Thịt lợn quê tôi

Nhân việc mọi người bàn tán xôn xao về chuyện giá dầu âm, những chuyện phức tạp thị trường phái sinh, cụ thể trong trường hợp này là thị trường giao sau hay thị trường hợp đồng tương lai về dầu thô, thực sự không dễ cho mọi người không chuyên hiểu đúng.

Nhưng cũng giống như bất kỳ món ăn cao cấp nào, dù có đặt cho nó những cái tên mỹ miều, thì cũng có những món ăn bình dân tương ứng. Chỉ là người ta làm cho nó trở nên sang trọng và đắt đỏ hơn mà thôi.

Vậy, để cho dễ hiểu, tôi xin giải thích rằng thị trường giao sau về dầu thô nó hoạt động cũng chẳng khác gì chợ lợn ở quê tôi. Quê tôi có một trang trại lợn mà ở đó thằng bạn tôi nó làm chủ. Thằng này nó có giống lợn mà khi trưởng thành sau 3 tháng nuôi có thể đạt chính xác 1 tạ một con. Cái này gọi là chuẩn hóa lợn để sau này ai vào chợ lợn, chỉ cần nói đến lợn là biết trọng lượng rồi. Nó cho xuất chuồng hàng tháng và nó có thể điều chỉnh số lượng lợn theo thị trường, hoặc theo nó thích, nghĩa là nó có thể tác động được đến giá lợn. Hệ thống chuồng trại của thằng này có thể chứa được cùng lúc 100 con lợn trường thành chờ xuất chuồng.

Ngoài ra, ở quê tôi cũng có một thằng bạn làm lái lợn, một vài thằng bạn làm chủ nhà hàng chuyên bán thịt lợn và có một thằng làm chủ hệ thống chuồng lợn có thể chứa được 50 con cùng lúc. Mấy thằng chủ nhà hàng bán thịt lợn thường chỉ mua lợn theo tình hình bán hàng thực tế, chúng nó thuê chỗ nhốt lợn ở cái chuồng công suất 50 con kia. Bình thường chẳng bao giờ chuồng kín cả.

Ba tháng trước, thằng lái lợn nó đặt mua của thằng chủ trang trại vài trăm con lợn, thỏa thuận giao lợn rải rác trong tháng 5 và nó cũng làm thế với tháng 6. Cái này bọn bên Mỹ gọi là hợp đồng giao sau, còn ở quê tôi nó gọi là giấy nhận lợn. Nó đặt mua 4 triệu đồng/con. Mặc dù ở quê nhưng anh em làm có uy tín, thằng nào cầm cái giấy nhận lợn vào ngày chốt sổ cuối cùng là phải nhận lợn, nếu không nhận sẽ bị phạt rất nhiều tiền. Để việc thỏa thuận có tính tổ chức một tí, cứ mỗi khi giấy nhận lợn được trao tay, có một nhóm bảo kê gọi là Sở giao dịch lợn chúng nó làm chứng. Thằng lái lợn cậy nó có bằng CFA tại chức nên nó dự báo giá thịt lợn sẽ tăng, nó sẽ bán cái giấy nhận lợn đó cho mấy thằng chủ nhà hàng sau này với giá cao hơn để kiếm lời. Bình thường nó chẳng gặp vấn đề gì, mặc dù đôi khi lỗ, vì mấy thằng chủ nhà hàng thịt lợn thường sẽ mua.

Chả hiểu sao đợt này chẳng ai đi ăn thịt lợn, mấy thằng chủ nhà hàng chẳng bận tâm mua thêm lợn vì trong chuồng được thuê vẫn còn đầy lợn chưa bán được. Càng đến ngày chốt sổ, thằng lái lợn càng lo, bởi vì nó không thể nhận vài trăm con lợn cùng lúc được. Vậy là nó tìm cách bán, giá lợn giảm. Ban đầu giá lợn giảm từ từ vì bọn chủ nhà hàng thấy rẻ rẻ nên mua. Nhưng rồi đến sát ngày, cả thằng lái lợn lẫn thằng chủ nhà hàng chợt nhật ra là chuồng trại không đủ để nhốt lợn. Thằng chủ trang trại nó cũng không thể cho thuê chỗ giữ lợn vì nó cũng đang áp lực phải nhốt lợn trưởng thành mà nó liên tục nuôi. Thằng lái lợn hốt hoảng. Thằng chủ hệ thống chuồng trại ra giá tới 5 triệu để nó tìm cách giúp xử lý nhốt một con lợn. Vậy là thằng lái lợn nó chấp nhận cho thêm tiền thằng nào mua cái giấy nhận lợn tháng 5 của nó để tránh phải trả 5 triệu tiền giữ lợn càng nhiều càng tốt. Và cuối cùng, nó chấp nhận trả 4.99 triệu cho bất kỳ thằng nào mua giấy nhận lợn – tức là mua lợn của nó. Nhưng nó cũng khôn, nó chỉ chấp nhận như thế với đợt nhận lợn tháng 5 thôi, còn tháng 6 thì còn cả tháng nữa biết đâu người ta lại ăn thịt lợn nhiều hơn. Vậy nên, mặc dù giá của giấy nhận lợn tháng 6 có giảm, nhưng không phải cho tiền.

Vậy là ngày chốt sổ cũng xong. Thằng chủ trang trại lợn thực ra không mất tiền, nhưng nó đang gặp vấn đề quá nhiều lợn trong chuồng khó bán và giá lợn sẽ giảm. Thằng lái lợn mất tiền đợt này nhưng trước đây nó kiếm được. Bọn chủ nhà hàng thịt lợn nhận được tiền từ thằng lái lợn thì lại phải trả phí cho mấy thằng tìm cách nhốt lợn, nhưng ít ra nó cũng gần như không mất tiền mà vẫn có lợn. Tôi và mấy thằng bạn khác rủ nhau đi ăn thịt lợn thì cũng không vì thế mà được tiền, may chăng giá có thể giảm. Nếu có nhiều thằng đi ăn thịt lợn thì chợ lợn quê tôi sẽ dần trở lại bình thường. Và như vậy, chính chúng tôi, những người ăn thịt lợn, sẽ quyết định tình hình chợ lợn ở quê tôi.