Thị trường xăng dầu: Những nguy cơ do cấp phép tràn lan

Theo các chuyên gia trong ngành xăng dầu, với những doanh nghiệp (DN) làm xăng dầu giả, buôn lậu xăng dầu bị công an phát hiện, xử lý thời gian qua, cơ quan quản lý có thể và cần truy lại ngay việc cấp phép.

Thông tin của PV Tiền Phong cho biết, cơ quan quản lý đã kiểm tra khoảng 10 DN xăng dầu đầu mối ở các tỉnh, thành phố. Dự kiến, sẽ có 5 DN đầu mối bị rút giấy phép do liên quan đến hoạt động buôn bán hóa đơn, và có vi phạm khác.

Ðủ chiêu kiếm lợi nhuận

Một chuyên gia ngành xăng dầu cho rằng, với việc “bùng nổ” số lượng doanh nghiệp(DN) những năm qua, cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn. Tuy nhiên, cùng với lợi nhuận từ kinh doanh xăng dầu, có nhiều cách để DN dễ dàng huy động được lượng vốn lớn cũng như có thể “tận dụng” giấy phép kinh doanh để gia tăng doanh thu, lợi nhuận từ việc “lái” tiền đầu tư sang lĩnh vực khác.

Thực tế, để giúp DN ra đời sau vượt qua quy định phải có cảng, kho chứa, hệ thống phân phối… để được cấp phép, doanh nghiệp đã được cấp phép, đáp ứng đủ điều kiện có thể “lách” bằng cách ký hợp đồng dịch vụ thuê kho, bồn, bể chứa, thậm chí cả cho thuê lại cửa hàng. Số tiền cho thuê, kho, bồn, cửa hàng này là nguồn thu không hề nhỏ của khá nhiều DN trong ngành.

“Để lật tẩy chiêu kiếm tiền này của DN xăng dầu, cơ quan quản lý chỉ cần kiểm tra kho chứa của DN có dấu hiệu bất thường. Doanh nghiệp đầu mối phải đáp ứng yêu cầu dự trữ tối thiểu 30 ngày nên sẽ không có chuyện có kho rỗng 100% để cho thuê. “Sẽ có rất nhiều vấn đề sau việc thuê kho, bồn, bể chứa của các doanh nghiệp. Nếu cơ quan chức năng kiểm tra toàn bộ thị trường, những doanh nghiệp nào làm ăn gian dối, sẽ bị phát hiện ngay”, vị này cho hay.

Những câu hỏi đằng sau số DN xăng dầu tăng mạnh

Theo tìm hiểu của PV Tiền Phong, dù kinh doanh xăng dầu là một trong những ngành kinh doanh có điều kiện với mức độ cạnh tranh rất gắt gao nhưng cũng là lĩnh vực giúp DN có được mức lợi nhuận cao. Cụ thể, ngoài những DN chiếm thị phần lớn nhất trên thị trường như Petrolimex, PVOil, Saigon Petro, có 23/38 doanh nghiệp đầu mối xăng dầu có doanh thu năm 2019 đạt trên 1.000 tỷ đồng. Trong số này có 8 DN có doanh thu thuần trên 10.000 tỷ đồng.

Điểm chung của hầu hết các DN tư nhân trong lĩnh vực xăng dầu là đều khá kín tiếng trước truyền thông. Các báo cáo tài chính cho thấy, doanh thu và lợi nhuận kinh doanh hằng năm của các DN này đều khá tốt. Điển hình như Công ty TNHH Hải Linh (trụ sở tại Khu 2, xã Sông Lô, thành phố Việt Trì, Phú Thọ) năm 2019 có doanh thu thuần đạt 18.880 tỷ đồng. Công ty TNHH Vận tải Thủy bộ Hải Hà (trụ sở tại Thái Bình), Hải Hà nổi tiếng trong lĩnh vực xăng dầu cũng như tham gia kinh doanh, đầu tư vào bất động sản, dược phẩm. Công ty có vốn điều lệ 356 tỷ đồng tính đến tháng 6/2020 và đạt doanh thu thuần 15.807 tỷ đồng trong năm 2019. Một đại gia xăng dầu khác trong ngành phải kể đến là Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Long Hưng (trụ sở chính tại 12A Nguyễn Thị Huỳnh, phường 8, quận Phú Nhuận, TP.HCM) cũng có doanh thu thuần năm 2019 đạt gần 10.383 tỷ đồng.

Một đơn vị khác cũng lọt top “Câu lạc bộ” trên 10.000 tỷ đồng/năm là Công ty TNHH Thương mại vận tải và du lịch xuyên Việt Oil (trụ sở tại số 465-467 Hai Bà Trưng, phường 8, quận 3, TP.HCM), với doanh thu thuần 11.177 tỷ đồng. Dù vốn chủ sở hữu Xuyên Việt Oil chỉ hơn 44,3 tỷ đồng nhưng tính đến ngày 31/12/2019, tổng tài sản công ty lên tới 10.047 tỷ đồng.

Các DN xăng dầu cũng đạt mức doanh thu năm 2019 tính bằng nghìn tỷ khác phải kể đến là Công ty CP Thương mại, Tư vấn, Đầu tư, Xây dựng Bách Khoa Việt (doanh thu thuần 5.948 tỷ đồng); Công ty CP Xuất nhập khẩu nhiên liệu Đông Đô (doanh thu thuần 5.406 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư Nam Phúc (doanh thu thuần 4.364 tỷ đồng); Công ty CP Xăng dầu và Dịch vụ Hàng hải S.T.S (doanh thu 2.899 tỷ đồng) và Công ty CP Nhiên liệu Phúc Lâm (doanh thu thuần 2.260 tỷ đồng).

Một chuyên gia trong ngành xăng dầu nói với PV Tiền Phong: Nhiều trường hợp DN làm giả hoặc bị phát hiện buôn lậu xăng dầu thời gian qua xuất phát từ việc lợi nhuận thu được từ lĩnh vực này quá lớn. Số DN được cấp phép kinh doanh xăng dầu nhanh trong vài năm qua cũng cần xem lại.