MỚI

Thiệp giáng sinh độc lạ

#Chuyên gia

24HMONEY đã kiểm duyệt

Thị trường việc làm Mỹ trước thềm FOMC tháng 12: Bề ngoài ổn định, bên trong suy yếu

Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đặc biệt của thị trường lao động Mỹ – nơi những tín hiệu trên bề mặt và trong nội tại đang đi theo hai hướng trái ngược.

Tuy nhiên, đây chỉ là bức tranh bên ngoài và bên dưới lớp vỏ ổn định ấy là một loạt dấu hiệu suy yếu mang tính cấu trúc.

Một thị trường lao động đang hẹp dần

Mặc dù báo cáo bảng lương mới nhất vẫn cho thấy nước Mỹ tạo thêm đã tạo thêm 119000 việc làm, nhưng nếu nhìn vào bức tranh rộng lớn hơn, có thấy thấy tốc độ tạo việc làm mới của Mỹ đang giảm tốc rõ rệt qua các năm:

– 2022: 600–700 nghìn việc làm/tháng

– 2023: 250–300 nghìn

– 2024: khoảng 150 nghìn

– Quý IV/2025: chỉ còn quanh 60 nghìn –mức từng xuất hiện trước các khủng hoảng 2001, 2008 và 2020.

Sự chậm lại này không đến từ việc sa thải ồ ạt, mà từ việc doanh nghiệp dừng tuyển dụng, khiến cho thị trường xấu đi mà không tạo ra tín hiệu lớn ở trên bề nổi. Ngoài ra, dữ liệu việc làm này cũng bị điều chỉnh giảm liên tục. Trong 12 tháng qua, NFP bị điều chỉnh giảm tổng cộng hơn 900.000 việc làm, cho thấy bức tranh việc làm ổn định chỉ tạo ảo giác về mặt thống kê.

Đi sâu hơn vào dữ liệu NFP, dễ dàng nhận thấy chưa đến một nửa số ngành tại Mỹ tạo thêm việc làm và tăng trưởng chủ yếu đến từ ba nhóm mang tính phòng thủ là chăm sóc sức khỏe, giải trí và khu vực công.

Ngược lại, những ngành phản ánh sức khỏe thực sự của nền kinh tế như sản xuất, vận tải, kho vận, tài chính và dịch vụ doanh nghiệp đang thu hẹp nhân sự. Đây là mô hình cho thấy chỉ có một vài nhóm gánh vác thị trường việc làm và chỉ cần một nhóm lớn hụt hơi, bức tranh tổng thể sẽ xấu đi rất nhanh.

Tỷ lệ thất nghiệp ổn định – Bức tranh bề nổi

Trong khi tỷ lệ thất nghiệp U-3 chỉ nhích nhẹ lên mức 4.4% trong tháng 9, chỉ số U-6 – thước đo thất nghiệp mở rộng – lại tăng lên mức cao nhất gần bốn năm. Đây là dấu hiệu mang tính cảnh báo sớm vì U-6 phản ánh những phần yếu nhất của thị trường bao gồm người bị cắt giờ làm, người làm bán thời gian bất đắc dĩ và người muốn đi làm nhưng không tìm được việc phù hợp.

Tỷ lệ U-6 tăng là tín hiệu cảnh báo trước khi thất nghiệp tăng mạnh. Và trong năm 2025, thị trường viêc làm tại Mỹ đang đi theo lộ trình: dừng tuyển – cắt giờ – tăng việc làm part-time – ngừng thay thế vị trí trống. Lịch sử cho thấy sau giai đoạn này, sa thải sẽ xuất hiện trên diện rộng.

Fed hiện đang dựa quá nhiều vào Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu hàng tuần – một chỉ báo trễ. Số đỡnin trợ cấp thấp không còn mang nhiều ý nghĩa trong bối cảnh 2025, vì doanh nghiệp không sa thải nhiều, nhưng họ ngừng tuyển mới, cắt giảm giờ làm và chuyển nhân sự sang part-time với tốc độ mạnh nhất từ sau đại dịch.

Số đơn xin trợ cấp chỉ tăng khi doanh nghiệp buộc phải sa thải – tức ở giai đoạn cuối cùng của chu kỳ yếu đi. Điều này có nghĩa Fed đang nhìn vào một “đồng hồ báo cháy” vốn chỉ reo khi ngọn lửa đã lan rộng.

Kết luận: Thị trường lao động đang yếu hơn nhiều so với những gì Fed thấy

Toàn cảnh dữ liệu 2025 cho thấy thị trường lao động Mỹ không còn “khỏe mạnh” như bề ngoài. Tính lan tỏa việc làm thấp, tốc độ tạo việc làm liên tục giảm, tỷ lệ thất nghiệp U-6 tăng nhanh, tuyển dụng giảm liên tục và sa thải bắt đầu lan rộng – tất cả cho thấy nền tảng thị trường đang suy yếu theo mô hình đã xuất hiện trước các chu kỳ suy thoái lớn.

Trong bối cảnh Fed sắp bước vào cuộc họp tháng 12 với nhiều chỉ báo trễ và thiếu dữ liệu cập nhật do đóng cửa chính phủ, rủi ro đánh giá sai tình hình trở nên rất lớn. Nhìn từ góc độ ổn định kinh tế vĩ mô, một động thái nới lỏng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trượt dốc và hỗ trợ thị trường lao động vượt qua giai đoạn suy yếu hiện tại.