoạt động kinh tế, thương mại, đầu tư xuyên suốt chuyến thăm tới hai nước láng giềng Đông Nam Á cũng thể hiện quyết tâm và nỗ lực phục hồi của Việt Nam sau đại dịch.

Trong các chuyến thăm cấp cao gần đây giữa Việt Nam và Singapore, lãnh đạo hai bên đã nhất trí một số phương hướng hợp tác lớn, phù hợp với thời đại công nghiệp 4.0, đặc biệt trong các lĩnh vực mới như kinh tế số, chuyển đổi số, kết nối chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, xây dựng nền kinh tế xanh, phát triển bền vững, hợp tác theo chuỗi trong sản xuất. Chuyến thăm lần này nhằm đưa hợp tác kết nối kinh tế Việt Nam-Singapore lên tầm cao mới trong bối cảnh một loạt hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới có sự tham gia của hai nước có hiệu lực và đi vào triển khai, trong đó có Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).

Trong khi đó, chuyến thăm tới Brunei sẽ góp phần triển khai hiệu quả khuôn khổ hợp tác Đối tác toàn diện, trong đó ưu tiên lĩnh vực kinh tế.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng sẽ trao đổi với lãnh đạo hai nước về các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm, đóng góp cho hòa bình, an ninh ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Tạo xung lực mới với đối tác đặc biệt

Điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến đi của Thủ tướng Phạm Minh Chính là đảo quốc sư tử Singapore. Trong 50 năm qua và đặc biệt là trong 10 năm trở lại đây, sau khi Việt Nam và Singapore ký quan hệ Đối tác chiến lược, hai nước đã hợp tác toàn diện trên mọi lĩnh vực, từ chính trị, ngoại giao, quốc phòng, an ninh đến giao lưu nhân dân… Tất cả các lĩnh vực đều phát triển rất đồng đều và mạnh mẽ.

Trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp được duy trì thường xuyên, hiệu quả, đặc biệt là trong năm 2022 vừa qua.

Về kinh tế, đầu tư, thương mại, Singapore là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam ở khu vực. Tổng kim ngạch thương mại hai chiều năm 2022 đạt khoảng 9 tỷ USD, tăng 10,1% so với năm 2021.

Hiện nay, Singapore là nhà đầu tư lớn nhất của ASEAN vào Việt Nam và đứng thứ 2/141 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, với 3.032 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký đạt 70,39 tỷ USD.

Các Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP) là biểu tượng hợp tác kinh tế giữa hai nước với khu 12 VSIP hiện diện tại chín tỉnh, thành của Việt Nam với tổng diện tích khoảng 7.517 ha. Các VSIP đã đi vào hoạt động với tỷ lệ lấp đầy cao (khoảng 83,2%), thu hút được 17,6 tỷ USD tổng vốn đầu tư cho khoảng 900 dự án, tạo gần 300.000 việc làm.

Tính đến tháng 12/2022, Việt Nam có 140 dự án đầu tư sang Singapore còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký hơn 586 triệu USD, tập trung vào lĩnh vực khoa học công nghệ, bán buôn bán lẻ, thông tin truyền thông, bất động sản, công nghiệp chế biến, chế tạo…

Về hợp tác quốc phòng – an ninh, Hiệp định về hợp tác quốc phòng song phương ký tháng 2/2022, Kế hoạch hợp tác quốc phòng giai đoạn 2023-2025 và Bản ghi nhớ trong lĩnh vực an ninh mạng ký tháng 10/2022 đang được hai nước triển khai; phát huy hiệu quả các cơ chế đối thoại, tăng cường hợp tác giữa các quân, binh chủng.

Về giao thông vận tải, Singapore là thị trường hàng không có tầm quan trọng đặc biệt với Việt Nam với lượng hành khách đến Việt Nam đứng thứ sáu, trước khi dịch Covid bùng phát). Hợp tác trong các lĩnh vực khác như giáo dục, văn hoá, du lịch… cũng được củng cố, thúc đẩy bằng những văn bản thoả thuận, bản ghi nhớ cụ thể, thực chất.

Trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Singapore phát triển năng động, mạnh mẽ, đây là dịp để hai nước nhìn lại những thành tựu đã đạt được và hướng tới những mục tiêu mới trong quan hệ song phương.

Quan hệ trên đà phát triển tốt đẹp

Với điểm dừng chân thứ hai là vương quốc Brunei, chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính diễn ra vào thời điểm quan hệ hai nước đang trên đà phát triển tốt đẹp, hai nước vừa kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1992-2022).

Trong hơn ba thập niên qua, quan hệ Việt Nam - Brunei đã có bước phát triển quan trọng về mọi mặt, từ chính trị, kinh tế, thương mại cho đến văn hóa, giao lưu nhân dân.

Tiếp xúc cấp cao và các cấp cũng như cơ chế hợp tác song phương được duy trì hiệu quả. Trong năm 2022 kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã thăm chính thức Brunei và cùng Bộ trưởng Ngoại giao II Brunei đồng chủ trì kỳ họp lần II Ủy ban Hỗn hợp hợp tác song phương JCBC.

Về kinh tế, thương mại, đầu tư, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước năm qua đã có bước tiến tích cực sau đại dịch, vượt mục tiêu 500 triệu USD trước kỳ hạn 2025. Đến tháng 10/2022, kim ngạch thương mại song phương đạt 638,5 triệu USD, tăng 141,4% so với cùng kỳ năm 2021. Brunei đứng thứ 26/141 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với tổng vốn đăng ký đạt 971 triệu USD, tập trung vào công nghiệp chế biến, chế tạo, xây dựng và kinh doanh bất động sản.

Về hợp tác an ninh, quốc phòng, hai nước tiếp tục triển khai hiệu quả các nội dung hợp tác trên cơ sở Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng song phương, trong đó có trao đổi đoàn các cấp, đào tạo, trao đổi thông tin và phối hợp trong tìm kiếm cứu nạn.

Hợp tác trong các lĩnh vực như năng lượng, nông nghiệp, giáo dục, hợp tác biển, giao lưu nhân dân... tiếp tục được chú trọng phát triển.

Với ý nghĩa đặc biệt và nội dung, trọng tâm thực chất, tin tưởng rằng những kết quả tốt đẹp đạt được trong chuyến thăm chính thức tới Singapore, Brunei của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ góp phần nâng tầm hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Singapore và Đối tác toàn diện Việt Nam - Brunei. Quan đó, chuyến thăm cũng đóng góp vào việc củng cố đoàn kết của ASEAN, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.